witamy na stronie Parafii Opatrzności Bożej w Gaszowicach

W trosce o nasze życie i zdrowie, zobowiązani rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów w naszym kościele tylko 24 osoby podczas Mszy Św. i Nabożeństw.

Prosimy o wyrozumiałość i wzajemne poszanowanie dla nas wszystkich, zwłaszcza dla osób Starszych, które prosimy o pozstanie w domach. prosimy o sygnały, gdzie możemy dotrzeć z pomocą.  

KOMUNIKAT METROPOLITY KATOWICKIEGO
NA IV ŚWIATOWY DZIEŃ UBOGICH 2020
Drodzy Diecezjanie! Bracia i Siostry!
W niedzielę 15 listopada po raz czwarty obchodzić będziemy Światowy Dzień
Ubogich zapoczątkowany przez papieża Franciszka. Słowo przygotowane na tegoroczną
okoliczność skoncentrowane jest wokół polecenia z Księgi Mądrości Syracha - „wyciągnij
rękę do ubogiego” (Syr 7,32).
Czynię swoimi słowa Ojca Świętego, który podkreśla, że „wyciągnięcie ręki jest
znakiem: to znak, który natychmiast przywołuje do bliskości, solidarności i miłości.
W ostatnich miesiącach, w których cały świat był jakby przytłoczony przez wirusa
przynoszącego ból i śmierć, zniechęcenie oraz zagubienie, ileż wyciągniętych rąk mogliśmy
widzieć! Wyciągnięta ręka lekarza, który przejmuje się każdym pacjentem, starając się
znaleźć właściwe lekarstwo. Wyciągnięta ręka pielęgniarki i pielęgniarza, którzy nie
patrząc na godziny pracy, zostają, aby troszczyć się o chorych. Wyciągnięta ręka tych,
którzy pracują w administracji i organizują środki, aby ocalić jak najwięcej ludzkich
istnień. Wyciągnięta ręka aptekarza, realizującego tak wiele próśb, wystawiając się
jednocześnie na ryzykowny kontakt z ludźmi. Wyciągnięta ręka kapłana, który błogosławi
ze ściśniętym sercem. Wyciągnięta ręka wolontariusza, który pomaga tym, którzy żyją na
ulicy, ale też i tym, którzy mają dach nad głową, ale nie mają co jeść. Wyciągnięta ręka
kobiet i mężczyzn, którzy pracują, aby zapewnić konieczne usługi i bezpieczeństwo.
I jeszcze wiele innych wyciągniętych rąk, które moglibyśmy tu wyliczać, aż do
skomponowania litanii dobrych dzieł. Wszystkie te ręce rzuciły wyzwanie zarazie oraz
strachowi, aby dać wsparcie i pociechę”.
Pragnę podziękować tym wszystkim, którzy w tym trudnym czasie wyciągają
ręce w geście pomocy i solidarności. W Światowy Dzień Ubogich dziękuję szczególnie
organizacjom społecznym i wspólnotom kościelnym, działającym na rzecz najbardziej
potrzebujących na terenie archidiecezji katowickiej.
Wdzięcznością i modlitwą obejmuję wszystkie inicjatywy podejmowane w duchu
miłości i braterstwa przez zgromadzenia zakonne, stowarzyszenia, grupy wolontariuszy.
Zachęcam parafie, szczególnie parafialne zespoły Caritas, do nieustannej troski
o konkretnych ubogich i potrzebujących, zwłaszcza wobec osób w starszym wieku.
Jestem przekonany, że bez większego wysiłku można zauważyć osoby, które
rzeczywiście potrzebują wsparcia i pomocy.
Konkretne zaangażowanie charytatywne na rzecz drugiego człowieka właśnie
w trudnej sytuacji może przyczynić się do ożywienia miłością miłosierną struktur
naszych parafii, czyniąc je rodziną rodzin. Służba drugiemu człowiekowi to pewna
droga, która prowadzi do Chrystusa i do Kościoła. Chrześcijańska Caritas jest
prawdziwym i przekonującym obliczem Kościoła, do którego budowania wzywa nas
Jezus Chrystus. On przecież utożsamia się z odrzuconymi, chorymi, głodnymi i poucza:
„wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili”
(por. Mt 25,31-46).
Drodzy Diecezjanie!
Jak zauważa papież Franciszek, „ta chwila, którą teraz przeżywamy, podała
w wątpliwość wiele pewników. Czujemy się biedniejsi i słabsi, ponieważ doświadczyliśmy
poczucia granic własnych możliwości oraz ograniczenia wolności. Utrata pracy, czułości
naszych bliskich, jak również brak zwyczajnych relacji międzyosobowych, otwarły nagle
horyzonty, które odzwyczailiśmy się już dostrzegać. Nasze bogactwa duchowe i materialne
zostały postawione pod znakiem zapytania, i odkryliśmy strach. Zamknięci w ciszy naszych
domów, odkryliśmy, jak bardzo jest ważna prostota oraz zwrócenie oczu na to, co istotne.
Dojrzeliśmy do potrzeby nowego braterstwa, zdolnego do wzajemnej pomocy i szacunku”.
Nie marnujmy tej szansy pamiętając, że znakiem i symbolem czasu pandemii powinna
być ręka wyciągnięta w geście pomocy do ubogiego!
Zachęcam serdecznie duszpasterzy i wiernych do poszukiwania wszelkimi
środkami komunikacji najsłabszych, najbardziej potrzebującym członków Mistycznego
Ciała Chrystusa – biednych materialnie, ale także ubogich w duchu, samotnych,
odrzuconych, chorych, cierpiących, osoby w izolacji i kwarantannie. Szukajmy
sposobów, aby w tym trudnym czasie, przestrzegając przepisów i zalecanych norm
sanitarnych, wyciągać do nich ręce, czynić nasze ręce narzędziami braterskiej
i siostrzanej miłości, solidarności i pomocy.
Wszystkim zaangażowanym w organizację Światowego Dnia Ubogich i tym,
którzy troszczą się w rodzinach o potrzebujących rodziców i krewnych składam szczere
Bóg zapłać i usilnie proszę o dalsze odważne, cierpliwe działanie na rzecz wyjątkowego
daru, jakim jest każde ludzkie życie. Dlatego niech nasza modlitwa i pomocna dłoń
kierują się też do matek noszących pod sercem nowe życie, aby będąc w stanie
błogosławionym, otoczone opieką rodziny, troską społeczeństwa i wspólnoty Kościoła,
czuły się zawsze bezpieczne.
Drodzy Diecezjanie! Bracia i Siostry!
Wszystkich zapewniam o pamięci w modlitwie, udzielam pasterskiego
błogosławieństwa i zapraszam do udziału – dzięki transmisji radia eM i internetowej –
we Mszy św. transmitowanej w nadchodząca niedzielę, w uroczystość Chrystusa Króla
o godz. 12:00 z katowickiej katedry.
† Wiktor Skworc
ARCYBISKUP METROPOLITA
KATOWICKI

ORĘDZIE OJCA ŚWIĘTEGO
NA IV ŚWIATOWY DZIEŃ UBOGICH
XXXIII Niedziela Okresu Zwykłego
15 listopada 2020 r.
“Wyciągnij rękę do ubogiego” (Syr 7, 32)
“Wyciągnij rękę do ubogiego” (Syr 7, 32). Starożytna mądrość postawiła przed nami te słowa jako
uświęcony kodeks do wprowadzania w życie. Brzmią one dziś z całą swoją znaczeniową mocą,
pomagając nam skoncentrować wzrok na tym, co istotne i przekroczyć barierę obojętności.
Ubóstwo ma różne twarze, które domagają się uwagi pod jednym, szczególnym względem: w
każdej z nich możemy spotkać Pana Jezusa, który objawił nam, że jest obecny w swoich
najmniejszych braciach (por. Mt 25, 40).
1. Weźmy do rąk Księgę Syracydesa ze Starego Testamentu. Znajdujemy tu słowa jednego z
mistrzów mądrości, który żył prawie dwieście lat przed przyjściem Chrystusa. Poszukiwał on
mądrości, która czyni ludzi lepszymi i zdolniejszymi do dogłębnej obserwacji wydarzeń życiowych.
Czynił to w chwilach ciężkich prób, przez które przechodził lud Izraela, w czasie bólu, żałoby oraz
biedy z powodu obcej dominacji. Będąc człowiekiem wielkiej wiary, zakorzenionym w tradycji
przodków, Syracydes pomyślał najpierw o tym, by zwrócić się do Boga i poprosić Go o dar
mądrości. A Pan nie pozbawił go tej pomocy.
Już od pierwszych stron Księgi, Syracydes przedstawia rady dotyczące wielu konkretnych sytuacji
życiowych, a wśród nich ubóstwa. Nalega on, aby w niebezpieczeństwie pokładać ufność w Bogu:
„Zachowaj spokój serca i bądź cierpliwy, a nie trać równowagi w czasie utrapienia! Przylgnij do
Niego, a nie odstępuj, abyś był wywyższony w twoim dniu ostatnim. Przyjmij wszystko, co
przyjdzie na ciebie, a w zmiennych losach utrapienia bądź wytrzymały! Bo w ogniu doświadcza się
złoto, a ludzi miłych Bogu - w piecu poniżenia. Bądź Mu wierny, a On zajmie się tobą, prostuj swe
drogi i Jemu zaufaj! Którzy boicie się Pana, oczekujcie Jego zmiłowania, nie zbaczajcie z drogi,
abyście nie upadli” (Syr 2, 2-7).
2. Strona po stronie odkrywamy cenny zbiór rad odnośnie do sposobu postępowania w świetle
intymnej relacji z Bogiem Stworzycielem, który kocha swoje stworzenie, jest sprawiedliwy i
opatrznościowy dla swoich synów. Ciągłe odnoszenie się do Boga nie odwraca jednak wzroku od
konkretnego człowieka, przeciwnie, te dwie rzeczy są ze sobą ściśle połączone.
Ukazuje to jasno fragment, z którego zaczerpnięty jest tytuł niniejszego Orędzia (zob. Syr 7, 29-
36). Modlitwa do Boga i solidarność z ubogimi i cierpiącymi są nierozłączne. Aby sprawować kult
Panu przyjemny, konieczne jest, żeby rozpoznać w każdej osobie, również w tej najbardziej
potrzebującej i odrzuconej, obraz Boga, który w niej jest odciśnięty. Dzięki temu otrzymujemy dar
błogosławieństwa Bożego, który jest przyciągnięty szczodrością okazywaną potrzebującemu. Z
tego też powodu czas poświęcany na modlitwę, nie może nigdy stać się wymówką dla
zaniedbania bliźniego w trudnościach. Wręcz przeciwnie: błogosławieństwo Pana spływa na nas,
a nasza modlitwa osiąga swój cel wtedy, gdy towarzyszy im służba ubogim.
3. Jakże aktualne jest to starotestamentalne nauczanie również dla nas! Słowo Boga przekracza
czas, przestrzeń, religie i kultury. Szczodrość, która wspiera słabego, pociesza uciśnionego,
łagodzi cierpienia i przywraca godność temu, kto został jej pozbawiony, jest warunkiem życia w
pełni ludzkiego. Poświęcenie naszej uwagi ubogim oraz ich wielorakim potrzebom, nie może być
uwarunkowane posiadanym czasem lub prywatnymi zainteresowaniami, ani bezdusznymi
projektami pastoralnymi czy społecznymi. Siły, która jest w łasce Boga, nie można zdławić
tendencją narcystyczną, która zawsze stawia nas samych na pierwszym miejscu.
Trudno jest utrzymać wzrok na ubogim, ale jest to konieczne, aby obrać w naszym życiu
osobistym i społecznym słuszny kierunek. Nie chodzi tu o wielomówstwo, ale przede wszystkim o
konkretne zaangażowanie życia poruszonego przez miłość Boga. Co roku, podczas Światowego
Dnia Ubogich, powracam do tej fundamentalnej dla życia Kościoła rzeczywistości, ponieważ
ubodzy są i zawsze będą z nami (por. J 12, 8), aby pomóc nam przyjąć towarzystwo Chrystusa w
codzienności.
4. Zawsze spotkanie osoby ubogiej jest dla nas wyzwaniem i pytaniem. Co możemy zrobić, aby
wyeliminować lub przynajmniej zmniejszyć jej marginalizację i cierpienie? Jak możemy pomóc jej
w ubóstwie duchowym? Wspólnota chrześcijańska jest wezwana do zaangażowania się w to
doświadczenie dzielenia się, mając świadomość tego, że nie może ona delegować tego zadania
innym. Aby być wsparciem dla ubogich, fundamentalną rzeczą jest osobiste życie ubóstwem
ewangelicznym. Nie możemy czuć się „w porządku”, kiedy członek naszej rodziny ludzkiej jest
zepchnięty na tyły i staje się cieniem. Krzyk milczenia wielu ubogich musi docierać do Ludu
Bożego będącego zawsze i wszędzie w gotowości, by dać im głos, aby solidaryzować się z nimi i
bronić ich przed hipokryzją oraz wieloma obietnicami bez pokrycia, a także by zaprosić ich do
udziału w życiu wspólnoty.
Prawdą jest, że Kościół nie ma do zaproponowania rozwiązań kompleksowych, ale oferuje, z
łaską Pana, swoje świadectwo oraz gesty współdziałania. Ponadto, Kościół czuje się w obowiązku
wskazywać na potrzeby tych, którzy nie mają tego, co jest konieczne do życia. Przypominanie
wszystkim o wielkiej wartości dobra wspólnego jest życiowym zobowiązaniem ludu
chrześcijańskiego, które realizuje się w próbie ocalenia od zapomnienia tych wszystkich, których
człowieczeństwo jest naruszone w ich podstawowych potrzebach.
5. Wyciąganie ręki pozwala odkryć przede wszystkim temu, który to robi, że istnieje w nas
zdolność do wykonywania gestów, które nadają życiu sens. Ileż wyciągniętych rąk widzimy
codziennie! Niestety, coraz częściej zdarza się, że pośpiech wciąga nas w wir obojętności do
takiego stopnia, że nie potrafimy docenić ogromu dobra, które codziennie dokonuje się w ciszy i z
wielką szczodrością. Zdarza się, iż dopiero wtedy, gdy dzieją się rzeczy wywracające kurs
naszego życia, nasze oczy stają się zdolne do zobaczenia dobroci „świętych z sąsiedztwa”, którzy
„żyją blisko nas i są odblaskiem obecności Boga” (Adhort. apost. Gaudete et esultate, 7), ale o
których nikt nie mówi. Złe wiadomości są obficie obecne na stronach gazet, w internecie, na
ekranach telewizorów, do tego stopnia, że wydaje się, iż zło króluje niezwyciężone. Tak jednak nie
jest. Z pewnością nie brakuje złości i przemocy, nadużywania władzy oraz korupcji, ale życie jest
utkane przede wszystkim aktami szacunku i szczodrości, które nie tylko równoważą zło, ale
popychają do wzniesienia się ponad i do bycia pełnymi nadziei.
6. Wyciągnięcie ręki jest znakiem: to znak, który natychmiast przywołuje do bliskości, solidarności
i miłości. W ostatnich miesiącach, w których cały świat był jakby przytłoczony przez wirusa
przynoszącego ból i śmierć, zniechęcenie oraz zagubienie, ileż wyciągniętych rąk mogliśmy
widzieć! Wyciągnięta ręka lekarza, który przejmuje się każdym pacjentem, starając się znaleźć
właściwe lekarstwo. Wyciągnięta ręka pielęgniarki i pielęgniarza, którzy nie patrząc na godziny
pracy, zostają, aby troszczyć się o chorych. Wyciągnięta ręka tych, którzy pracują w administracji i
organizują środki, aby ocalić jak najwięcej ludzkich istnień. Wyciągnięta ręka aptekarza,
realizującego tak wiele próśb, wystawiając się jednocześnie na ryzykowny kontakt z ludźmi.
Wyciągnięta ręka kapłana, który błogosławi ze ściśniętym sercem. Wyciągnięta ręka
wolontariusza, który pomaga tym, którzy żyją na ulicy, ale też i tym, którzy mają dach nad głową,
ale nie mają co jeść. Wyciągnięta ręka kobiet i mężczyzn, którzy pracują, aby zapewnić konieczne
usługi i bezpieczeństwo. I jeszcze wiele innych wyciągniętych rąk, które moglibyśmy tu wyliczać,
aż do skomponowania litanii dobrych dzieł. Wszystkie te ręce rzuciły wyzwanie zarazie oraz
strachowi, aby dać wsparcie i pociechę.
7. Ta pandemia nadeszła nagle i zastała nas nieprzygotowanych, pozostawiając wielkie poczucie
dezorientacji i niemocy. Wyciągnięta ręka w stronę ubogiego nie pojawiła się jednak znikąd i
niespodziewanie. Ten gest zaświadcza raczej o tym, iż przygotowujemy się do rozpoznania
ubogiego i do wsparcia go wtedy, gdy zacznie potrzebować pomocy. Nie improwizuje się narzędzi
miłosierdzia. Konieczny jest codzienny trening, który rozpoczyna się od świadomości tego, jak
bardzo my sami, jako pierwsi, potrzebujemy wyciągniętej ręki w naszą stronę.
Ta chwila, którą teraz przeżywamy, podała w wątpliwość wiele pewników. Czujemy się biedniejsi i
słabsi, ponieważ doświadczyliśmy poczucia granic własnych możliwości oraz ograniczenia
wolności. Utrata pracy, czułości naszych bliskich, jak również brak zwyczajnych relacji
międzyosobowych, otwarły nagle horyzonty, które odzwyczailiśmy się już dostrzegać. Nasze
bogactwa duchowe i materialne zostały postawione pod znakiem zapytania, i odkryliśmy strach.
Zamknięci w ciszy naszych domów, odkryliśmy, jak bardzo jest ważna prostota oraz zwrócenie
oczu na to, co istotne. Dojrzeliśmy do potrzeby nowego braterstwa, zdolnego do wzajemnej
pomocy i szacunku. Teraz jest czas pomyślny, aby „odczuć, że potrzebujemy siebie nawzajem, że
jesteśmy odpowiedzialni za innych i za świat, […]. Zbyt długo pozostawaliśmy w stanie degradacji
moralnej, drwiąc z etyki, dobroci, wierności, uczciwości. [...] To zniszczenie wszelkich podstaw
życia społecznego prowadzi do wzajemnej konfrontacji w imię obrony swoich interesów. Powoduje
pojawienie się nowych form przemocy i okrucieństwa oraz uniemożliwia rozwój prawdziwej kultury
troski o środowisko naturalne” (Enc. Laudato si’, 229). W końcu, ciężkie kryzysy ekonomiczne,
finansowe i polityczne nie ustąpią dotąd, dopóki pozwolimy, że będzie pozostawać w letargu
odpowiedzialność, którą każdy powinien odczuwać w odniesieniu do bliźniego i każdej osoby
ludzkiej.
8. “Wyciągnij rękę do ubogiego” jest zatem zaproszeniem do odpowiedzialności będącej
bezpośrednim zaangażowaniem tych, którzy czują, że dzielą ten sam los. To jest wezwanie do
wzięcia na siebie ciężarów osób najsłabszych, jak przypomina św. Paweł: „Miłością ożywieni
służcie sobie wzajemnie! Bo całe Prawo wypełnia się w tym jednym nakazie: Będziesz miłował
bliźniego swego jak siebie samego. […] Jeden drugiego brzemiona noście” (Ga 5, 13-14; 6, 2).
Apostoł Paweł naucza, że wolność, która została nam dana przez śmierć i zmartwychwstanie
Jezusa Chrystusa, jest dla każdego z nas odpowiedzialnością, by zaangażować się w służbie
innym, przede wszystkim najsłabszym. Nie jest to jakaś opcjonalna zachęta, ale warunek
autentyczności wiary, którą wyznajemy.
Księga Syracydesa przychodzi nam tu z pomocą: sugeruje konkretne działania na rzecz
najuboższych i przywołuje również pewne sugestywne obrazy. Najpierw rozważa słabość tych,
którzy są smutni: „Nie usuwaj się od płaczących” (Syr 7, 34). Czas pandemii zmusił nas do izolacji,
uniemożliwiając nam nawet niesienie pociechy i przebywanie blisko naszych przyjaciół i
znajomych cierpiących z powodu straty swoich bliskich. Dalej kontynuuje autor natchniony: „Nie
ociągaj się z odwiedzeniem chorego człowieka” (Syr 7, 35). Doświadczyliśmy niemożliwości
przebywania obok tego, kto cierpi, jednocześnie uświadomiliśmy sobie kruchość naszej
egzystencji. Zatem, Słowo Boże nigdy nie daje nam spokoju i pobudza nas do dobra.
9. “Wyciągnij rękę do ubogiego” uwydatnia, przez kontrast, zachowanie tych, którzy trzymają ręce
w kieszeni i nie pozwalają sobie na współczucie spowodowane widokiem ubóstwa, do którego
często także i oni przyczyniają się. Obojętność i cynizm są ich chlebem powszednim. Jakaż
różnica w porównaniu do szczodrych rąk, które opisaliśmy! Są bowiem ręce wyciągnięte, aby
pisać szybko na klawiaturze komputera i przesuwać sumy pieniędzy z jednej strony świata na
drugą, dekretując bogactwo wąskich grup oligarchów i biedę mas, a nawet upadek całych
narodów. Są ręce wyciągnięte do zagarniania pieniędzy poprzez sprzedaż broni, której inne ręce,
również te dziecięce, użyją do siania śmierci i ubóstwa. Są wyciągnięte ręce, które w cieniu
wymieniają dawki śmierci, aby wzbogacić się i żyć w luksusie oraz ulotnym nieuporządkowaniu.
Są też ręce wyciągnięte, które w ukryciu wymieniają nielegalne przysługi, aby zarobić łatwo dzięki
korupcji. Są także wyciągnięte ręce tych, którzy z poważną twarzą hipokrytów uchwalają prawa,
których sami nie przestrzegają.
W tym przeglądzie ludzkich zachowań „wykluczeni nadal czekają. W celu utrzymania stylu życia
wykluczającego innych, albo żeby móc entuzjazmować się tym egoistycznym ideałem, rozwinęła
się globalizacja obojętności. Nie zdając sobie z tego sprawy, stajemy się niezdolni do współczucia
wobec krzyku boleści innych, nie płaczemy już wobec dramatu innych, ani nie interesuje nas
troska o nich, tak jakby odpowiedzialność za to nie dotyczyła nas” (Adhort. apost. Evangelii
gaudium, 54). Nie możemy być zadowoleni, dopóki ręce, które sieją śmierć, nie przemienią się w
narzędzia sprawiedliwości i pokoju dla całego świata.
10. „We wszystkich sprawach pamiętaj o swym kresie” (Syr 7, 36). Tym zdaniem Syracydes
kończy swoją refleksję. Tekst ten pozwala na dwojaką interpretację. Po pierwsze ukazuje, że
potrzebujemy zawsze mieć świadomość końca naszej egzystencji. Pamięć o wspólnym
przeznaczeniu może być pomocna, aby prowadzić życie pełne uwagi poświęconej temu, kto jest
uboższy i nie miał tych samych możliwości, jakie my mieliśmy. Istnieje również druga możliwość
interpretacji, która uwydatnia przede wszystkim kres, cel, w stronę którego dążymy. Tenże kres
naszego życia ukazuje, jak nieodzownym jest posiadanie projektu do zrealizowania w życiu oraz
drogi, po której się kroczy, nie ulegając zmęczeniu. Ostatecznie kresem każdej naszej działalności
nie może być nic innego, jak miłość. To jest cel, w stronę którego wyruszyliśmy i nic nie powinno
nas od niego odciągnąć. Ta miłość jest współudziałem, oddaniem i służbą, ale zaczyna się od
odkrycia, że my najpierw zostaliśmy ukochani i obudzeni do miłości. Kres ten pojawia się w
momencie, w którym dziecko spotyka się z uśmiechem mamy i czuje się kochane tylko ze
względu na to, że istnieje. Również uśmiech, który dzielimy z ubogim, jest źródłem miłości i
pozwala żyć w radości. Ręka wyciągnięta może zawsze ubogacić się uśmiechem tego, który nie
mierzy swojej obecności i pomocy, którą ofiaruje, ale cieszy się wyłącznie z życia w stylu uczniów
Chrystusa.
W tej drodze codziennego spotykania się z ubogimi towarzyszy nam Matka Boga, która bardziej
niż wszystkie inne jest Matką ubogich. Panna Maryja zna dobrze trudności tych, którzy są
zmarginalizowani, ponieważ ona sama znalazła się w podobnej sytuacji, wydając na świat Syna
Bożego w stajni. Ze względu na groźby Heroda uciekła do innego kraju wraz z Józefem, swoim
mężem oraz z małym Jezusem, a sytuacja uchodźców naznaczyła na kilka lat Świętą Rodzinę.
Niech modlitwa do Matki ubogich pozwoli przystąpić jej synom umiłowanym oraz tym wszystkim,
którzy służą im w imię Chrystusa. A modlitwa niech przemieni wyciągniętą rękę w przytulenie,
które świadczy o współuczestnictwie i o odnalezionym braterstwie.
Rzym, u Św. Jana na Lateranie, 13 czerwca 2020, we wspomnienie św. Antoniego z Padwy
FRANCISZEK 

APEL METROPOLITY KATOWICKIEGO NA DZIEŃ SOLIDARNOŚCI Z KOŚCIOŁEM PRZEŚLADOWANYM

Dziś, w II niedzielę listopada, Kościół katolicki w Polsce przeżywa kolejny Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym. Tegoroczny Dzień jest poświęcony Republice Środkowoafrykańskiej, społeczeństwu i tamtejszym chrześcijanom, którzy od lat doświadczają dramatu wojny, a zniszczenia i prześladowania, głód i śmierć są na porządku dziennym. W tym kraju posługuje wielu misjonarzy z Polski, a wśród nich pochodzący z Cieszyna biskup Tadeusz Kusy, franciszkanin, wierny uczestnik pielgrzymek do Matki Bożej Piekarskiej. W liście przesłanym ostatnio z „serca Afryki” napisał: „Wiemy, że najważniejsza jest modlitwa, zaufanie Panu Jezusowi. I dlatego bardzo często powtarzam: Jezu, ufam Tobie”! Wspierajmy modlitwą biskupa Tadeusza i wiernych powierzonej mu diecezji Koga-Bandoro.

Módlmy się wytrwale o „miłosierdzie dla nas i świata całego” oraz o pokój w „sercu Afryki” i w każdym ludzkim sercu, pamiętając o słowach papieża Jana XXIII, że osiągnięcie pokoju nie będzie możliwe bez „całkowitego rozbrojenia”, które dokonuje się w „sercach ludzkich” (por. Pacem in terris, 113).

 W „Wezwaniu” z dnia 28 października napisałem: „Zapraszam i zachęcam wszystkich do codziennej modlitwy indywidualnej i w rodzinach. Szczególną porą modlitewnej jedności niech będzie, począwszy od niedzieli 8 listopada, codzienna modlitwa różańcowa w naszych domach o godz. 20.30, zakończona Apelem Jasnogórskim”. Niech wspólne będą również intencje naszej modlitwy. Wołajmy jednym głosem o ustanie pandemii, a także o pokój i ład społeczny w naszej Ojczyźnie, w rodzinach i w rodzinie Kościoła. Pamiętajmy o zapewnieniu naszego Pana: Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi (Mt 5,9). Korzystajmy też z możliwości uzyskiwania do końca listopada odpustu zupełnego – pokoju dla dusz cierpiących w czyśćcu.

W te trudne listopadowe dni, zachęcam was, drodzy Diecezjanie, do czytania encykliki papieża Franciszka Fratelli tutti – o braterstwie i przyjaźni społecznej. W niej znajdujemy odpowiedź Kościoła na pytanie, czego dziś w okresie pandemii świat i Polska potrzebują najbardziej: pokoju, braterstwa i przyjaźni społecznej w skali całej ludzkiej rodziny! Bądźmy solidarni z Kościołem prześladowanym! Niech Bóg przyjmie nasze modlitwy, a wysiłki umacnia swoją łaską i błogosławieństwem!

† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

DEKRET

 W bieżącym roku, w aktualnych okolicznościach spowodowanych pandemią COVID-19,

odpusty zupełne dla wiernych zmarłychbędzie można uzyskać przez cały listopad,

przy zmienionych warunkach i dostosowanych do sytuacji dziełach pobożnych, aby zapewnić bezpieczeństwo wiernych.

Do niniejszej Penitencjarii Apostolskiej dotarło wiele próśb Świętych Pasterzy, aby w tym roku, z powodu epidemii COVID-19, zmieniono pobożne dzieła w celu uzyskania odpustów zupełnych dla dusz czyśćcowych, które można uzyskiwać zgodnie z normą „Wykazu odpustów” (nad. 29, § 1). Dlatego Penitencjaria Apostolska, na mocy specjalnego polecenia Jego Świątobliwości Papieża Franciszka, chętnie ustanawia i określa, że w tym roku, aby uniknąć zgromadzeń, tam, gdzie są one zakazane:

a.- Odpust zupełny dla osób nawiedzających cmentarz i modlących się, choćby tylko w myśli, za zmarłych przez poszczególne osiem dni, zwykle ustanowiony jedynie na dni od 1 do 8 listopada, dla pożytku wiernych może być przeniesiony na inne osiem dni listopada. Dni te, dowolnie wybrane przez poszczególnych wiernych, mogą być od siebie oddzielone.

b- Odpust zupełny związany z dniem 2 listopada, ustanowiony na Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych dla tych, którzy pobożnie nawiedzają i odmawiają tam „Ojcze nasz” i „Wierzę w Boga”, może być przeniesiony nie tylko na niedzielę poprzedzającą lub następującą, albo na sam dzień Uroczystości Wszystkich Świętych, ale także na inny dzień listopada, dowolnie wybrany przez poszczególnych wiernych.

Osoby starsze, chore i ci wszyscy, którzy z poważnych powodów nie mogą opuścić domu, na przykład ze względu na zakazy gromadzenia się licznych wiernych w miejscach świętych, będą mogli uzyskać odpust zupełny, jeśli tylko łącząc się duchowo z tymi wiernymi, którzy pobożnie nawiedzają miejsca święte, oraz wykluczając wszelkie przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu i mając intencję kiedy to tylko będzie możliwe spełnić trzy zwyczajne warunki (spowiedź sakramentalna, Komunia eucharystyczna i modlitwa w intencjach Ojca Świętego), odmówią pobożnie modlitwy za zmarłych przed obrazem Pana Jezusa lub Najświętszej Maryi Panny (na przykład jutrznię i nieszpory z oficjum Liturgii godzin za zmarłych, Różaniec, Koronkę do Bożego Miłosierdzia i inne modlitwy za zmarłych bliskich ich sercu), albo jeśli podejmą medytacyjną lekturę jednego z fragmentów Ewangelii z liturgii za zmarłych, lub też jeśli wypełnią uczynki miłosierdzia poprzez ofiarowanie Bogu cierpień i niedogodności swego życia.

Aby ten dostęp do łaski Bożej, udzielanej władzą kluczy Kościoła, stawał się łatwiejszy ze względu na miłosierdzie duszpasterskie, niniejsza Penitencjaria gorąco prosi, aby wszyscy kapłani posiadający odpowiednie uprawnienia, oddali się z gorliwością i wielkodusznością celebracji Sakramentu Pokuty i udzielali Komunii Świętej chorym.

Niemniej, jeśli chodzi o warunki duchowe dla uzyskania odpustu zupełnego, nadal obowiązują wcześniej wydane wskazania zawarte w „Nocie odnośnie sakramentu pojednania w obecnej sytuacji pandemii”.

Wreszcie, ponieważ dusze czyścowe wspierane są wstawiennictwem wiernych, szczególnie zaś miłą Bogu ofiarą ołtarza (por. Sob. Tryd. Sesja XXV, Dekret o czyśćcu), gorąco zaleca się wszystkim kapłanom trzykrotne odprawianie Mszy św. w dniu Wspomnienia wszystkich wiernych zmarłych, zgodnie z Konstytucją Apostolską „IncruentumAltaris”, wydaną przez czcigodnej pamięci papieża Benedykta XV w dn. 10 sierpnia 1915 roku.

Niniejszy dekret jest ważny przez cały listopad. Bez względu na jakiekolwiek przeciwne zarządzenia.

W Rzymie, w siedzibie Penitencjarii Apostolskiej, 22 października 2020 roku, we wspomnienie św. Jana Pawła II.

Mauro Kard. Piacenza

Penitencjarz Większy

Ks. prał. Krzysztof Nykiel

Regens

Christusvincit, Christusregnat, Christusimperat

Homilia Arcybiskupa Katowickiego w 65.rocznicę
konsekracji katedry w Katowicach, 30 października 2020 roku

1. Dziś przeżywamy 65. rocznicę poświęcenia katedry ChrystusaKróla w Katowicach. Nazywamy ją matką wszystkich kościołów archidiecezji. Jest ona miejscem budowania relacji z Bogiem i bliźnimi, budowanialokalnej społeczności. Jej dzieje są ściśle związane z historią Górnego Śląska i losem jego mieszkańców i niejako je odzwierciedlają.

Katedra – wznoszona w okresie międzywojennym ofiarami i pracą wiernych diecezji śląskiej – została w okresie okupacji zawłaszczona i przeznaczona na cele niesakralne. Tak postanowili niemieccy okupanci. W 1945 rokuznalazła się pod nową okupacjąateistycznego komunizmu, który walczył z Bogiem i Kościołem, a ostatecznie z tożsamością narodu.W tamtych czasach politycznie i ideologicznie żonglowano jej projektem, a ówczesny biskup katowicki Stanisław Adamski niejako w ofierzejako tworzywo wznoszenia tej świątyni ofiarował swoje cierpienia i modlitwę, związane z czteroletnim wygnaniem z diecezji oraz ból wywołany zakazem obecności na poświęceniu katedry, w której był nauczycielem. A uczył przede wszystkim hasłem swojej biskupiej posługi, które brzmi: „Christusvincit, Christusregnat, Christusimperat – Chrystus Wodzem, Chrystus Królem, Chrystus Panem”. Dlatego kiedy w 1956roku spełniło się to biskupie zawołanie i Chrystus zwyciężył –polecił na frontonietej katedry umieścić słowa: „Soli Deo Honor et Gloria– Bogu samemu cześć i chwała”.

2. W katedrze Chrystusa Króla nad prezbiterium góruje postaćChrystusa Króla wpisana w okrąg, symbol nieskończoności. Na okręgu – zgodnie z wizją opisaną w Apokalipsie św. Jana Apostoła – umieszczono siedem trąb i siedem pieczęci. To atrybuty Chrystusa – władcy ludzkich dziejów, przychodzącego na końcu czasów, aby sądzić żywych i umarłych.

Dlatego właśnie na tle tego obrazu ewangelia o sądzie ostatecznym, odczytywana w uroczystość Chrystusa Króla, brzmi w tej sakralnej przestrzeni szczególnie przejmująco. To przed Jego trybunałem wszyscy ostatecznie staniemy; wtedy dokona się sąd nad nami i ostatecznie zostanie rozstrzygnięty nasz los. Obyśmy usłyszeli słowa Sędziego: „Pójdźcie błogosławieni Ojca mojego, weźmijcie w posiadanie Królestwo, bo daliście mi jeść, pić, ratowaliście moje życie, spełnialiście po prostu uczynki miłosierdzia!”.

3. Uświadamiamy sobie, że pierwszym nauczycielem w tejkatedrze i na niej zasiadającym był i jestJezus Chrystus– jedyny Odkupiciel człowieka, który powiedział o sobie: „Ja jestem drogą, prawdą i życiem! Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie” (J 14,6).

Uczy niezmiennie i konsekwentnieprawdy Ewangelii i wskazuje na pierwsze i najważniejsze przykazanie, z którego ostatecznie będziemy sądzeni:„Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem… Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego” (Mt 22,35-40).

To z mandatu Jezusa Chrystusa z tej katedry nauczali następcy apostołów, biskupi katowiccy, akatowicka katedra szybko stała się domem modlitwy nie tylkodla Górnoślązaków, ale i dla tysięcy przybyszów, najpierw tych wypędzonych ze wschodnich kresów Rzeczypospolitej i tych, którzy na Górny Śląsk przybyli do pracy. Choć nie byli owymi cudzoziemcami, o których mówi prorok Izajasz, to jednak zostali przyprowadzeni przez Pana do tego domu modlitwy, aby tu włączyli się w składanie Najświętszej Ofiary i w oddawanie czci jedynemu Bogu (por. Iz 56,6-7).

Wszyscy, integrowani mocą sakramentów, stawali się żywymi kamieniami, z których Bóg wznosił żywą świątynię Kościoła katowickiego. Do tego wybranego plemienia, królewskiego kapłaństwa, świętego narodu, ludu Boga i my należymy, aby ogłaszać „dzieła potęgi Tego, który nas wezwał z ciemności do przedziwnego swojego światła” (1 P 2,9).

4. Bracia i Siostry!Kiedy biskup święci katedralny i każdy inny kościół, wypowiadam.in. takie słowa: „Niech tutaj ubodzy znajdują miłosierdzie, uciśnieni prawdziwą wolność, a wszyscy ludzie niech przyoblekają się w godność Twoich dzieci, aż osiągną szczęśliwie radość życia wiecznego w niebieskim Jeruzalem”.

Katedra jest i była miejscem świadczenia wszystkim miłosierdzia. Tu wybrzmiewała Ewangelia pokoju i nadziei w najbardziej ciemnych czasach, katedrabyła miejscem azylu dla zagrożonych. To tu wierni karmili się wolnością,do której wyswobodził nas Chrystus (Ga 5,1) i solidarnością. Tu wybrzmiewało wolne słowo Papieża, duszpasterzy, ludzi kultury i teatru. Tu, kiedy 40 lat temu społeczeństwo z powodu braku żywności stanęło na progu humanitarnej katastrofy,katedrajak dobra matka rozdzielała dary, dzieliła się tym wszystkim, co przez Caritas ofiarowały Kościoły z Europy Zachodniej, a wśród nich tysiące ton mleka w proszku, odżywek dla niemowląt i lekarstw.To tu w stanie wojennym działali prawnicy, aby pomóc wyrzuconym z pracy odzyskiwać pracownicze prawa.To pod skrzydłami pasterzy tej diecezji działał biskupi komitet pomocy więźniom i internowanym oraz ich rodzinom, a mieliśmy ich pod opieką ponad 2,5 tysiąca. To tu – w kaplicy św. Barbary – powstał pierwszy pomnik Dziewięciu spod „Wujka”; popatrzcie na ten monument stojący wkaplicy po lewej stronie i policzcie wychodzące ponad poziom górnicze hełmy. Obchodźcie mury tej katedry i czytajcie tablice umieszczane w przestrzeni wolności katedry, kiedy każda forma pamięci o bohaterach narodu i wydarzeniach w przestrzeni społecznej była zakazana.

Dziś z katedry wyruszają orszaki Trzech Króli i marsze za życiem. To tu każdego roku gromadzą się różne grupy zawodowe, aby dziękować i prosić, aby słuchać Jezusa Chrystusa, Nauczyciela. To tu gromadzą się związkowcy i robotnicy, aby się umocnić w zmaganiach o miłość i sprawiedliwość społeczną! Tu odbywają się dni wspólnoty i ukazywane jest uosobione „Światło ze Śląska”; tu służąc wszystkim (ochronka, klub seniora) króluje Chrystus Król!

Niech więc ta katedrabędzie nadaljak pokorna sykomora, na którą mogą się wspinać współcześni Zacheusze, by zobaczyć Jezusa i doświadczać Jego miłości miłosiernej, by posłuchać Jego uniwersalnej nauki!

Bracia i Siostry!Zachowując w pamięci dzieje tej świątyni, wspólnie chcemy podziękować Bogu za dar naszej katedry, pomnik wiary i historii, która dzięki ofiarom wiernych archidiecezji katowickiej i ich pracy została odnowiona w perspektywie zbliżającego się 100-lecia powstania i istnienia diecezji, archidiecezji katowickiej.

Niech więc nigdy nie zabraknie szacunku i miłości do tego świętego i uświęconego miejsca, niech nie braknie miłości i miłosierdzia wobec wierzących i niewierzących, wobec ludzi dobrej woli i przychodzących pod osłonąkatedralnego mroku Nikodemów po absolutną Prawdę i Sprawiedliwość.

Ta katedra i Kościół pozostaje otwarty dla wszystkich ludzi, bo„Syn Człowieczy przyszedł szukać i zbawić to, co zginęło”( Łk 19,10); dlatego stąd płynie głos wołającegoPana: „Przyjdźcie do Mnie wszyscy”(Mt 11,28)”. Amen.

WEZWANIE METROPOLITY KATOWICKIEGO DO MODLITWY
W INTENCJI USTANIA PANDEMII,
O POKÓJ I ŁAD SPOŁECZNY DLA WSPÓLNEGO DOBRA
Drodzy Diecezjanie, Drogie Rodziny,
Bracia i Siostry, Bracia w kapłańskim posługiwaniu!
Bóg w swoim miłosierdziu wychodzi nam zawsze na spotkanie. Niestrudzenie
wzywa każdego z nas do tajemniczego spotkania z Nim na modlitwie (por. KKK 2567).
Jedną z form modlitwy jest błagalna prośba. Przez modlitwę prośby wyrażamy
świadomość naszej relacji z Bogiem oraz wiarę, że to On jest Panem naszego losu i życia.
Mając na uwadze aktualny kontekst, w którym żyjemy, wzywam Was
do modlitwy i postu w intencjach ustania pandemii, a także o pokój i ład społeczny
w naszej Ojczyźnie:

1. Podobnie jak wiosną tego roku, zapraszam i zachęcam wszystkich do codziennej
modlitwy indywidualnej i w rodzinach. Szczególną porą modlitewnej jedności niech
będzie, począwszy od środy 28 października, codzienna modlitwa różańcowa
w naszych domach o godz. 20.30, zakończona Apelem Jasnogórskim.
2. Przypominam o możliwości przeżycia niedzielnej Mszy św. za pośrednictwem radia
lub telewizji. Można też korzystać z transmisji internetowych Mszy św. proponowanych
przez poszczególne parafie.
3. Wychodząc naprzeciw duchowym potrzebom wiernych, archidiecezjalne Radio eM
wprowadza zmiany w codziennej ramówce:
• od poniedziałku do soboty o godz. 18.00 – transmisja Mszy św. z katedry,
w niedzielę – o godz. 12.00;
• ok. godz. 12.00 – modlitwa Anioł Pański,
• codziennie o godz. 15.00 – modlitwa Koronką do Bożego Miłosierdzia;
• codziennie o godz. 20.30 – transmisja modlitwy różańcowej;
• ponadto, od poniedziałku do piątku o godz. 5.30 – modlitwa różańcowa, o godz. 5.50,
6.50, 12.10, 23.10 – Ewangelia z danego dnia z komentarzem oraz o godz. 6.20 –
komentarz do czytania z liturgii Słowa.
Powierzając zaistniałą sytuację Bożej Opatrzności, polecam duszpasterzom podczas
każdej Mszy św. wprowadzenie do modlitwy wiernych stosownego wezwania
o ustanie pandemii, o pokój społeczny, a także śpiew Suplikacji.
2
4. Po zakończeniu oktawy Uroczystości Wszystkich Świętych zalecam duszpasterzom
internetową transmisję modlitwy różańcowej o godz. 20.30 z kościołów
parafialnych lub domowych kaplic. Tam gdzie to możliwe, można ją uruchomić
od zaraz.
5. Raz jeszcze zachęcam do otaczania w parafiach opieką i troską naszych seniorów,
tych „zawsze wiernych”, którzy swoim zaangażowaniem, pracą, modlitwą i ofiarą
wznosili niedawno kościoły w miastach i osiedlach, a kiedy to tylko możliwe wypełniają
je swoją modlitwą i obecnością na Eucharystii, która daje życie i pokój Chrystusa.
Oddając Bożej Opatrzności nasze aktualne intencje i wzywając wstawiennictwa Matki
Bożej Piekarskiej, Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej, życzę wam, Drodzy Bracia
i Siostry, łaski zdrowia oraz pokoju.
Z serca błogosławię

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita
Katowicki

APEL RADY STAŁEJ KONFERENCJI EPISKOPATU POLSKI
W SPRAWIE OCHRONY ŻYCIA I POKOJU SPOŁECZNEGO
1. Dzisiaj, kiedy przez nasz kraj przetacza się fala ulicznych protestów, Papież
Franciszek w czasie audiencji ogólnej skierował ważne i znaczące słowa do
Polaków. Przypomniał w nich św. Jana Pawła II, który „zawsze wzywał do
szczególnej miłości wobec słabych i bezbronnych, i do ochrony każdego życia
ludzkiego od poczęcia aż do naturalnej śmierci”. Słowa te wpisują się
w nieustanne wołanie Kościoła o ochronę, także prawną, życia każdego
człowieka, również nienarodzonego, zgodnie z przykazaniem „Nie zabijaj”.
2. Papież Franciszek prosił dzisiaj Boga, „aby obudził w sercach wszystkich
szacunek dla życia naszych braci, zwłaszcza najsłabszych i bezbronnych, i dał siłę
tym, którzy je przyjmują i troszczą się o nie, także wtedy, gdy wymaga to
heroicznej miłości”. Przykazanie miłości nakłada na nas ważny obowiązek troski,
pomocy i ochrony, której potrzebują matki i rodziny przyjmujące i wychowujące
chore dzieci. Dziękujemy wszystkim wspólnotom i instytucjom, które od lat to
robią i zwracamy się z apelem do parafii, ruchów katolickich i innych organizacji
kościelnych, o podejmowanie konkretnych inicjatyw wychodzących naprzeciw
tym, którzy takiej pomocy, tak indywidualnej, jak i instytucjonalnej, potrzebują
i będą potrzebować. Kościół zawsze będzie opowiadał się za życiem i wspierał
chroniące je inicjatywy.
3. Z wielkim bólem obserwujemy eskalację napięcia społecznego i agresji.
Niepokojem napawają również wulgarny język, którym posługuje się część
protestujących, niszczenie mienia społecznego, przypadki dewastacji kościołów,
profanacji miejsc świętych czy uniemożliwianie sprawowania w nich liturgii.
Wzywamy wszystkich do podjęcia rzeczowego dialogu społecznego, do
wyrażania poglądów bez użycia przemocy i do poszanowania godności każdego
człowieka. Polityków i wszystkich uczestników debaty społecznej prosimy,
w tym dramatycznej czasie, o dogłębne analizowanie przyczyn zaistniałej
sytuacji i szukanie dróg wyjścia w duchu prawdy i dobra wspólnego, bez
instrumentalizowania spraw wiary i Kościoła.
Dziękujemy duszpasterzom i wszystkim wiernym świeckim, którzy odważnie
stają w obronie swoich kościołów. Nikt nie potrafi lepiej obronić Kościoła
i obiektów sakralnych niż wspólnota wierzących. Dziękujemy także służbom
porządkowym. Kościół chce pozostać otwarty dla wszystkich ludzi, niezależnie
od ich przynależności w życiu społecznym i politycznym.
4. Przeżywamy jednocześnie bardzo trudny czas obostrzeń związanych
z pandemią koronawirusa. To ogromne wyzwanie dla nas wszystkich. W imię
troski o bezpieczeństwo i zdrowie niezmiennie apelujemy o solidarność
i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa sanitarnego. Wyrażamy wdzięczność
wszystkim służbom medycznym za ich pracę i heroiczne poświęcenie.
5. Prosimy również wszystkich wierzących o post, jałmużnę i modlitwę o pokój
społeczny, w intencji ochrony życia, zakończenia trwającego kryzysu, a także o
ustanie rozwijającej się pandemii. Przekazujemy tekst modlitwy przygotowanej
na ten czas.
Wszystkim rodakom z serca błogosławimy.
Członkowie Rady Stałej
Konferencji Episkopatu Polski
28 października 2020 roku

MODLITWA O POKÓJ
(na motywach Listu do Efezjan]
Panie Jezu Chryste,
Ty, który jesteś naszym pokojem,
Ty, który zburzyłeś rozdzielający ludzi mur – wrogość,
Ty, który ludzi dalekich czynisz bliskimi,
Ty, który w sobie zadałeś śmierć wrogości!
Prosimy, zadaj śmierć także jakiejkolwiek wrogości w nas!
Daj nam światłe oczy serca, byśmy przestali widzieć w sobie wzajemnie
przeciwników, a zobaczyli współdomowników – w Twoim Domu, a także w tym
domu, który ma na imię Polska;
Nawróć nasze wzajemne myślenie o sobie, i daj nam słowa i czyny na miarę tego
nawrócenia.
Włóż nam w usta – a jeszcze wcześniej w nasze myśli – słowa, które budują, nie
rujnują; leczą, nie zadają rany; pocieszają, nie odbierają nadzieję; niosą pokój,
nie wywołują agresję.
Wskaż nam czyny konkretnej miłości i miłosierdzia, wokół których
odbudujemy naszą wspólnotę. Zwłaszcza w tak trudnej, obecnej chwili
pandemii poprowadź nas do osób chorych i starszych, tych, którzy przebywają
na kwarantannie i tych, którzy opłakują swoich zmarłych. Pomnóż w nas
ofiarność i współczucie.
Uczyń każdego z nas „nowym człowiekiem”, a nastanie pokój!
Modlimy się za wszystkich!
O mądrość i pragnienie dobra wspólnego dla każdego, kto w obecnym sporze
zabiera głos;
Za polityków wszystkich opcji w parlamencie i poza nim.
Za tych, którzy modlą się w kościołach, i za tych, którzy demonstrują.
Za wierzących w Boga, i za tych, którzy wartości prawdy, sprawiedliwości,
dobra i piękna wywodzą z „innych źródeł”;
Również za tych, którzy w tej chwili wcale ich nie szukają.
Ty – rozpoznany czy nierozpoznany – znajdź drogę do każdego z nas, wskaż
nam właściwe drogi ku sobie nawzajem. I skutecznie nas po nich poprowadź.
Amen.

SŁOWO METROPOLITY KATOWICKIEGO DO PRACOWNIKÓW SŁUŻBY ZDROWIA
Z OKAZJI ŚWIĘTA ŚW. ŁUKASZA
Drodzy Pracownicy Służby Zdrowia!
Święto patronalne Służby Zdrowia, które obchodzimy 18 października, w sposób
oczywisty kieruje naszą myśl ku lekarzom, co jest o tyle naturalne, że Wasz patron – św.
Łukasz, ewangelista, zgodnie z przekazem tradycji był z zawodu lekarzem. Wszyscy
jednak zdajemy sobie sprawę, że w procesie ratowania zdrowia i życia ludzkiego
uczestniczy cały zespół medyczny, a więc również pielęgniarki i pielęgniarze, położne,
ratownicy medyczni, diagności laboratoryjni, farmaceuci, inni pracownicy szpitali
i przychodni, bez których bardzo często sami lekarze pozostawaliby bezradni. Wszyscy
oni są ważni i mają swoje miejsce w systemie ochrony zdrowia.
Z okazji Waszego święta wszystkim pracownikom Służby Zdrowia przesyłam
szczere podziękowanie i wyrazy uznania. Zadania, których się podejmujecie, są
wyjątkowe i wymagające. Każdego dnia z poświęceniem i oddaniem walczycie o cenny
dar, którym jest ludzkie życie. Udzielacie pomocy w stanach zagrożenia zdrowia
i niesiecie nieocenioną pomoc ludziom w dramatycznych nieraz okolicznościach.
Od kilku miesięcy ponosicie dodatkowy trud, związany z walką z epidemią COVID19. Nie sposób znaleźć słów, aby wyrazić szacunek i wdzięczność za Wasze poświęcenie
oraz związany z poważnym ryzykiem fizyczny i psychiczny wysiłek na rzecz chorych
i cierpiących.
Życzę wiele satysfakcji z wykonywanej pracy szczególnie w tym niełatwym czasie
pandemii Sars-Cov-2. Życzę życzliwości i wdzięczności pacjentów i ich rodzin,
wytrwałości w walce z „niewidzialnym wrogiem” i sił w zajmowaniu się tym dobrem,
którym jest każdy człowiek i jego zdrowa egzystencja.
Chrześcijańska tradycja medyczna czerpała zawsze inspirację z przypowieści
o miłosiernym Samarytaninie i z przykładu samego Chrystusa, który „przeszedł, dobrze
czyniąc i uzdrawiając wszystkich” (Dz 10,38). Trwajcie zatem w wiernej służbie
człowiekowi, „utulajcie” egzystencjalny „płacz ludzkości” zgodnie z wymogami sumienia
i na miarę dostępnych możliwości.
Trudno w przestrzeni aktywności Służby Zdrowia nie wspomnieć kapelanów
szpitalnych, którzy w tych niezwykle trudnych warunkach niosą chorym pocieszenie
i sakramentalne wzmocnienie.
W imieniu wiernych archidiecezji katowickiej i własnym życzę wszystkim
tworzącym Służbę Zdrowia wszelkiego dobra, bezpieczeństwa i wytrwałości oraz wiele
radości z pełnienia tej wyjątkowej służby.
Zapewniam o pamięci w modlitwie. Przyjmijcie dar modlitwy i Mszy św., którą
w niedzielę, 18 października odprawię za całą Służbę Zdrowia, za Wasze Rodziny i za
Waszych podopiecznych.
Wszystkim odważnie ratującym ludzkie życie i poświęcającym się na rzecz
drugiego człowieka z wiarą błogosławię.
Z wyrazami szacunku.
† Wiktor Skworc
ARCYBISKUP METROPOLITA
KATOWICKI

ŻYCZENIA METROPOLITY KATOWICKIEGO
Z OKAZJI DNIA EDUKACJI NARODOWEJ
Szanowni Pracownicy Oświaty!
Rok 2020 wpisuje się w historię ludzkiej rodziny w dramatyczny sposób.
Epidemiczne zagrożenie całkowicie zmieniło nasze życie społeczne, rodzinne
i zawodowe. Jak zauważył papież Franciszek podczas szczególnego nabożeństwa
celebrowanego 27 marca 2020 roku w samotności na pustym placu przed bazyliką św.
Piotra: „myśleliśmy, że zawsze będziemy zdrowi w chorym świecie”. Myśleliśmy, że
mamy wszystko pod kontrolą, że nic nam nie zagraża. Czy tego chcemy, czy nie,
pandemia oczyściła nas z wszechpotęgi działania i myślenia.
„W chorym świecie” musieliśmy i wciąż musimy dostosowywać całe nasze
działanie, w tym nauczanie do nowej i nieprzewidywalnej rzeczywistości. Nie jest to
proste, więc tym większa należy się wam nasza wdzięczność. Słowa uznania kieruję do
wszystkich pracowników oświaty, którzy podejmują trudne wyzwania nauczania
i wychowania młodego pokolenia w tym niespokojnym czasie. Obyśmy wszyscy potrafili
wykorzystać te trudne doświadczenia w celu budowania lepszego świata i przemiany
ludzkich serc.
To wezwanie odnosi się szczególnie do wychowawców i nauczycieli religii, aby
inspirowani duchem papieskiej encykliki „Fratelli tutti” uczyli przyjaźni społecznej, tak
potrzebnej nie tylko w czasie trwającego zagrożenia epidemicznego.
Drodzy Nauczyciele i Wychowawcy!
Dziękujemy za codzienny trud przekazywania wiedzy oraz formowania
oczekiwanych postaw, budowanych na wartościach wzajemnego szacunku i braterstwa.
Zdajemy sobie sprawę z odpowiedzialności, jaka spoczywa na barkach
nauczycieli, którzy kształcą, formują, rozwijają, ale także przygotowują młodego
człowieka do dorosłego życia w społeczeństwie. Dlatego dziękujemy wam za to, że
cierpliwie dzielicie się swoją wiedzą i kompetencjami, że ukazujecie piękno
człowieczeństwa i otaczającego świata.
2
Jak zauważył kilka lat temu papież Franciszek podczas audiencji dla włoskiego
związku nauczycieli katolickich, „nauczanie to nie tylko praca zawodowa, lecz
nawiązywanie relacji, wymagające całkowitego zaangażowania”. Oby to zaangażowanie
i wkład w kształtowanie przyszłych pokoleń było zawsze zauważone i docenione,
zwłaszcza przez rodziców waszych podopiecznych.
Z okazji Dnia Edukacji Narodowej życzę błogosławieństwa Bożego, zdrowia, sił
i odwagi w podejmowaniu wyzwań, jakie niesie dzisiejsza szkoła i edukacja. Życzę
wytrwałości, zawodowych sukcesów oraz satysfakcji z pięknej i trudnej pracy z dziećmi
i młodzieżą.
Zapewniam o pamięci i modlitwie.
† Wiktor Skworc
ARCYBISKUP METROPOLITA
KATOWICKI
Katowice, 14 października 2020

 KOMUNIKAT WIKARIUSZA GENERALNEGO
KS. BP. MARKA SZKUDŁY
Bracia i Siostry!
1. Sytuacja epidemiologiczna w naszym kraju wydaje się coraz bardziej
niepokojąca. Z dnia na dzień zwiększa się liczba nowych zakażeń. Dlatego proszę
duszpasterzy o przypominanie wiernym przed każdą Mszą św. i nabożeństwem
o konieczności przestrzegania podstawowych przepisów i zaleceń sanitarnych, w
tym o obowiązku zakrywania nosa i ust w kościołach i w przestrzeni publicznej
(przed kościołem). Ponadto w świątyniach zachowujemy dystans społeczny
i dezynfekujemy ręce. Celebransom zaleca się dezynfekowanie rąk przed
rozdawaniem Komunii św. i bezpośrednio po nim.
2. Odnośnie do zalecanej aktualnie formy rozdawania Komunii św. na rękę, która
uznawana jest jako mniej ryzykowna, jeśli chodzi o przenoszenie zakażenia,
przytaczam fragment Komunikatu Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny
Sakramentów KEP z dnia 3 października br.:
„W związku z zapytaniem o publiczne inicjatywy krytyczne wobec Komunii św. na
rękę, przypominamy, że chociaż główną formą przyjmowania Komunii w Polsce jest
Komunia do ust (Wskazania KEP z 2005 r. nr 40), to jednak nie oznacza to, że inne
zatwierdzone przez Kościół formy miałyby być same z siebie niegodne, niewłaściwe,
złe lub grzeszne, jeśli spełnia się warunki stawiane w tej kwestii przez prawo
liturgiczne.
Niewłaściwe i krzywdzące wiernych jest twierdzenie, że przyjmowanie Komunii św.
na rękę, jest brakiem szacunku wobec Najświętszego Sakramentu. Podobnie
niesprawiedliwe jest ukazywanie osób przyjmujących Komunię św. na rękę jako
tych, którzy „winni są Ciała i Krwi Pańskiej”, z założeniem, że czynią to bez
uszanowania, którego domaga się św. Paweł w 1 Liście do Koryntian. Co prawda
Sobór Trydencki używa tego fragmentu na przypomnienie o godnym i pełnym czci
przyjmowaniu Ciała Pańskiego, ale nadaje mu również wymiar duchowy, ukazując
że niegodnym jest przyjmowanie Komunii w grzechu (Dekr. o Euch., sesja 13: 1/A,
r. 7). Dodajmy, że słowo „niegodne” oznacza to, czego się nie godzi czynić,
a tymczasem Kościół w swoim prawie uznaje za „godny” zarówno jeden, jak i drugi
sposób przyjmowania Komunii. Potępiając jeden z godziwych sposobów
przyjmowania Komunii św., wprowadza się nieład i podział w rodzinie Kościoła”.
3. Modlitwie i pamięci wiernych polecam cała służbę zdrowia i wszystkich chorych,
zwłaszcza na Covid-19. Wśród nich jest także nasz pasterz, arcybiskup Wiktor,
który zgodnie z zaleceniem służb sanitarnych po kwarantannie, przebywa
aktualnie w izolacji.
Zapewnia nas o swojej duchowej bliskości i ponownie zaprasza do wytrwałej
modlitwy różańcowej przez możne wstawiennictwo Matki Bożej Piekarskiej,
Lekarki.
† Marek Szkudło
WIKARIUSZ GENERALNY
Katowice, 10 października 2020

KOMUNIKAT METROPOLITY KATOWICKIEGO
Drodzy Diecezjanie!
W dniu dzisiejszym obchodzimy 106. Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy.
Pamiętajmy w modlitwie o tych wszystkich, których konflikty i kryzysy humanitarne
zmuszają do opuszczania swoich domów i ojczyzny, a w konsekwencji narażają na
niepewność, marginalizację i odrzucenie. W duchu chrześcijańskiej miłości chcemy ich
wspierać także materialnie, do czego zachęca nas często Papież Franciszek. Takiej pomocy
potrzebują dziś szczególnie migranci koczujący w zniszczonych pożarem obozach na greckiej
wyspie Lesbos.
Informuję też, że w niedzielę 4. października zgodnie z prośbą Sekretariatu Stanu
Stolicy Apostolskiej wierni Kościoła w Polsce złożą ofiarę, tradycyjnie zwaną
„świętopietrze”, na rzecz Ojca Świętego, aby materialnie wspomóc Jego apostolską
i charytatywną posługę.
Kolektę polecam ofiarności wiernych archidiecezji katowickiej i równocześnie proszę
o modlitewne wspieranie Piotra naszych czasów, który potrzebuje modlitwy Kościoła i który
o tę modlitwę często nas prosi.
Bracia i Siostry!
W sobotę 10. października 2020 odbędzie się IX Pielgrzymka „Żywego Różańca”
do katowickiej katedry Chrystusa Króla.
Z uwagi na wciąż istniejące zagrożenia epidemiczne do udziału w pielgrzymce
zachęcam głównie tych, którym pozwala na to stan zdrowia. Uczestników już teraz proszę
o przestrzeganie przepisów sanitarnych. O godz. 11.00 wspólnie odmówimy różaniec,
a w południe wraz z duszpasterzami odprawimy Mszę św. w intencji pielgrzymów
i wszystkich róż różańcowych. W pielgrzymce będzie można uczestniczyć również duchowo
poprzez transmisję w archidiecezjalnym radiu eM oraz w Internecie.
Dziękuję zelatorom i członkom róż różańcowych za świadectwo wiary, za wsparcie
okazywane duszpasterzom i za ofiary na potrzeby naszych misjonarzy.
W październiku zachęcam również do codziennej modlitwy różańcowej we
wspólnotach parafialnych. W chwilach prób i doświadczeń różaniec przynosi ocalenie.
W czasie dotkliwych ograniczeń związanych z pandemią, wieczorny różaniec transmitowany
z wielu kościołów archidiecezji dawał nam poczucie wspólnoty, zgromadził na modlitwie
wiele rodzin i umacniał w pokonywaniu trudności. Trwajmy zjednoczeni na modlitwie
i wołajmy o ustanie pandemii. Módlmy się za Kościół, o pokój w Ojczyźnie, za kapłanów
i o nowe powołania do służby Ewangelii i o zachowanie powołań.
Wszystkim uczestnikom niedzielnej Eucharystii udzielam pasterskiego
błogosławieństwa: w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

† Wiktor Skworc
ARCYBISKUP METROPOLITA
KATOWICKI

Rada Społeczna przy Arcybiskupie Metropolicie Katowickim

GŁOS O PRZYSZŁOŚCI GÓRNEGO ŚLĄSKA

Restrukturyzacja górnictwa już od kilku dekad jest elementem górnośląskiej rzeczywistości. Jednak skala i tempo dyskutowanych obecnie projektów są odbieraneprzez wielu mieszkańców Górnego Śląska jakozamiar destrukcji przemysłu węglowego i zamach na śląską tożsamość.W tak skomplikowanej sytuacji społecznej, od której rozwiązania zależąlosy naszego regionu, Rada Społeczna przy Arcybiskupie Metropolicie Katowickim zabiera głos w kwestii przyszłości Górnego Śląska.

Rada nie rości sobie prawa do oceny czy do wskazywania jednoznacznych rozstrzygnięć o charakterze technicznym. Pragnie jedyniezwrócić uwagę na kilka ważnych kwestii, odnoszących się do zagadnień gospodarczych, społecznych i kulturowych. Jest to głos podyktowany troską i nadzieją, który nie zamierza ani odwoływać się do resentymentów, ani roszczeniowo domagać się przywilejów. Stanowisko Rady Społecznej to wołanie z Górnego Śląska o dialog i merytoryczną dyskusję nad przyszłymi losami regionu i jego mieszkańców.

+++

Problem, przed którym stoją mieszkańcy Górnego Śląska, to nie tylko kwestia przyszłości przemysłu wydobywczego i energetycznego,rozumianego jako zespół urządzeń o charakterze technicznym, finansowym i organizacyjnym,lecz przede wszystkim przekonanie, że planowane zmianyw niewystarczający sposób łączą się z kompleksową restrukturyzacją całego regionu.Restrukturyzacja górnictwa nie powinna być celem, lecz istotnym narzędziem i okazją do szerszej refleksji nad przyszłością całego Śląska.

Mimo ogromnej skali dotychczasowych reformgórnictwa na Górnym Śląsku można mówić o pozytywnych aspektach rewolucji postindustrialnej, którajuż dokonała się w regionie.Chociaż w ostatnichlatach znaczenie przemysłu wydobywczego systematycznie maleje, to jednocześnie rozwijająsię alternatywne gałęzie przemysłu. To zjawisko widoczne jest również w zmieniającym się krajobrazie górnośląskim, w którym obok szybów kopalń coraz częściej pojawiają się znaki znanych marek europejskich i globalnych, jak również dynamicznych i nowoczesnych firm krajowych.Doświadczenie ostatnich dziesięcioleci wskazuje, że przynajmniej w aspekcie tworzenia nowych, niezbędnych kompetencji mieszkańcy Górnego Śląskakonstruktywnie odczytali i wykorzystali szanse,które niosły przekształcenia.Jednak planowana restrukturyzacja regionu powinna być poprzedzona procesami inwestycyjnymi w nowe technologie, tworzeniem nowoczesnych centrów wzdłuż ciągów komunikacyjnych, wsparciem dla lokalnych inicjatyw,ułatwieniami administracyjnymi, aby ten kapitał ludzkiej przedsiębiorczości nie został zmarnowany, lecz pomnożony.

Dzisiaj Kościół podziela troski przede wszystkimludzi znajdujących w górnictwie i w branżach z nim powiązanych podstawowe źródła utrzymania. Oni zaś obawiają się tego, czego nie znają lub nie rozumieją. Skomplikowane pojęcia z obszaru ekonomii, gospodarki czy biznesu (np. ustabilizowanie rentowności i płynności finansowej przez dostosowanie produkcji do potrzeb rynku, kontynuacja integracji górnictwa z energetyką, zapewnienie pokrycia krajowych potrzeb, inwestycje w dotarcie do nowych złóż, poprawa efektywności wydobycia etc.) nie są kluczem do zrozumienia transformacji, której mieszkańcy Górnego Śląska powinni być podmiotem, a nie przedmiotem.

Każda, nawet najtrudniejsza reforma jest możliwa do przeprowadzenia pod warunkiem społecznej zgody co do jej celów i etapów realizacji. Tego wymagajątakże zasada poszanowania godności człowieka i status obywatela. Pragniemy wskazać, że obecnie skala i czas oddziaływania społecznego planowanych zmian w sektorze górnictwa węgla kamiennego i w całym regionie nie są powszechnie znane.Tymczasem to właśnie trudny do oszacowania koszt koniecznych zmian społecznych jest jedną z tych kwestii, które najbardziej niepokoją mieszkańców Górnego Śląska. Stąd postulat o większą dostępność i przystępność programów dla sektora górnictwa węglowego i dla regionu oraz ich korekt i uaktualnień. Wraz z końcem wydobywania węgla kamiennego, wokół którego przez ostatnie 200 lat zbudowana została tożsamość Górnego Śląska i jego mieszkańców, czeka nas przecież także głęboka przemiana kulturowa, która dotyka tak ważnego dla mieszkańców regionu etosu sumiennej pracy, rzetelności, solidarności i wytrwałości w przeciwnościach oraz umiłowania rodziny i wiary.

Oczywiście ten kod etyczny mieszkańców regionurównież podlega ewolucji, a nieraztakżedestrukcji. Jednak Rada przestrzega przed manipulacją w przestrzeni śląskich wartości, co w medialnych przekazach nie jest niestety rzadkością. Na przykładw środkach masowego komunikowanianadal podtrzymywane sąstereotypowe wyobrażenia mieszkańców Górnego Śląska– górników, chociażmultispecjalizacja stała się już faktem, a kolejne generacje realizują się w przestrzeniach nauki, kultury, sztuki, sportu, informatyki oraz wielu innych zawodów związanych z nowoczesnym przemysłem.

W związku z tym pragniemy zwrócić się do mediów zarówno krajowych, regionalnych, jak i lokalnych, aby informując, rzetelnie wypełniały swoje powinności w tym zakresie i pamiętały o wartości misji społecznej i kulturowej, do której są powołane. Poszerzeniekompetencji pracowników, wspieranie i rozwój czystych technologii węglowych, innowacyjność i poprawa bezpieczeństwa w kopalniach, dywersyfikacja przemysłowego wykorzystania węgla kamiennego, lecz także inicjowanie i prowadzenie debat nad przyszłością Górnego Śląska w Polsce i Europie, propagowanie aktywności w przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego oraz jasne formułowanie wyobrażeń, marzeń i postulatów to tematy do dobrej publicystyki, na które Rada pozwala sobie zwrócić uwagę dziennikarzy i redaktorów.

Warto także podkreślać potencjał edukacyjny śląskich uniwersytetówi szkół wyższych. Kierunki kształcenia są ciągle dostosowywane do wymogów współczesnej gospodarki. Niezależnie od tego śląskie uczelnie wyższe wymagają jeszcze znacznego wsparcia finansowego, porównywalnego do innych ośrodków akademickich w kraju. Taką diagnozę stawiatakże Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego konsultowana niedawno przez Radę Społeczną.

Z wielu względów o charakterze globalnym, krajowym i regionalnym restrukturyzacjaprzemysłu węglowego przez jego wygaszanie wydaje się nieuchronna. Jednak w imię sprawiedliwości, solidarności i zrównoważonego rozwoju proces ten należymocniej połączyć z procesem wsparcia dla gmin górniczych, tak aby miasta powstałe na węglu i dla węgla, jako rekompensatę za ponoszone koszty i straty (także te ekologiczne) otrzymały postindustrialną infrastrukturę do wykorzystania na cele naukowe, edukacyjne, społeczne, kulturalne i komercyjne.

Odpowiedzialne oszacowanie skali, zaplanowanie i przeprowadzenie procesu zmian należy do zadań administracji państwowej jako właściciela sektora węglowego. Jak każdy odpowiedzialny właściciel powinna ona zatroszczyć się nie tylko o pomnażanie dobra mierzonego wartościami ekonomicznymi. Odpowiedzialność ta rozszerza się również na materialne i niematerialne dobra kultury, wytworzone przez wieloletnie funkcjonowanie przemysłu górniczego na terenie Górnego Śląska.

Szczególnym podmiotem tejże odpowiedzialności są ludzie. W tym wymiarze pomnażanie dobra wspólnego polega na zapewnieniu możliwości inwestycji tzw. kapitału ludzkiego, uwolnionego na skutek restrukturyzacji przemysłu węglowego, w taki sposób, aby korzyści dla społeczności dotkniętej tą zmianą były większe niż w przypadku kontynuacji działania tego przemysłu w obecnym kształcie.

Odpowiedzialne zaplanowanie i przeprowadzenie zmian wymaga rzetelnego opracowania i konsekwentnego wcielenia w życie kilku programów: 1) zagospodarowania uwolnionych na skutek restrukturyzacji zasobów z uwzględnieniem niezbędnych kapitałów, inwestycji i kompetencji, 2) przebudowy tych kompetencji, 3)stymulacji służących rozwojowi inwestycji w nowoczesnych sektorach gospodarki na terenie Górnego Śląska z uwzględnieniem walorów regionu i społeczności lokalnej,4)wsparcia dla osób wykazujących trudności lub niezdolnych do podjęcia nowych zadań i nowych ról oraz 5)istotnego wsparcia dla śląskich uczelni wyższych.

Sukces społeczny i ekonomiczny procesu przekształceń na Górnym Śląsku może i powinien stać się stymulatorem rewolucji postindustrialnej w naszym kraju, a jego warunki to:1) upowszechnienie wiedzy o celach i poszczególnych etapach planowanych przekształceń, 2) ich ewolucyjne wprowadzanie w życie (długofalowe rozłożenie realizacji w czasie) oraz 3) konsensus polityczny, gwarantujący kontynuację zaplanowanych zmian, konsekwencjęi właściwe wykorzystanie środków na ich przeprowadzenie.

+++

Rada Społeczna apeluje do rządzących naszym krajem o odpowiedzialne przeprowadzanie procesu zmiany i wyraża nadzieję, że zagrożenia czy konflikty mogą zostać nie tylko zażegnane, ale przekute w szansę przede wszystkim dla tych, którzy dziś najbardziej się obawiają o przyszłość swoją i własnych rodzin.

Apeluje także do parlamentarzystów reprezentujących wielomilionowa rzeszę mieszkańców Górnego Śląska o aktywny udział,w łączności z wyborcami, w procesach legislacyjnych dotyczących przyszłości regionu, a tym samym o roztropne zarządzanie i rozporządzanie procesem nieuchronnej zmiany.

Rada kieruje apel do samorządowców, zwłaszcza gmin i powiatów górniczych, o konsekwentną współpracę w przekształcaniu nieruchomości postindustrialnych na cele stymulujące rozwój lokalny iotwartość na nowe inwestycje, przygotowanie pod nie terenów i ułatwienia dla inwestorów.Konieczna jest równieżwłaściwa polityka senioralna.

Rada Społeczna apeluje także do strony społecznej – do związków zawodowych, by zachowały świadomość, że w świetle katolickiej nauki społecznej ich obowiązkiem jest nie tylko obrona praw pracowniczych, lecz także partycypacja, konstruktywne włączenie się w programy restrukturyzacji i modernizacji.

W perspektywie obchodów 100-lecia powstań śląskich i włączenia w 1922 roku części Górnego Śląska w granice odrodzonej Polski warto pamiętać, że przed wiekiem był tojeden z najnowocześniejszych regionów przemysłowych Europy, bogaty nie tylko w zasoby naturalne, lecz przede wszystkim w ludzi, których wiara, duma, godność, wyobraźnia, kreatywność i etos pracysą do dziś mocnym fundamentem tożsamości kolejnych pokoleń. Pamięć o tym wyznacza nam sposób myślenia i troski o przyszłość Górnego Śląska.

Rada Społeczna przy Arcybiskupie Metropolicie Katowickim

Katowice, 21 września 2020 roku

Oto ja, poślij mnie” (Iz 6,8)
Pasterskie przesłanie Arcybiskupa Katowickiego
Drodzy Diecezjanie, Bracia i Siostry!
1. W minionych miesiącach koniecznej izolacji i społecznego dystansu
doświadczyliśmy cierpienia i ludzkiej kruchości. Znaczną cześć kultu religijnego
i duszpasterskiej działalności przeniesiono w przestrzeń Internetu i mediów.
Duszpasterze i ich świeccy współpracownicy dość szybko zorganizowali bezpośrednie
transmisje Mszy św. z parafialnych kościołów, w których wierni chętnie uczestniczyli.
Wspólnoty ożywiające Kościół różnymi charyzmatami wprowadziły w obieg mediów
społecznościowych ewangelizacyjne treści, nierzadko w atrakcyjnej formie. Strony
internetowe parafii pulsowały przekazem o wydarzeniach i nowych inicjatywach.
Codzienną praktyką stało się odbieranie przez duszpasterzy poczty mailowej
i dyżurowanie przy parafialnym telefonie. Księża wraz z animatorami
odpowiedzialnymi za parafialne wspólnoty odkryli duszpasterską szansę
w indywidualnym przygotowaniu wiernych, szczególnie dzieci i młodzieży
do sakramentów świętych, a także w możliwościach oferowanych przez współczesne
środki społecznej komunikacji. Tym sposobem docierali zarówno do osób luźniej
związanych z parafią, jak i do tych, którzy na stale są obecni w wirtualnym świecie.
Stacjom telewizyjnym i radiowym jesteśmy wdzięczni za transmisje niedzielnej
Mszy św. oraz za umożliwienie wiernym duchowego uczestniczenia w stanowych
pielgrzymkach do Matki Bożej Piekarskiej. Jako pasterz katowickiego Kościoła
wyrażam uznanie i wdzięczność duszpasterzom i wiernym świeckim, którzy trudny
czas pandemii odczytali w kategorii duszpasterskiego wyzwania i nawrócenia, a także
szansy na ożywienie misyjnego ducha ewangelizacji, celem budowania wspólnoty
Kościoła. Dziękuję nauczycielom religii i katechetom, którzy podjęli wezwanie, jakim
dla wszystkich uczących stało się zdalne nauczanie. Służyło ono nie tylko
przekazywaniu wiedzy, ale i umacnianiu więzi z uczniami i ich rodzicami.
W perspektywie nowego roku szkolnego proszę wszystkich diecezjan, z księżmi
na czele, o wspieranie w lokalnych środowiskach zadań powierzonych szkołom,
gronom pedagogicznym i uczniom.
Warto również podkreślić, że w najtrudniejszym okresie wiosennej izolacji
rozkwitła charytatywna działalność Kościoła. Wiele osób rozwinęło pomysły
bezinteresownych działań i wolontariatu. Podjęto akcje i działania na rzecz osób
samotnych, chorych i w podeszłym wieku. Umocniła się sąsiedzka pomoc. Wydaje
się, że sytuacja związana z pandemią otwarła parafie i duszpasterzy na nowych
sprzymierzeńców, którym zależało na zachowaniu religijnego i duszpasterskiego życia
w parafii. Mam nadzieję, że ta współpraca utrwali się na dobre, kiedy zakończy się
kryzys wywołany pandemią.
2. Choć nie wiemy, jak będzie się rozwijała sytuacja epidemiczna, to mając
na uwadze potrzebę umacniania społecznego współistnienia, jesteśmy wezwani przez
samego Chrystusa do odkrywania własnej misji w środowisku, w którym na co dzień
żyjemy. Przy zachowaniu wszystkich norm sanitarnych winniśmy odbudowywać
parafialne wspólnoty, gromadząc je wokół ołtarza, pamiętając, że to nie my
gromadzimy, a sam Chrystus, który w Eucharystii jest z nami przez wszystkie dni
aż do skończenia świata (por. Mt 28,20).
„Eucharystia daje życie!” Słowa te wyznaczają ramy programu
duszpasterskiego dla Kościoła w Polsce. Każde nasze zgromadzenie się na świętej
wieczerzy służy odbudowaniu parafii, przede wszystkim jako eucharystycznej
wspólnoty. Program duszpasterski zbiega się z wydaną ostatnio watykańską instrukcją
pt. „Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji
ewangelizacyjnej Kościoła”. Dokument ten mocno akcentuje rolę parafii jako misyjnie
działającej wspólnoty wspólnot oraz jako miejsca głoszenia słowa Bożego
i celebrowania Eucharystii.
Drodzy Diecezjanie!
Wszystkich duszpasterzy i wiernych świeckich zapraszam do odkrywania
na nowo wartości Eucharystii. Zaproszenie to kieruję szczególnie do przedstawicieli
ruchów, wspólnot i stowarzyszeń katolickich z prośbą o misyjny zapał. Słowa proroka
Izajasza: „Oto ja, poślij mnie” przywołują ciągle aktualne pytanie Pana żniwa: „Kogo
mam posłać?”. To powołanie pochodzi z serca Boga, z Jego miłosierdzia, które rzuca
wyzwanie zarówno Kościołowi, jak i ludzkości w obecnym globalnym kryzysie.
Szczególny apel kieruję do rodziców, z nadzieją, że w dalszym ciągu dołożą wszelkich
starań w budowaniu na gruncie rodzinnym domowych Kościołów.
Jeśli to możliwe, zachowując sanitarne wymogi, wracajmy całymi rodzinami
do parafialnych wieczerników, celem doświadczenia chrześcijańskiej wspólnoty,
wzmocnienia relacji i kontynuowania chrześcijańskiej formacji. Eucharystyczny styl
życia pozwala nam również przezwyciężać osobiste lęki, niepokoje i pokusę
całkowitego odcięcia się od drugiego człowieka. Pamiętajmy, że „Kościół żyjący
eucharystycznym rytmem […] przemawia, ewangelizuje i katechizuje najszersze rzesze
wiernych, uczestniczących przede wszystkim we Mszy św. niedzielnej”.
3. Papież Franciszek w orędziu na tegoroczny światowy dzień misyjny
(18 października 2020 r.) zauważa, że „misja […] nie jest programem, zamiarem,
który należy zrealizować wysiłkiem woli. To Chrystus sprawia, że Kościół wychodzi ze
swoich ograniczeń. Także w czasie niespodziewanej pandemii”. Dlatego proszę
proboszczów, parafialnych wikariuszy oraz osoby zaangażowane w parafii
we wspólnotach i w parafialnej radzie duszpasterskiej o zaplanowanie w tych dniach
uroczystej Mszy św. rozesłania, abyśmy na nowo uświadomili sobie zadania, które
wypływają z przyjętego chrztu św. i bierzmowania. Pytajmy Ducha Świętego o to,
czego Jezus oczekuje od nas w każdej chwili życia i w decyzjach, które musimy
podejmować, rozeznając miejsce, jakie zajmuje dana kwestia w osobistej misji (por.
GE 23). Słowa rozesłania: „Idźcie w pokoju Chrystusa!” przypominają nam
o potrzebie świadectwa prawdzie Ewangelii w świecie współczesnym, niezależnie
od okoliczności.
Bracia i Siostry!
W najbliższą sobotę będziemy przeżywali uroczystość Matki Bożej Piekarskiej,
głównej patronki naszej archidiecezji. Czcimy ją jako Lekarkę oraz Matkę
Sprawiedliwości i Miłości Społecznej. Podczas tegorocznych pielgrzymek stanowych
kobiet i mężczyzn do piekarskiego sanktuarium szczególnie mocno wybrzmiały słowa:
„Pomóż nam wygrać, Lekarko, nasz czas”. Myśląc o czasie, pamiętajmy najpierw
o naszym misyjnym powołaniu. Osadzone w historii naszego życia jest ono wolną
i świadomą odpowiedzią na powołanie Boga. Ale to powołanie możemy dostrzec tylko
wtedy, gdy przeżywamy osobistą relację miłości z Jezusem żyjącym w swoim
Kościele. Pomyślmy, czy podobnie jak Maryja, jesteśmy gotowi bez zastrzeżeń służyć
woli Bożej (por. Łk 1,38).
Mając na uwadze obecny moment dziejów, szczególną troską obejmujemy
zdrowie publiczne. Dlatego uciekamy się do Matki naszego Zbawiciela prosząc
z wiarą: „Uzdrowienie Chorych, módl się za nami!”.
Współczesna historia, naznaczona 40. rocznicą zrywu całego narodu pod
sztandarem „Solidarności”, ale także aktualne doświadczenie epidemicznego kryzysu,
uświadamiają nam na nowo potrzebę rozwijania wśród nas postawy współczucia
i wzajemnej pomocy w przestrzeni naszych rodzin i wspólnot wiary, szczególnie
wobec osób chorych, starszych i ubogich. Dołóżmy wszelkich starań, aby obecna
sytuacja nie pogłębiała naszej nieufności i obojętności wobec ludzkich dramatów.
Stawiajmy tym samym na wartość modlitwy, w której Bóg porusza nasze serca
i otwiera nas na gesty miłosierdzia i doceniania godności każdego człowieka. W tym
kontekście skierowane jest do nas ponownie pytanie: „Kogo mam posłać?”. Pan żniwa
oczekuje od nas wielkodusznej i stanowczej odpowiedzi: „Oto ja, poślij mnie!”.
Na czas rozwijania życiowego powołania, odkrywania misji w świecie
dotkniętym globalną pandemią i dawania świadectwa o miłości Boga, Jego zbawieniu
od grzechu i śmierci wszystkim Wam udzielam z serca płynącego pasterskiego
błogosławieństwa: w imię Ojca, i Syna i Ducha Świętego!

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita
Katowicki

BUDUJMY WIĘZI!
List pasterski z okazji X Tygodnia Wychowania w Polsce
Umiłowani w Chrystusie Panu, Siostry i Bracia,
Dzisiejsze czytania mszalne wyrażają prawdę o tym, że w osobisty rozwój każdego
człowieka wpisane są relacje z bliźnimi. Prorok Ezechiel przypomina o naszej odpowiedzialności za innych, wyrażającej się w tym, by nie przechodzić obojętnie wobec ich błędów i upadków. Jezus rozszerza krąg odpowiedzialności, mówiąc w Ewangelii o roli, jaką w „pozyskiwaniu brata” może spełnić pojedynczy człowiek, krąg bliskich osób i wreszcie wspólnota Kościoła. Troska o drugiego człowieka jest realizacją przykazania miłości. Św. Paweł pisze w
Liście do Rzymian, że stanowi ono fundament, na którym opierają się wszystkie przykazania.
Wskazówka Apostoła: „Nikomu nie bądźcie nic dłużni poza wzajemną miłością” jest kluczem
do twórczego i głębokiego przeżywania relacji z bliźnimi – w rodzinie, we wspólnocie, wśród
przyjaciół, w środowisku zawodowym czy w innych sferach życia.
W przyszłą niedzielę w naszej Ojczyźnie rozpocznie się X Tydzień Wychowania, którego hasłem będzie wezwanie „Budujmy więzi”.
Warto przypomnieć słowa św. Jana Pawła II: „Podobnie jak roślina potrzebuje światła
i ciepła dla swego rozwoju, tak człowiek miłości.” (Jan Paweł II, Anioł Pański, 26 grudnia
1982). Budowanie dojrzałych, głębokich relacji opartych na miłości jest też warunkiem skuteczności procesu wychowania.
1. Budowanie dojrzałych więzi a osobisty rozwój
Papież Franciszek w Adhortacji Amoris laetitia przedstawia obraz szczęśliwej rodziny:
„Przekraczamy zatem próg tego pogodnego domu, gdzie rodzina siedzi wokół świątecznego
stołu. W centrum spotykamy ojca i matkę z całą ich historią miłosną. W nich wypełnia się ów
pierwotny plan, który sam Chrystus przywołuje z mocą: Czy nie czytaliście, że Stwórca od
początku stworzył ich jako mężczyznę i kobietę? (Mt 19, 4).” (Papież Franciszek, Adhortacja
Amoris laetitia 9)
Trudny czas epidemii, który mocno się wpisał w historię rodzin w naszej Ojczyźnie i
na całym świecie, stał się dla wielu z nas okazją do refleksji nad dotychczasowym życiem.
Przymusowe pozostawanie w domu w gronie najbliższych pozwoliło nam wyraźniej zobaczyć,
co tak naprawdę kryje się w naszym wnętrzu. Być może udało się nam zobaczyć, wokół jakich
wartości skoncentrowane jest nasze życie, ujawniły się emocje, wyszły na jaw słabości i mocne
strony wzajemnych relacji. Warto jeszcze raz objąć myślą ten okres i wyciągnąć z niego praktyczne wnioski.
„Bóg z tymi, którzy Go miłują, współdziała we wszystkim dla ich dobra.” (Rz 8, 28).
Te słowa z Listu do Rzymian mówią o tym, że nie ma w naszym życiu niczego, czego Bóg nie
mógłby wykorzystać dla naszego wzrostu. Dotyczy to także ostatnich miesięcy. Niejedna rodzina ma powód, by dziękować Bożej Opatrzności za dobre wykorzystanie okazji do pogłębienia relacji i wzmocnienia wzajemnej miłości. Trzeba jednak dodać, że również ci, którzy
dzięki czasowemu porzuceniu zawrotnego tempa spraw dostrzegli, że ich relacje rodzinne wymagają uzdrowienia, mogą być wdzięczni, że dysponują diagnozą umożliwiającą wprowadzenie zmian w najistotniejszej przecież sferze życia. Warto wykorzystać tę niepowtarzalną okazję. Może potrzebna będzie rozmowa z duszpasterzem, z doradcą rodzinnym, czasem z terapeutą. Owocem pozytywnie przeżytego kryzysu jest pogłębienie i umocnienie relacji. Jak
2
wielu małżonków może powiedzieć: „Gdyby nie trudny okres, jaki mamy za sobą, nie bylibyśmy dziś tak kochającą się rodziną”.
Cechą charakterystyczną naszych czasów jest indywidualizm i zanik więzi społecznych. Tymczasem w każdym z nas jest głęboka potrzeba relacji. Warto przytoczyć przypowieść Jezusa o kobiecie, która odnalazła zagubioną drachmę. Z radości zaprosiła przyjaciółki
i sąsiadki: „Cieszcie się ze mną, bo znalazłam drachmę, którą zgubiłam” (Łk 15, 9). Spontaniczny odruch serca każe kobiecie dzielić radość z innymi. W czasie epidemii wielu z nas
zatęskniło za swymi krewnymi, przyjaciółmi i znajomymi. W prowadzonych rozmowach telefonicznych można było często usłyszeć: „Jak tylko to wszystko minie, musimy się spotkać.”
Warto dotrzymać takich obietnic. W epoce, której wyrazem wzajemnych relacji są często jedynie kontakty poprzez media elektroniczne, w sercach wielu osób odżyło pragnienie rozmowy i prawdziwego spotkania z drugim człowiekiem. Nie powinniśmy go w sobie zagłuszać.
2. Wychowanie do dojrzałego korzystania z mediów elektronicznych
Papież Franciszek przypomina, że „w Nowym Testamencie mowa jest o Kościele zbierającym
się w domu. Przestrzeń życiowa rodziny może być przekształcona w Kościół domowy, w miejsce sprawowania Eucharystii, obecności Chrystusa siedzącego przy jednym stole” (Papież
Franciszek, Adhortacja Amoris laetitia 15).
Nic nie zastąpi udziału we Mszy św. wraz z braćmi i siostrami zgromadzonymi razem w kościele. W sytuacji, gdy z przyczyn od nas niezależnych było to niemożliwe, mieliśmy okazję
doświadczyć, na ile nasze domy są rzeczywiście domowymi Kościołami. Wiele rodzin ożywiło
wspólną modlitwę, podejmując choćby lekturę Pisma Świętego. Dziękujemy rodzicom, którzy
w duchu odpowiedzialności za wiarę swych dzieci jeszcze gorliwiej niż do tej pory realizowali
spoczywające na nich obowiązki pierwszych i najważniejszych katechetów.
Nieocenioną pomocą w praktykowaniu wiary okazały się w ostatnim czasie media społecznościowe. Dzięki transmisjom online wiele osób miało możliwość kontaktu ze swym kościołem
parafialnym, udziału we Mszy świętej, we wspólnej modlitwie czy w rekolekcjach wielkopostnych. Powodzeniem cieszyły się nagrania wartościowych homilii, odwiedzano strony zawierające teksty czy filmy o tematyce religijnej. Doświadczenie to uczy, jak ważnym zadaniem
wychowawczym jest kształtowanie postawy dobrego korzystania z mediów cyfrowych. Częstym zabiegiem wychowawczym podejmowanym w tej dziedzinie jest ograniczanie czasu, jaki
spędzamy przy komputerze. Z całą pewnością nie można bagatelizować tego problemu,
zwłaszcza, że zbyt długie, bezmyślne korzystanie z Internetu czy gier komputerowych zabiera
nam czas, który moglibyśmy przeznaczyć na modlitwę, rozwój prawdziwych, głębokich relacji, wartościową lekturę czy pracę. Nie można jednak nie zauważać także innych obszarów
pracy wychowawczej w tej sferze. Papież Franciszek zwraca na przykład uwagę na potrzebę
rozwoju zdolności odkładania zaspokajania pragnień: „Nie chodzi o zabranianie dzieciom zabawy na urządzeniach elektronicznych, ale znalezienie sposobu zrodzenia w nich zdolności do
(…) nie stosowania prędkości cyfrowej we wszystkich dziedzinach życia. (…) Kiedy wychowujemy, aby nauczyć odkładania pewnych rzeczy i poczekania na stosowną chwilę, to uczymy
wówczas, co znaczy być panem samego siebie, niezależnym od swoich impulsów” (Papież
Franciszek, Adhortacja Amoris laetitia 275).
W ostatnim czasie mogliśmy się przekonać, że wiele dziedzin życia mogło się rozwijać, z pewnością w niepełnej formie, dzięki mediom elektronicznym. Obok przeżywania wiary, można
tu wymienić zdalne nauczanie realizowane przez szkoły i wyższe uczelnie czy przepływ informacji. Wśród celów uwzględnianych w wychowaniu i edukacji nie może zabraknąć kształtowania kompetencji odpowiedzialnego poruszania się w świecie mediów społecznościowych.
3
3. Fundamentalne znaczenie relacji z Bogiem
W czasie ograniczeń spowodowanych epidemią wielu z nas uświadomiło sobie, jak ważne
znaczenie ma dla nas wspólne praktykowanie wiary. W zupełnie inny niż do tej pory sposób
przeżyliśmy tegoroczne Triduum Paschalne i Święta Wielkanocne, brakowało nam świątecznej i niedzielnej Mszy świętej. Ten czas, pełen tęsknoty za powrotem do zwyczajnych form
religijności, mógł się przyczynić do wzmocnienia naszej osobistej relacji z Bogiem. Człowiek,
który rozwinie taką relację, przekona się, że jest ona silniejsza niż wszystkie okoliczności zewnętrzne. Powtórzy wtedy za św. Pawłem, że „…ani śmierć, ani życie, ani aniołowie, ani
Zwierzchności, ani rzeczy teraźniejsze, ani przyszłe, ani Moce, ani co wysokie, ani co głębokie, ani jakiekolwiek inne stworzenie nie zdoła nas odłączyć od miłości Boga, która jest w
Chrystusie Jezusie, Panu naszym” (Rz 8, 38-39).
Robotnicy z przypowieści o winnicy, mieli za złe gospodarzowi, że płacąc za pracę zrównał
ich z tymi, którzy przepracowali tylko jedną godzinę. Zależało im na tym, co mogą otrzymać,
a nie na relacji z właścicielem winnicy (Mt 20, 1-16). Warto przyjrzeć się swojej modlitwie i
zastanowić się, na czym tak naprawdę nam zależy - na samym Jezusie czy na tym, co możemy
od Niego otrzymać.
Odkrywajmy codziennie w swym życiu obecność Jezusa, najlepszego i najważniejszego Przyjaciela. Pomóżmy w tym naszym wychowankom. Osobista relacja z Jezusem, który już nas nie
nazywa sługami, ale przyjaciółmi (J 15,15) ma fundamentalne znaczenie dla naszego życia
wiarą. Przy tej relacji jeszcze bardziej istotne stają się wszystkie nasze więzi z bliźnimi, nabierając zupełnie nowego, głębszego znaczenia.
Drodzy Bracia i Siostry,
Zachęcamy Was do skorzystania z szansy, jaką niesie z sobą kolejny Tydzień Wychowania,
który przeżywać będziemy w naszej Ojczyźnie w dniach od 13 do 19 września br. W tym roku
chcemy zaprosić Rodziców, Nauczycieli i Wychowawców, a także wszystkich, dla których
nieobojętna jest sprawa wychowania dzieci i młodzieży do refleksji nad fundamentalną rolą,
jaką w naszym życiu pełnią relacje z Bogiem i bliźnimi.
Wszystkim zaangażowanym w dzieło kształtowania serc dzieci i młodzieży, a także wszystkim
podejmującym codziennie pracę nad sobą, udzielamy pasterskiego błogosławieństwa.
Podpisali: Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi
obecni na 386. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski,
Jasna Góra-Częstochowa, 27-29 sierpnia 2020 r.

To z mocy Ducha zrodziła się solidarność!
Homilia Arcybiskupa Katowickiego
40. rocznica podpisania porozumień jastrzębskich
Katowice, 3 września 2020 roku
1. Dziś 40. rocznica podpisania porozumień jastrzębskich. Jako świadkowie historii dobrze
pamiętamy te rozdygotane emocjami dni. Były one szczególnie niespokojne w Jastrzębiu – w
mieście zbudowanym na węglu i dla węgla. Mieszkańcy Górnego Śląska i Jastrzębia zadawali
sobie wtedy, kiedy nic nie było pewne, pytanie: zwycięży dialog i porozumienie czy wariant
przemocy stosowanej wobec robotników i całego społeczeństwa w roku 1956, 1970 i 1976?
Wierzymy, że w pamiętne dni roku 1980 działały nie tylko ludzkie siły; działał w ludziach
Ten, którego przywołał nad Polską rok wcześniej papież z rodu Polaków, Jan Paweł Wielki,
wołający na placu Zwycięstwa: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi!”.
I dokonał historycznego bierzmowania narodu! Przypomnijmy więc, jakie dary przynosi
bierzmowanym Duch, który od Ojca i Syna pochodzi – jest ich Darem.
Przynosi zasiew mądrości i rozumu, rady i męstwa, ducha umiejętności i pobożności oraz
ducha bojaźni Pańskiej. Nie potrzeba naukowych badań, by stwierdzić, że były one obecne w
sercach zjednoczonego narodu, bierzmowanego indywidualnie i wspólnotowo, w sercach jego
reprezentantów, którzy napełnieni duchem mądrości i męstwa podejmowali trud negocjacji i
w końcu podpisali porozumienie z nadzieją, że zostanie – mimo niewiarygodności ówcześnie
rządzących – zrealizowane. To z mocy Ducha zrodziła się solidarność, ruch społeczny i
związek zawodowy.
2. „Solidarność wyróżniała kluczowa cecha: nie mówiła językiem interesów, lecz językiem
praw. Mówiła w imieniu ludzi, którzy odkrywali, że są istotami mającymi prawo mieć prawa,
gotowymi do podjęcia odpowiedzialności za siebie i za swój los” (Alain Touraine).
Solidarność przypomniała, że człowiek to istota mająca prawo mieć prawa!
Przypomnijmy, jakie to prawa wywalczono 40 lat temu w jastrzębskich porozumieniach.
Podpisane 3 września 1980 roku ok. 5.40 rano, po kilkunastu godzinach negocjacji,
porozumienie objęło 29 punktów – do 21 postulatów gdańskich górnicy dołożyli własne.
Ustalono m.in. wprowadzenie wszystkich wolnych sobót od początku 1981 roku oraz przyjęto
2
zasadę bezwarunkowego przestrzegania dobrowolności pracy w dni ustawowo wolne.
Zniesiono czterobrygadowy system pracy górników, co dało im wolne niedziele.
Historyczne tablice (aktualnie trwa o nie zmaganie między związkiem a muzeum) i
stronice z zapisanymi postulatami zawierają również katalog praw i wartości, dlatego właśnie
w rocznicowym czasie mówimy językiem praw i wartości. Wiele z tych dóbr i wartości
własnych, a nawet osobistych, może być zabezpieczone, chronione, ocalone i
zagwarantowane tylko wtedy, gdy będą one „wpisane” w sferę wspólnych dóbr, to znaczy,
gdy będą służyć całej wspólnocie, a nie tylko poszczególnym jej członkom.
3. Drodzy Bracia i Siostry! Przyszłość naszej ojczyzny i Górnego Śląska jest i powinna
być budowana na wartościach. Wartością pierwszą pośród wartości jest na pewno rodzina,
chroniona Konstytucją, i niedziela. To „perła w koronie”, której trzeba strzec i nie ulegać
prasowym nawoływaniom: „dajcie ludziom zarobić w niedzielę” (por. „Rzeczpospolita”,
1.09.2020) czy wołaniu pracodawców w Radzie Dialogu Społecznego. Odpowiadamy na to
głośnym wołaniem: dajcie ludziom w niedzielę odpocząć! O prawo do niedzielnego
odpoczynku zmagali się strajkujący robotnicy Wybrzeża i Górnego Śląska. Sprawa ta
powraca akurat w 40. rocznicę podpisania jastrzębskich porozumień, tym bardziej więc nie
można się godzić na ustępstwa w sprawie niedzieli, nie można się godzić na niszczenie tkanki
społecznej poprzez pozbawianie jej tego spoiwa, którym jest wspólne przeżywanie czasu
wolnego i świętowanie niedzieli w rodzinach i przez całe społeczeństwo. To element naszej
kulturowej tożsamości. Szanujmy niedzielę jako święty dzień chrześcijaństwa i kultury
europejskiej tak jak inne europejskie kraje, gdzie wolna niedziela, obwarowana w konstytucji,
jest wartością ponad innymi. Oby i u nas doczekała się takiego obwarowania w ustawie
zasadniczej!
4. Kiedy dziś, po 40 latach od tamtych wydarzeń modlimy się i dziękujemy za ludzi
Solidarności, za pokojowe zakończenie strajków (nie zapominając o stanie wojennym i jego
nie tylko górniczych ofiarach), to uświadamiamy sobie, że modlimy się w sercu górnośląskiej
metropolii, w sercu tutejszego Kościoła, gdzie już wielokrotnie modlono się – w duchu
podpisanych 40 lat temu porozumień – o solidarne rozwiązywanie problemów górniczej
branży.
Ponawiamy tę intencję, pamiętając, że aktualne jest zapisane 40 lat temu wezwanie do
racjonalnej gospodarki złożami węgla, co dzisiaj oznacza proces restrukturyzacji, który
powinien być związany z równoległym, a nawet poprzedzającym procesem inwestycji, co
3
dotyczy przede wszystkim miast górnośląskiej metropolii, zbudowanych na węglu i dla
węgla. Nie zawsze o tym pamiętano, o czym możemy się naocznie przekonać. Tam, gdzie
umiera kopalnia – matka żywicielka pokoleń – pozostaje niszcząca pustka i dochodzi do
destrukcji infrastruktury i człowieka. Dlatego potrzeba dialogu, wytrwałej cierpliwości i
solidarnej tarczy, aby w bliskiej i dalekiej perspektywie, zachowując społeczny pokój,
rozwiązywać nabrzmiałe problemy górniczej branży, której los wydaje się być przesądzony.
Do tego trzeba mieć wolę i siły do działania, co może dać powrót do źródła. Pamiętamy, że
40 lat temu tym źródłem była Eucharystia, sprawowana tam, gdzie strajkujący górnicy o to
prosili – w cechowniach, a nawet po ziemią. Owocne było wtedy gremialne zasiadanie przy
eucharystycznej uczcie, która prowadzi do jedności z Bogiem i człowiekiem. Jest szkołą
braterstwa i solidarności, wyrażanych w prostym geście łamania chleba, oraz miejscem
doświadczania pojednania i pokoju.
Bracia i Siostry! Kościół ma obowiązek wspierać wszystkich mających prawo mieć prawa,
ma obowiązek wspierać ewangeliczny system wartości, ma obowiązek wspierać to, co
odpowiada moralnie jego wymogom, ale jeśli „za każdym razem nie kładzie nacisku na nieabsolutny charakter wartości doczesnych, działa samobójczo i traci znaczenie, bo jego
obecność w świecie jest ważna o tyle, o ile jest obecnością Jezusa Chrystusa, to znaczy
trwaniem ponadczasowym w czasowym” (por. L. Kołakowski, Jezus ośmieszony, s. 35).
Bracia Siostry! Ta słuszna uwaga filozofa pozwala stwierdzić, że „ponadczasowym w
czasowym” jest Ewangelia i Eucharystia, wielka tajemnica obecności Tego, który zapewnia:
„jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata” (Mt 28,20).
Mamy tego świadomość i dlatego tu jesteśmy z Nim, zjednoczeni, solidarni w modlitwie
dziękczynienia i prośby! Dzisiaj słowa – „Wypłyńcie na głębię” – Jezus kieruje do nas, synów
i córek „Solidarności”, spadkobierców odzyskanych praw i wartości.
Bracia i Siostry! Wypłyńcie na głębię intencji i treści podpisanych 40 lat temu porozumień.
Działajcie w mocy Bożego Ducha! Umacniajcie rozumne prawa, strzeżcie i promujcie
wartości! Amen

POMÓŻ NAM WYGRAĆ, LEKARKO, NASZ CZAS”
Słowo pasterskie Arcybiskupa Katowickiego na niedzielę 16.08.2020 r.
Drodzy Diecezjanie! Drogie Siostry!
1. Dziś – dzień po uroczystości Wniebowzięcia NMP - w niedzielę 16 sierpnia
odbywa się tradycyjna pielgrzymka kobiet, matek, babć i dziewcząt archidiecezji
katowickiej do Pani Piekarskiej, Matki Boskiej Lekarki i Matki Sprawiedliwości
i Miłości Społecznej. Niestety z uwagi na obowiązujące jeszcze przepisy sanitarne
i w trosce o zdrowie pątniczek, nie może się ona odbyć w tradycyjnej formie,
w plenerze na piekarskim wzgórzu.
Z okazji tegorocznej pielgrzymki przesyłam wam, drogie Siostry, pasterskie
słowo, zawierające fragmenty społecznego przesłania, które zostanie wygłoszone
przed piekarskim wizerunkiem Matki Najświętszej.
W łączności z Waszymi parafialnymi duszpasterzami przekazuję Wam przede
wszystkim serdeczne podziękowanie za role, jakie pełnicie i za postawę zajmowaną
w czasie najtrudniejszych dni społecznej izolacji i dystansu, które, jak ufamy, mamy
za sobą.

2. Przeżywana przez nas pandemia postawiła wszystkich wobec wielu trudnych
wyzwań. Jednym z najtrudniejszych była prewencyjna izolacja, wprowadzona
na wiosnę tego roku, która spowodowała konieczność gruntownego
przeorganizowania życia wszystkich rodzin. Nieomal z dnia na dzień trzeba było
w mieszkaniach i domach zorganizować miejsca pracy i szkołę, a nawet domową
kaplicę. Znacząca, a może i największa część tego trudu spadła na Wasze barki –
drogie Matki, Żony, Siostry.
Nigdy nie było łatwym zadaniem pogłębianie i kształtowanie wzajemnej
miłości małżeńskiej i rodzicielskiej według ideału zapisanego w hymnie św. Pawła,
który mówi o miłości cierpliwej, łaskawej, nie szukającej swego, nie unoszącej się
gniewem, nie pamiętającej złego; miłości, która wszystko znosi i wszystko przetrzyma
(por. 1 Kor 13, 4-8). Tymczasem sytuacja zewnętrzna niejako przymusiła rodziny
do podjęcia tego wezwania z pełnym poświęceniem i wytrwałością.
Razem z duszpasterzami wyrażam Wam wielki szacunek i wdzięczność
za podjęty trud, za przekraczanie dzień po dniu samych siebie, swoich słabości
i ograniczeń. Za św. Pawłem powtarzam: Bogu niech będą dzięki za to, że dał nam -
Wam! - odnieść zwycięstwo przez Pana naszego Jezusa Chrystusa. Przeto (…) bądźcie
wytrwali i niezachwiani, zajęci zawsze ofiarnie dziełem Pańskim, pamiętając, że trud
wasz nie pozostaje daremny w Panu (1 Kor 15, 57-58).
2
Módlmy się wspólnie, aby nadal omijały nas – jak ujmuje to papież Franciszek
– „wirus egoizmu” i „pogaństwo obojętności”. To Wy, kobiety, wyposażone
w kobiecy geniusz macierzyńskiej miłości, przezwyciężacie zagrożenia, o których
wspomniał papież Franciszek i zmieniacie postać tego świata! Dlatego Wam
dziękujemy i życzymy: niech w Waszej służbie i postawie umacnia Was przykład
i wstawiennictwo Maryi, Służebnicy Boga i człowieka!
3. Serdeczne podziękowania i słowa wsparcia, wypowiadane razem
z duszpasterzami, kieruję do kobiet pracujących w służbie zdrowia: lekarek,
pielęgniarek, laborantek, salowych, rejestratorek i innych służb medycznych. Od ich
wiedzy, rzetelności wykonywanej pracy i zaangażowania zależy nasze życie
i przyszłość.
Dziękujemy nauczycielkom, które pokonując bariery wymuszonego pandemią
kształcenia na odległość, podjęły zadanie formowania intelektualnego naszego
najmłodszego pokolenia. Gdy szkoła wyszła ze szkoły, nauczycielki i nauczyciele, ale
także rodzice, matki, spotykają się w internetowych przestrzeniach, ucząc się
wzajemnie współpracy i podejmując próby pokonywania niekiedy trudnych do
ogarnięcia przeszkód materialnych, technicznych, psychospołecznych. Dziękujemy za
wszystkie przykłady budowania dobrych relacji z korzyścią dla dzieci i młodzieży,
szkoły i rodziny, za „projekty samopomocowych baniek edukacyjnych”, które mogą
być efektywną pomocą dla szkoły w czasach pandemii.
Podziękowania kierujemy też do:
- matek opiekujących się (w szpitalach) dziećmi, których dzieci są ciężko chore, ale
też do tych, które urodziły wcześniaki i z powodu Covid-19 nie mogą być razem
z nimi. To jest dramat rodziców, gdy nie mogą być razem ze swoimi chorującymi
dziećmi w szpitalu, nie mogą im towarzyszyć i wspierać procesu leczenia;
- do kobiet, także sióstr zakonnych, które w duchu samarytańskim opiekują się
chorymi, samotnymi, niezaradnymi życiowo, starcami. Ich zaangażowanie i ciężka
praca są często niezauważalne, niedoceniane, niekiedy bagatelizowane. Dziękujemy
za pracę kobiet i zakonnic w hospicjach;
- do kobiet, które pracują w supermarketach i które spotykamy przy kasach,
do wszystkich kobiet łączących trud pracy zawodowej z trudem prowadzenia domu
i wychowywaniem dzieci; do kobiet zatroskanych o podtrzymywanie więzi
rodzinnych, pomnażających swoją osobistą dzielnością kapitał kulturowy
i ekonomiczny naszego społeczeństwa, nasz dochód narodowy. Wychowanie dzieci,
udział w ich kształceniu jest ciężką pracą pomnażającą bogactwo narodowe i dobrobyt
nas wszystkich.
Doceniamy politykę prorodzinną polskiego rządu oraz realne i wymierzalne
finansowo wsparcie materialne udzielane rodzinom. To nie jest „menelowe plus” jak
mówią odurzeni mową nienawiści, ale realna inwestycja w kapitał ludzki; lepsze
warunki kształcenia dzieci oraz formowania ich kreatywnej osobowości, która
przynosi korzyści całemu społeczeństwu, także tym jego segmentom, które uchylają
się od postaw prorodzinnych, by ostatecznie jednak z nich korzystać.
4. Dziękując, zwracam się do wszystkich kobiet z prośbą o zachowanie postawy
odpowiedzialności, życzliwości, nieobojętności, solidarności; o przestrzeganie zasad
dobra wspólnego. „Człowiek w masce” nie jest naszym wrogiem, zagrażającym
naszemu zdrowiu i życiu. Maseczkę należy traktować jako narzędzie zatroskania
o zdrowie i życie tych, z którymi się spotykamy oraz przejaw naszej prospołecznej
3
postawy. To nowe zadanie wychowania do odpowiedzialności za siebie i naszych
bliźnich, do odbudowania relacji społecznych z innymi, otwarcia drzwi naszych
domów pozamykanych lękiem zarazy.
Od obywatelskich postaw kobiet zależy także przyjęcie oraz podjęcie
odpowiedzialności za losy narodu i państwa, śląskiej ojcowizny, naszych rodzin, nas
samych, za przełamywanie irracjonalnych i nasyconych złymi emocjami podziałów
społecznych inspirowanych partyjnymi sporami, których wszyscy mamy dość!
Serdecznie dziękuję kobietom za wszystkie przykłady łagodzenia złych emocji,
poszukiwania form dialogu, wysłuchania, unikania języka pogardy, uwolnienia
od przymusu hejtowania, budowania zgody i pokoju w rodzinach, sąsiedztwie,
w naszej śląskiej ojcowiźnie i w całej Polsce.
Jednocześnie trzeba wyrazić stanowczy sprzeciw wobec jakiejkolwiek agresji
wobec Was. Nierzadko właśnie kobiety stają się ofiarami przemocy domowej. Nie
możemy pozostawać bierni i głusi wobec tego karygodnego zjawiska, które niestety
nasiliło się podczas przymusowej kwarantanny. W takich przypadkach nie zamykajcie
się w bólu i cierpieniu. Nikt nie ma prawa odzierać Was z godności i wolności.
Wszystkie takie sytuacje trzeba zgłaszać kompetentnym organom państwowym.
Drogie Siostry w Chrystusie!
Litania wdzięczności, którą dzisiaj do Was kieruję, nie może nie zawierać
fundamentalnych motywów wdzięczności!
Dlatego dziękujemy ci, kobieto-matko, która w swym łonie nosisz istotę ludzką
w radości i trudzie jedynego doświadczenia, które sprawia, że stajesz się Bożym
uśmiechem dla przychodzącego na świat dziecka, przewodniczką dla jego pierwszych
kroków, oparciem w okresie dorastania i punktem odniesienia na dalszej drodze życia.
Dziękujemy ci, kobieto-małżonko, która nierozerwalnie łączysz swój los
z losem męża, aby poprzez wzajemne obdarowywanie się służyć komunii i życiu.
Dziękujemy ci, kobieto-córko i kobieto-siostro, która wnosisz w dom rodzinny,
a następnie w całe życie społeczne, bogactwo swojej wrażliwości, intuicji, ofiarności
i stałości.
Dziękujemy ci, kobieto pracująca zawodowo, zaangażowana we wszystkich
dziedzinach życia społecznego, gospodarczego, kulturalnego, artystycznego,
politycznego, za niezastąpiony wkład, jaki wnosisz w kształtowanie kultury zdolnej
połączyć rozum i uczucie, w życie zawsze otwarte na zmysł tajemnicy, w budowanie
bardziej ludzkich struktur ekonomicznych i politycznych.
Dziękujemy ci, kobieto konsekrowana, która na wzór największej z kobiet,
Matki Chrystusa — Słowa Wcielonego, otwierasz się ulegle i wiernie na miłość Bożą,
pomagając Kościołowi i całej ludzkości dawać Bogu oblubieńczą odpowiedź,
wyrażającą się w przedziwnej komunii, w której Bóg pragnie pozostawać ze swoim
stworzeniem.
Dziękujemy ci, kobieto, za to, że jesteś kobietą! Zdolnością postrzegania,
cechującą twą kobiecość, wzbogacasz właściwe zrozumienie świata i dajesz wkład
w pełną prawdę o związkach między ludźmi*.
Drogie Siostry!
Na końcu – po to, by jeszcze mocniej to wybrzmiało – przyjmijcie
podziękowania za Wasze zaangażowanie w budowanie Kościoła domowego,
parafialnego i diecezjalnego.
4
Z wdzięcznością dostrzegamy i doceniamy obecność i aktywność kobiet
w życiu Kościoła naszej archidiecezji. Żywotność religijna wielu parafii,
podejmowane w nich rozmaite działania, również charytatywne, kulturalne,
stowarzyszeniowe, inspirowane są pomysłami i zaangażowaniem kobiet. Rola kobiet
w życiu Kościoła i parafialnych wspólnot jest dostrzegana i doceniana. Jako pasterz
Kościoła katowickiego serdecznie dziękuję wszystkim kobietom i każdej z osobna za
budowanie modlitwą i działaniem parafialnej wspólnoty, Kościoła, który jest „domem
ludu Bożego, tym domem, w którym on mieszka”. Oby dzięki Wam każda parafia była
coraz bardziej miejscem, które sprzyja byciu razem, pomaga w kształtowaniu relacji
międzyludzkich, przezwyciężających wszechobecny indywidualizm i samotność.
Serdecznie Was zachęcam, abyście – w czasie trwających wakacji – podjęły
wezwanie i trud wspólnotowego, rodzinnego pielgrzymowania do piekarskiego
sanktuarium – na spotkanie z Matką Sprawiedliwości i Miłości Społecznej i Lekarką!
Niech Ona pomoże nam wygrać nasz czas.
Drogie Kobiety, Żony, Matki, Babcie i Dziewczęta! Niech waszą codzienną
pracę, służbę i kształcenie błogosławi Bóg Wszechmogący, Ojciec i Syn, i Duch
Święty. Amen.

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita Katowicki

 KOMUNIKAT METROPOLITY KATOWICKIEGO
Drodzy Diecezjanie! Bracia i Siostry!

1. W związku z zaistniałą sytuacją powodziową na Podkarpaciu, zwróciłem się do Was z prośbą o duchowe i materialne wsparcie tych, których domy i gospodarstwa rolne ucierpiały najbardziej. Po przeprowadzonej w niedzielę 5 lipca przed kościołami naszej archidiecezji zbiórce zebrano kwotę 656 240 zł. Pieniądze te po połowie zasiliły konta Caritas archidiecezji przemyskiej i diecezji rzeszowskiej, udzielających pomocy tamtejszym poszkodowanym.
Chciałbym serdecznie podziękować Wam za każdy złożony dar materialny, będący konkretnym gestem solidarności i miłości bliźniego. Z serca płynące „Bóg zapłać” za zrozumienie i szczególną mobilizację. W przypadku poszkodowanych przez wodę zawsze niezbędna jest błyskawiczna i konkretna interwencja, która tym razem także dzięki Waszej hojności mogła się urzeczywistnić. 2. Już za dwa tygodnie przedstawicielki kobiet i dziewcząt spotkają się w piekarskiej bazylice, aby oddać cześć Maryi, Matce Sprawiedliwości i Miłości Społecznej. Niestety, obecna sytuacja epidemiczna nadal nie pozwala nam przeżyć pielgrzymki w tradycyjnym kształcie, w plenerze na piekarskim wzgórzu. Dlatego też cały żeński świat i rodziny naszej archidiecezji zapraszam do modlitewnej jedności przed wizerunkiem Matki Bożej Piekarskiej za pośrednictwem mediów.
Naszą modlitwę rozpoczniemy w niedzielę 16 sierpnia o godz. 10. Po złożeniu hołdu Matce Bożej wysłuchamy przesłania społecznego. Mszy św. będzie przewodniczył i homilię wygłosi abp Jan Romeo Pawłowski, pracownik Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej. Bożej Opatrzności powierzymy wszystkie nasze osobiste intencje oraz osoby zmagające się z obecną sytuacją w kraju i na świecie, szczególnie zaś chorych, ich najbliższych oraz służby medyczno-sanitarne. Maryję, czczoną w Piekarach Śl. jako Lekarkę z pokorą będziemy prosić o dar zdrowia i pomyślności.
Uroczystość będą transmitowały m. in.: drogą satelitarną Telewizja Polonia, łącznością naziemną TVP Katowice, a także Radio eM i PR Katowice. W ramach bezpośredniego przygotowania do tej uroczystości od czwartku 13 sierpnia w imieniu duszpasterzy Piekarskiego Sanktuarium zapraszam do przeżycia triduum modlitewnego za pośrednictwem łącza internetowego, codziennie od godz. 18. W programie: Msza św., konferencja maryjna, różaniec św., litania do Matki Bożej Piekarskiej oraz Apel Jasnogórski. Link do połączenia dostępny jest na powitalnej stronie internetowej Sanktuarium. 

Bracia i Siostry!

W tym roku w sposób szczególny jako społeczeństwo musimy stawiać czoła wielu wyzwaniom i trudnościom. Świadomość, że w problemach nie jesteśmy sami i, że możemy wspomagać siebie nawzajem, napawa nadzieją na przyszłość. Niech słowa samego Chrystusa, że „wszystko cokolwiek uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (Mt 25,40), będą dla nas wszystkich najlepszą nagrodą i podziękowaniem.
Wobec wciąż aktualnego zagrożenia epidemicznego w dalszym ciągu apeluję o odpowiedzialne przestrzeganie obowiązujących przepisów sanitarnych, szczególnie o zachowanie dystansu społecznego oraz zakrywania ust i nosa w przestrzeniach zamkniętych.
Na czas trwających urlopów i wypoczynku zapewniam o pamięci w modlitwie, szczególnie podczas Eucharystii, i udzielam pasterskiego błogosławieństwa.

† Wiktor Skworc ARCYBISKUP METROPOLITA KATOWICKI
Katowice, 30 lipca 2020 r. 

KOMUNIKAT METROPOLITY KATOWICKIEGO
W ZWIĄZKU Z OGÓLNOPOLSKĄ PIELGRZYMKĄ APOSTOLSTWA CHORYCH NA JASNĄ GÓRĘ

Drodzy Diecezjanie!
W poniedziałek, 6 lipca, na Jasnej Górze odbędzie się 55. Ogólnopolska
Pielgrzymka Apostolstwa Chorych. W tym roku z powodu sytuacji epidemicznej będzie
ona miała inną formę.
Zapraszam wszystkich chorych do duchowego włączenia się w pielgrzymkę za
pośrednictwem transmisji telewizyjnej. Msza święta, która zostanie odprawiona o godz.
11.00 w Kaplicy Cudownego Obrazu, będzie transmitowana przez telewizję publiczną,
TVP 3. Niedzielny Apel Jasnogórski(5 lipca) o godz. 21.00 transmitowany przez Telewizję
Trwam, poprowadzi Krajowy Duszpasterz Apostolstwa Chorych. Proszę i zachęcam
wszystkie osoby chore, niepełnosprawne i starsze, aby duchowo pielgrzymowały
i łączyły się w modlitwie z Jasną Górą.
Tegoroczna Pielgrzymka odbywa się w czasie trwania 5. roku nowenny przed
stuleciem Apostolstwa Chorych w świecie. Niech Maryja, Uzdrowienie Chorych, Patronka
Apostolstwa Chorych przyczyni się do dalszego rozwoju wspólnoty chorych, pomoże im
szczególnie w najtrudniejszych chwilach cierpienia i osamotnienia doświadczać pokoju
i łaski pociechy, płynących ze zjednoczenia z Jej Synem – w Komunii świętej oraz
w sakramencie chorych. Proszę także kapłanów naszej Archidiecezji, aby, stosując wszelkie zasady
bezpieczeństwa sanitarnego, kontynuowali duszpasterstwo wśród chorych i osób w
podeszłym, towarzysząc im sakramentalnie i przekazując miesięcznik „Apostolstwo Chorych”.
Drodzy Chorzy!
Zapraszam Was do udziału w pielgrzymce poprzez transmisję telewizyjną, a także
do włączenia się w duchowe dzieło Apostolstwa Chorych. Proszę Was o wytrwałą
modlitwę oraz ofiarowanie cierpienia i samotności w intencji nowych powołań
kapłańskich. Wszystkim chorym, ich rodzinom i bliskim oraz duszpasterzom błogosławię.

† Wiktor Skworc
ARCYBISKUP METROPOLITA
KATOWICKI  

 KOMUNIKAT METROPOLITY KATOWICKIEGO
Drodzy Diecezjanie!
W związku z sytuacją powodziową na Podkarpaciu, mając na uwadze zakres szkód
i konieczność udzielenia pomocy poszkodowanym przez Caritas tamtejszych Kościołów
lokalnych, zwracam się do wiernych archidiecezji katowickiej z serdeczną prośbą
o złożenie ofiar na pomoc tym, których domy i gospodarstwa rolne ucierpiały najbardziej.
Ofiary zostaną zebrane przed kościołami archidiecezji w niedzielę 5 lipca br.
O przeprowadzenie zbiórki proszę Parafialne Zespoły Caritas. Za każdy złożony dar
materialny, będący konkretnym gestem solidarności i miłości bliźniego – z serca płynące Bóg
zapłać.Wszystkich, którzy doświadczają tragicznych skutków powodzi, polecam Waszej
modlitwie. Módlmy się wspólnie o sprzyjającą pogodę, aby rolnicy mogli bezpiecznie zebrać
obfite plony „ziemi i pracy rąk ludzkich”.
Bracia i Siostry!
Podczas wakacyjnego odpoczynku nie zapominajmy o niedzielnej Mszy świętej –
„wielkiej tajemnicy naszej wiary, która daje życie”. Pamiętajmy także o przestrzeganiu
sanitarnych zasad bezpieczeństwa.
Na czas Waszych podróży, urlopów i wypoczynku udzielam pasterskiego
błogosławieństwa, zapewniam o pamięci w modlitwie, szczególnie podczas Eucharystii.
† Wiktor Skworc
ARCYBISKUP METROPOLITA
KATOWICKI

ZARZĄDZENIE METROPOLITY KATOWICKIEGO W AKTUALNEJ SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ

Z DNIA 18 CZERWCA 2020 R.

1. W związku z pojawiającymi się – w szeroko pojętej przestrzeni społeczno-kościelnej – zakażeniami koronawirusem i zachorowaniem na Covid-19, mając na uwadze zdrowie i życie wiernych, których otaczamy duszpasterską troską, oraz duszpasterzy, zwracam się do wszystkich z serdecznym apelem o konsekwentne i wytrwałe stosowanie się do zaleceń sanitarnych. Aktualnie chodzi o zasłanianie ust i nosa. Wskazanie to obowiązuje wszystkich uczestników liturgii z wyjątkiem celebransów. Przypominając zaś Zarządzenie z dnia 28 maja br., nadal zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę, a celebransom tę formę jej udzielania (p.2), o czym duszpasterze powinni systematycznie informować. 2. W związku z przypadkami zachorowania duchownych na Covid-19 i orzeczeniem wobec nich kwarantanny, zarządzam co następuje: - stwierdzenie zakażenia i orzeczenie kwarantanny wobec duchownego i jego najbliższych współpracowników – podjęte przez kompetentne służby sanitarne (Sanepid) – skutkuje w trybie natychmiastowym poddaniem się wskazaniom służb sanitarnych i koniecznością zgłoszenia tego faktu do dyrektora Wydziału Duszpasterstwa; - w razie nakazu okresowego zamknięcia parafialnego kościoła, wiernym tej parafii udzielam dyspensy od obowiązku uczestniczenia w niedzielnej Mszy św. Równocześnie zachęcam, aby w miarę możliwości uczestniczyli we Mszy św. w kościołach parafii sąsiednich lub przeżywali Mszę św. dzięki transmisjom; - po uzyskaniu zgody Sanepidu na ponowne otwarcie kościoła należy bezzwłocznie udostępnić świątynię wiernym i podjąć sprawowanie sakramentów przez duszpasterzy nie objętych kwarantanną (np. księża z dekanatu).
2. Bracia i Siostry! W czasie zmagania się z zagrożeniami związanymi z trwającym stanem epidemicznym, szczególnego znaczenia w relacjach społecznych nabiera zasada solidarności, która konkretyzuje się poprzez budowanie wzajemnych więzi, gesty 2 pomocy, przyjaźni i miłości społecznej. Wyjątkową formą solidarności jest modlitwa, przede wszystkim udział we Mszy świętej. Wyrażając radość ze zniesienia limitu wiernych mogących uczestniczyć w zgromadzeniach religijnych, serdecznie zachęcam i zapraszam do udziału w Wielkiej Tajemnicy Wiary, która daje życie. Bądźmy wierni niedzielnej Eucharystii i świętowaniu niedzieli jako dnia Boga i człowieka! Wszystkich serdecznie zachęcam do wytrwałej modlitwy. Wołajmy nieustannie: Święty Boże, Święty Mocny, Święty Nieśmiertelny - zmiłuj się nad nami!

† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

 ZARZĄDZENIE ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO
ODNOŚNIE DO SPRAWOWANIA POSŁUGI DUSZPASTERSKIEJ I LITURGICZNEJ
Z DNIA 28 MAJA 2020 R.
Wstęp
W związku z sytuacją epidemiologiczną dotychczasowe akty prawne metropolity
katowickiego obowiązują nadal w takim zakresie, jaki określają najnowsze
rozporządzenia władzy cywilnej, ze szczególnym uwzględnieniem wskazań
zaktualizowanych w niniejszym zarządzeniu.
1. Odwołanie dyspensy
Z dniem 6 czerwca br. odwołana zostaje ogólna dyspensa od obowiązku
uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. Zgodnie z przepisami prawa kościelnego „wierni są
zobowiązani do uczestnictwa w Eucharystii w niedzielę i dni nakazane, chyba, że są
usprawiedliwieni dla ważnego powodu, np. choroba, pielęgnacja niemowląt (por. KKK
2180, 2181, 2182.).
W obecnej sytuacji utrzymuje się dyspensę dla osób w podeszłym wieku, osób
z objawami infekcji oraz tych, którzy czują obawę przed zarażeniem. Wiernych, którzy
z uzasadnionej racji nie mogą uczestniczyć w niedzielnej Eucharystii, zachęcam
do duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła, korzystania z transmisji telewizyjnych,
radiowych bądź internetowych oraz do stosowania praktyki Komunii św. duchowej.
2. Sprawowanie Eucharystii i innych nabożeństw w kościele
Podczas sprawowania Eucharystii i innych nabożeństw, które zostają
przywrócone zgodnie z kalendarzem liturgicznym i parafialną tradycją, należy
z najwyższą troską zachować wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa, stosownego
dystansu osób, zasłaniania ust i nosa (z wyjątkiem celebransa) oraz dezynfekcji
powierzchni.
Za zgodą rodziców i z zachowaniem wszystkich rygorów sanitarnych przywraca
się posługę służby liturgicznej, w tym ministrantów, lektorów, kantorów oraz scholi,
a także udzielanie Komunii św. w kościele przez nadzwyczajnych szafarzy.
Nadal zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę, a celebransom
tę formę jej udzielania.
3. Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania
W ślad za zarządzeniem z dnia 16 maja br. zachęcam wiernych do korzystania
z sakramentu pokuty i pojednania, zwłaszcza w okresie wielkanocnym, który trwa
do niedzieli Trójcy Przenajświętszej (7 czerwca), i do pełnego uczestnictwa we Mszy św.
tzn. z przyjęciem Komunii św.
4. Duszpasterstwo
Przywracamy w parafiach odwiedziny chorych z posługą sakramentalną
z zastosowaniem wszystkich aktualnie obowiązujących zasad sanitarnych. Zaleca się
rozłożenie tej posługi w czasie, aby nie kumulować odwiedzin w jednym dniu.
Udzielanie sakramentu bierzmowania w parafiach należy organizować
za pośrednictwem Wydziału Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej, a następnie
szczegóły uzgadniać z biskupem – szafarzem sakramentu.
W nawiązaniu do pkt. 5 zarządzenia z dnia 4 maja br. polecam proboszczom
zorganizowanie uroczystości wczesnej i pierwszej Komunii św. w ścisłej współpracy
z rodzicami i katechetami, z zachowaniem obowiązujących zasad sanitarnych
i z uwzględnieniem rozporządzeń władzy cywilnej.
Biorąc pod uwagę aktualnie obowiązujący stan prawny, możliwe będzie
zorganizowanie procesji Bożego Ciała. Zaleca się jej organizację wokół kościoła
z czterema błogosławieństwami bez konieczności budowy osobnych ołtarzy. Należy
przy tym zastosować najnowszą normę służb medycznych, według której
w zgromadzeniach poza budynkami kultu może uczestniczyć do 150 osób, a także
stosowne zalecenia sanitarne. Zalecam także wystawienie Najświętszego Sakramentu
do adoracji wiernych po ostatniej Mszy św. przedpołudniowej do Mszy św. wieczornej.
Przywracamy duszpasterstwo dzieci i młodzieży, w tym pracę formacyjną służby
liturgicznej, Dzieci Maryi, ERM, Ruchu Światło-Życie, a także innych grup parafialnych.
W porozumieniu ze szkołą, rodzicami oraz katechetami można planować Msze św.
szkolne, zwłaszcza na zakończenie roku szkolnego.
5. Duchowieństwo
Przywracamy dekanalne spotkania formacyjne w II czwartek każdego miesiąca.
Zachowując zasadę rezydencji, duchowni mogą korzystać z przysługującego im
dnia wolnego.

Niniejsze zarządzenie obowiązuje od dnia 30 maja 2020 r. (z wyjątkiem
punktu 1). Należy je umieścić w gablotce i na głównej stronie internetowej parafii
oraz przekazać i wyjaśnić wiernym w ogłoszeniach parafialnych.
† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita

ZAPROSZENIE METROPOLITY KATOWICKIEGO
DO MODLITWY PRZED PIEKARSKIM WIZERUNKIEM MATKI BOŻEJ
Drodzy Diecezjanie, Drogie Rodziny, Bracia i Siostry!
Miesiąc maj jest w Kościele czasem modlitewnej komunii ze świętą Matką Boga.
Rozważamy tajemnicę Jej macierzyństwa, które od przyjęcia woli Bożej w chwili
Zwiastowania i podtrzymania niezachwianej wierności Bogu pod krzyżem Jezusa
Chrystusa, rozciąga się na nas wszystkich, braci i siostry Jej Syna, którzy jako pielgrzymi
nadal pozostają narażeni na trudy i niebezpieczeństwa (por. KKK 2674). Maryja, Matka
Jezusa i nasza, wskazuje drogę, jest jej znakiem i prowadzi nas do Zbawiciela.
Drodzy Bracia,
w związku z trwającym stanem epidemicznym nie może się odbyć w tradycyjnej
formie i czasie pielgrzymka mężczyzn i młodzieńców do Sanktuarium Matki
Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Piekarach Śląskich. Zapraszam jednak
wszystkich diecezjan do rodzinnego włączenia się we wspólną modlitwę pielgrzymów
w uroczystość Zesłania Ducha świętego, tj. w niedzielę 31 maja br. od godz. 13-tej przed
wizerunkiem Matki Bożej Piekarskiej.
Modlitwa rozpocznie się od złożeniu hołdu Matce Bożej, po którym wygłoszę
przesłanie społeczne. Mszy św. będzie przewodniczył i homilię wygłosi arcybiskup
Grzegorz Ryś, metropolita łódzki. Bożej Opatrzności powierzymy wszystkie nasze
osobiste intencje oraz osoby zmagające się z obecną sytuacją w kraju i na świecie,
szczególnie chorych, ich najbliższych oraz służby medyczno-sanitarne. Maryję, czczoną
w Piekarach Śl. jako Lekarkę, z pokorą będziemy prosić o wyjednanie wszystkim łaski
zdrowia i pomyślności.
Ze względu na aktualnie obowiązujące przepisy sanitarne, świat męski będzie
reprezentowany w piekarskiej bazylice wyłącznie przez mężczyzn i młodzieńców
z parafii dekanatu Piekary Śląskie oraz zaproszonych gości. Proszę wszystkich innych
wiernych o pozostanie w domach i modlitewną łączność za pośrednictwem mediów.
Uroczystość będą transmitowały m. in.: drogą satelitarną Telewizja Polonia, łącznością
naziemną TVP Katowice, a także Radio eM i Polskie Radio Katowice.
W ramach bezpośredniego przygotowania do tej uroczystości zapraszam, razem
z duszpasterzami piekarskiego sanktuarium, do przeżycia triduum modlitewnego
za pośrednictwem łącza internetowego; od czwartku 28 maja, codziennie o godz. 18.
W programie: Msza św., konferencja maryjna, Różaniec św., Litania do Matki Bożej
Piekarskiej oraz Apel Jasnogórski. Link do połączenia dostępny jest na powitalnej
stronie internetowej sanktuarium. W sobotni wieczór – po zakończonym modlitewnym
triduum – będzie miała miejsce tzw. godzina ewangelizacyjna, połączona z inscenizacją
o biblijnej historii Józefa egipskiego oraz świadectwami wiary.
Drodzy Bracia i Siostry,
wraz z Maryją, zawsze otwartą na współdziałanie z Duchem Świętym,
uwielbiajmy Pana i prośmy o potrzebne łaski. Oczekując na wspólną modlitwę
w Piekarach Śl., z serca wam błogosławię: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

† Wiktor Skworc
Arcybiskup
Metropolita Katowicki

Zarządzenie Arcybiskupa Katowickiego w sprawie sprawowania Sakramentu Pokuty i Pojednania z dnia 16 maja 2020 r.

1. W nawiązaniu do p. 4. Zarządzenia z dnia 4 maja br. ponownie zachęcam wiernych do korzystania w okresie wielkanocnym, który trwa do Niedzieli Najświętszej Trójcy (7 czerwca) z Sakramentu Pokuty i Pojednania i do pełnego uczestnictwa we Mszy świętej, tzn. z przyjęciem Komunii św. Jest to wymóg przykazania kościelnego. Można go wypełnić, uczestnicząc we Mszy św. również w dni powszednie, do czego usilnie zachęcam wiernych.
2. W celu ułatwienia możliwości przyjęcia Sakramentu Pokuty i Pojednania polecam powrót do praktyki dyżuru spowiedników w wyznaczonych i ogłoszonych wiernym godzinach, przede wszystkim przed każdą Mszą świętą, ale także dodatkowo w soboty oraz w innych terminach, stosownie do miejscowych tradycji i potrzeb.
   Spowiedź może odbywać się:
   a) nadal poza konfesjonałem (co jest zalecane) w przystosowanych pomieszczeniach, odpowiednio dezynfekowanych i często wietrzonych,
   z zachowaniem obowiązujących norm sanitarnych;
   b) w tradycyjnych konfesjonałach – z zachowaniem szczególnej ostrożności i wszystkich obowiązujących norm sanitarnych, za co szczególną odpowiedzialność ponosi proboszcz/administrator parafii, a bezpośrednio spowiednik.

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita Katowicki

Słowo na Międzynarodowy Dzień Pielęgniarki i Położnej

 Drogie Pielęgniarki i Położne!

12 maja 2020 roku będziemy obchodzić w Polsce Międzynarodowy Dzień Pielęgniarki i Położnej. Wpisuje się on w Międzynarodowy Rok Pielęgniarki i Położnej, ogłoszony decyzją Międzynarodowej Rady Pielęgniarek (ICN), ratyfikowaną na 72. Światowym Zgromadzeniu Zdrowia (WHA) w Genewie. Ma on upamiętniać 200. rocznicę urodzin założycielki nowoczesnego pielęgniarstwa, Florence Nightingale (1820–1910).

W związku ze zbliżającymi się obchodami pragnę łączyć się z Wami duchowo. Myśląc o Was w tym trudnym czasie troski o zdrowie drugiego człowieka, wypowiadam słowa św. Pawła Apostoła: „Dziękuję Bogu mojemu, ilekroć was wspominam – zawsze w każdej modlitwie, zanosząc ją z radością za was wszystkich” (Flp 1,3-4).

Miejscem mojej szczególnej pamięci modlitewnej będzie katedra Chrystusa Króla w Katowicach, gdzie w niedzielę, 10 maja br., o godz. 12.00 będę celebrował Eucharystię w Waszej intencji, w intencji Waszych rodzin i bliskich. W związku z ograniczeniami dotyczącymi liczby uczestników liturgii zapraszam Was do uczestniczenia w naszej wspólnej modlitwie
i dziękczynieniu za pośrednictwem transmisji internetowej i Radia eM.

Apostoł Paweł w Pierwszym Liście do Koryntian wypowiedział słowa: „Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch; różne też są rodzaje posługiwania, ale jeden Pan; różne są wreszcie działania, lecz ten sam Bóg, sprawca wszystkiego we wszystkich. Wszystkim zaś objawia się Duch dla [wspólnego] dobra” (1 Kor 12,4-7).

Charyzmat to dar, umiejętność, uzdolnienie otrzymane od Ducha Świętego, które ma dopomóc w wypełnianiu życiowej misji.

Drogie Pielęgniarki i Położne!

Waszą misją jest służba życiu, zwłaszcza zagrożonemu przez chorobę, wymagającemu pomocy i specjalistycznej opieki. W tym właśnie duchu – służby życiu – pełnicie pełną poświęcenia misję, posługując chorym w celu ich powrotu do zdrowia.

To dzięki największemu charyzmatowi, którym jest miłosierna miłość, ukazujecie, że posługa leczenia i pielęgnacji polega nie tylko na profesjonalnym wykonywaniu czynności medycznych, ale także na słuchaniu chorego, prowadzeniu z nim rozmowy, udzielaniu odpowiedzi na najtrudniejsze pytania. Czasem tylko jedno słowo, uśmiech, otarcie potu z czoła lub nawet milcząca obecność mogą okazać się dla chorego bardzo pomocne w nieraz długim procesie powrotu do zdrowia i sił.

Obchodząc niedawno XXVIII Światowy Dzień Chorego, nie przypuszczaliśmy, że słowa papieża Franciszka skierowane do chorych i pracowników służby zdrowia będą miały tak aktualne przełożenie na świat ludzkiego cierpienia, jak właśnie dzisiaj: „W obliczu sytuacji krytycznych i możliwej porażki nauk medycznych wobec przypadków klinicznych coraz bardziej problematycznych i wobec niekorzystnych diagnoz, jesteście wezwani do otwarcia się na wymiar transcendentny, który może ukazać najgłębszy sens waszej profesji”.

Obecna sytuacja pandemii przynagla nas do otwarcia się na ten wymiar, co pozwala odkryć na nowo powołanie i zawód pielęgniarki oraz położnej jako powołanie do świętości. Uczyła tego niedawno beatyfikowana Hanna Chrzanowska, pielęgniarka z Krakowa. Zazwyczaj powołanie do świętości kojarzy się z milczeniem, długotrwałą modlitwą, odejściem od aktywności i świata. Za Ojcem Świętym chcę jednak podkreślić nowy sposób realizowania świętości w Waszej codziennej, pielęgniarskiej posłudze: „życie kontemplacją pośród działania” (Gaudete et exsultate, nr 26). Przyjęcie takiej postawy pozwoli zauważyć człowieka w pełnym jego wymiarze: fizycznym, relacyjnym, intelektualnym, uczuciowym, jak również duchowym.

Szpitalna codzienność zaświadcza, że już w ten sposób postępujecie, kiedy nieraz jako pierwsze zauważacie potrzeby duchowe pacjentów i wzywacie duchownego, stając się pośrednikiem między chorym a kapelanem szpitalnym.

Asystujecie nie tylko przy zabiegach medycznych, ale jesteście także obecne przy udzielaniu Waszym podopiecznym sakramentu chorych czy wiatyku – pokarmu na drogę do wieczności. Same zaś, trwając na modlitwie w kaplicy szpitalnej, stanowicie przykład dla najbliższego otoczenia, że „Nie zapala się też światła i nie stawia pod korcem, ale na świeczniku, aby świeciło wszystkim” (Mt 5,15).

Aby rozwijać w sobie to powołanie do świętości, zapraszam Was także do Katolickiego Stowarzyszenia Pielęgniarek i Położnych Polskich, którego oddział znajduje się na terenie naszej archidiecezji.

Drogie Pielęgniarki i Położne!

O tym, jak ważna jest wasza posługa, zaświadcza papież Franciszek, przywołując swoją osobistą historię: „[…] Chciałbym oddać hołd pielęgniarce, która uratowała mi życie. Była pielęgniarką i siostrą zakonną, włoską dominikanką, bardzo dobrze wykształconą, którą wysłano do Grecji, a potem przybyła do Argentyny. Gdy miałem 20 lat i właściwie już umierałem, ona była tą osobą, która wstawiła się za mną u lekarzy, nawet kłócąc się z nimi i argumentując, że «to nie w porządku, musimy dać z siebie więcej». I dzięki tej interwencji przeżyłem”.

Drogie Siostry Chrystusa i nasze!

Niech Waszej codziennej pracy towarzyszą radość, pokój i nadzieja. Życzeniami, które do Was kieruję, niech będą słowa św. Pawła: „Cokolwiek czynicie, z serca wykonujcie jak dla Pana, a nie dla ludzi, świadomi, że od Pana otrzymacie dziedzictwo [wiekuiste] jako zapłatę. Służcie Chrystusowi jako Panu!” (Kol 3,23-24).

Za Waszą wytrwałą posługę wobec chorych – szczególnie w tym trudnym czasie pandemii, kiedy narażacie własne zdrowie i życie – przyjmijcie w imieniu Kościoła Archidiecezji Katowickiej i jego pasterza szczere Bóg zapłać, dar modlitwy i błogosławieństwa: w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

+Wiktor Skworc

Arcybiskup

Metropolita Katowicki

SŁOWO METROPOLITY KATOWICKIEGO
W ZWIĄZKU Z SYTUACJĄ EPIDEMIOLOGICZNĄW ŚLASKICH KOPALNIACH

Drodzy Bracia i Siostry! Drodzy górnicy!

W dobie zmagania się ze skutkami stanu epidemii w naszym kraju,szczególnegoznaczenia w relacjach społecznych nabiera zasada solidarności, którakonkretyzuje się poprzez budowanie wzajemnych więzi, gesty pomocy, przyjaźni i miłości społecznej. Dla nas chrześcijan wyjątkową formą solidarności jest również modlitewne wsparcie najbardziej potrzebujących oraz polecanie ich Bożej Opatrzności i opiece świętych Patronów.

Naszą szczególna modlitwą ogarniamy osoby zakażone koronawirusem, ich rodziny oraz służby sanitarno-medyczne. Miłosierdziu Bożemu polecamy wszystkich zmarłych i pogrążonych w żałobie po ich stracie.

W ostatnich dniach docierają do nas niepokojące informacje o wykrytych ogniskach zakażenia koronawirusem pośród naszych braci górników, a także ich rodzin. Ponieważ choroba i cierpienie zawsze należały do najpoważniejszych problemów, poddających próbie ludzkie życie, dlatego proszę wszystkich diecezjan o żarliwą modlitwę w intencji powrotu do zdrowia tych, którzy aktualnie doświadczają niemocy i ograniczeń wynikających z pogorszonego stanu zdrowia.Prośmy dla nich o zdolność przeżywania osobistych przeciwności w jedności
z Chrystusem, który „wziął na siebie nasze słabości i nosił nasze choroby” (Mt 8,17).

Drodzy górnicy, szczególnie Ci dotknięci zakażaniem!

Wraz z Biskupami pomocniczymi i Waszymi parafialnymi duszpasterzami zapewniam Was o wstawienniczej modlitwie, a także o gotowości charytatywnego wsparcia tych Braci górników i ich rodzin, którzy najbardziej będą dotknięci skutkami choroby, paraliżującej życie społeczne na całym świecie. Przyjmijcie słowa – jakże aktualne w obecnej sytuacji – wygłoszone przeze mnie w zeszłym roku przy okazji Mszy św. barbórkowej: „Pamiętajcie, że nigdy nie jesteście sami. Św. Barbara, „Męczennica wieży”, zna na wskroś trudną i niebezpieczną rzeczywistość przebywania w niewielkiej zamkniętej przestrzeni. Niech jej orędownictwo Was strzeże. Zapewniam, że Kościół modli się za was nieustannie! Z serca życzę wszystkim po staropolsku i po śląsku: «Szczęść Boże!». Niech treść tego pozdrowienia będzie codziennie waszym udziałem”.

Modlitewną pamięć dopełniam jeszcze życzeniami zdrowia i wszelkiej pomyślności.
Z serca Wam błogosławię: w imię Ojca, i Syna i Ducha Świętego.

Szczęść Boże!

† Wiktor Skworc

ARCYBISKUP METROPOLITA

KATOWICKI

Jubileusze małżeńskie 2020 r.

Msza Święta w intencji jubilatów będzie sprawowana w Katedrze Chrystusa Króla 24 maja 2020 r., o godz. 12.00, jednak bez udziału małżonków.

Zapraszamy do udziału w tej Mszy Świętej za pośrednictwem radia eM oraz transmisji internetowej z Katedry.

Na wspólne świętowanie w Katedrze zapraszamy w przyszłym roku 23 maja 2021 r., godz. 12.00 do Katowickiej Archikatedry.

ZARZĄDZENIE ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO ODNOŚNIE DO SPRAWOWANIA POSŁUGI DUSZPASTERSKIEJ I LITURGICZNEJ

Z DN. 4 MAJA 2020 R.

Wstęp W związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną w województwie śląskim i w archidiecezji katowickiej, obowiązują nadal dotychczasowe akty prawne Metropolity Katowickiego związane z ogłoszeniem stanu epidemicznego i odnoszące się do sprawowania posługi duszpasterskiej i liturgicznej, ze szczególnym uwzględnieniem wskazań zaktualizowanych w niniejszym zarządzeniu.

1. Dyspensa Dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. jest prolongowana i obowiązuje aż do odwołania. Proszę osoby będące w grupie podwyższonego ryzyka zarażenia (chorych, starszych wiekiem i kobiety w stanie błogosławionym) o pozostanie w domu. Nadal serdecznie zachęcam wiernych do uczestniczenia we Mszy św. za pośrednictwem transmisji telewizyjnych, radiowych i internetowych. Zapraszam wszystkich – duchownych i wiernych świeckich – do wytrwałej modlitwy we wspólnotach domowych, w szczególności do modlitwy różańcowej o godz. 20.30 w jedności z Ojcem Św. Franciszkiem; w maju dołączamy do tej modlitwy odmówienie Litanii Loretańskiej.
2. Sprawowanie Eucharystii w kościele Mając na względzie obowiązujące rozporządzenia Ministerstwa Zdrowia podtrzymuję, że w Eucharystii uczestniczą przede wszystkim osoby związane z intencją Mszy św. z zachowaniem zasady – 1 osoba na 15 m2. Z najwyższą troską należy zachować wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa, stosownego dystansu osób, zasłaniania ust i nosa (z wyjątkiem celebransa) oraz dezynfekcji powierzchni i wietrzenia kościoła po każdej Mszy św. (por. https://www.gov.pl/web/koronawirus). Posługa liturgiczna ministrantów i lektorów w wieku szkolnym oraz udzielanie Komunii św. przez nadzwyczajnych szafarzy pozostają nadal zawieszone. Duchowni – odpowiedzialni za poszczególne grupy służby liturgicznej mają obowiązek prowadzenia ich formacji według aktualnych możliwości. Osoby dorosłe posługujące przy ołtarzu zobowiązane są do zachowania wszystkich rygorów sanitarnych i przyjmowania Komunii św. na rękę, podobnie jak pozostali wierni. Mając na uwadze niebezpieczeństwo zakażenia się wirusem drogą 2 kropelkową, kolejny raz usilnie zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę, a celebransom tę formę jej udzielania.
3. Koncelebra Przypominam, że w czasie epidemii należy pozostawić przygotowywanie kielicha, spożywanie z niego i puryfikację głównemu celebransowi. Koncelebransi spożywają Ciało i Krew Pańską przez zanurzenie, po czym główny celebrans spożywa Krew Pańską i puryfikuje naczynia liturgiczne.
4. Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania Zachęcam wiernych do korzystania z sakramentu pokuty i pojednania. Mając jednak na względzie poważne zagrożenie zdrowia i życia, nadal stosujemy w parafiach wyłącznie nadzwyczajną formę spowiedzi św. dla tych, którzy osobiście o to poproszą. Penitencjaria Apostolska w swojej nocie z 20 marca br. stwierdziła: „W obecnej sytuacji zagrożenia pandemią do biskupa diecezjalnego należy zatem wskazanie kapłanom i penitentom, że podczas indywidualnego sprawowania sakramentu pojednania należy zwracać szczególną uwagę na to, aby spowiedź odbywała się w przewietrzonym miejscu poza konfesjonałem, z zachowaniem odpowiedniego dystansu, przy użyciu masek ochronnych, zwracając absolutną uwagę na sakrament i niezbędną dyskrecję”. Miejscem takiej spowiedzi, zamiast konfesjonału, może być salka parafialna bądź inne pomieszczenie. Należy przy tym zachować wskazane środki ostrożności i wzajemnego bezpieczeństwa. Obowiązkiem duszpasterzy jest wyjaśnianie wiernym pozasakramentalnych dróg pojednania z Bogiem i Kościołem. Przypominam jednocześnie, że zawsze, ilekroć istnieje poważna racja, i nie ma sposobności wyspowiadania się, wtedy dla usposobienia duszy do stanu łaski, wierny „jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej”.
5. Uroczystość Wczesnej i Pierwszej Komunii św. Ze względu na niemożliwość określenia czasu zakończenia pandemii, polecam proboszczom zorganizowanie w najbliższym czasie uroczystości wczesnej i pierwszej Komunii św. w ścisłej współpracy z rodzicami i katechetami dla pojedynczych lub kilku rodzin, tak by zachować obowiązujące zasady sanitarne. Odkładanie i planowanie uroczystości komunijnej dla części lub całej grupy dzieci na bliżej nieokreśloną przyszłość nie będzie służyło duchowemu dobru dzieci. Tym niemniej ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice, zawsze w porozumieniu z proboszczem. Bezpośrednie przygotowanie do uroczystości komunijnej powinno mieć również charakter indywidualny (rodzinny – zdalny, bez mnożenia spotkań), zaś pierwszą spowiedź św. należy sprawować według zasad opisanych w punkcie 4. Pierwszej Komunii św. udzielamy podczas Mszy św. w niedzielę i dni powszednie; także podczas Mszy św. dodatkowych, na które tym samym wydaję zgodę. Rodziców i dzieci komunijne należy roztropnie pouczyć o formie przyjęcia Komunii św. na rękę i wyjaśnić racje.
6. Duszpasterstwo Wyrażając wdzięczność wszystkim księżom za podejmowanie w czasie trwania pandemii inicjatyw pastoralnych oraz za troskę o wiernych, zobowiązuję duszpasterzy odpowiedzialnych za poszczególne grupy i wspólnoty parafialne do podtrzymywania kontaktów z nimi w formie nadzwyczajnej: kontaktu telefonicznego i internetowego, a także w miarę możliwości do przekazywania im katechez udostępnianych online. 3 Otwarta zostaje możliwość organizowania spotkań formacyjnych dla dorosłych (katecheza, krąg biblijny) z uwzględnieniem obowiązujących wymagań sanitarnych. Ponieważ w dalszym ciągu zawieszone są tzw. objazdy chorych, duszpasterze powinni utrzymywać z tymi osobami i ich rodzinami kontakt telefoniczny, rozeznając duchowe potrzeby, z Komunią św. i spowiedzią włącznie. Jednak wizytę duszpasterską składamy na wyraźne zaproszenie osoby chorej lub jej rodziny, zachowując szczególny rygor sanitarny. Kapelanów szpitalnych i hospicyjnych zachęcam do stałego kontaktu z dyrekcjami tych ośrodków medycznych w odniesieniu do zakresu ich posługi duszpasterskiej. W związku z 100. rocznicą urodzin św. Jana Pawła II zalecam odprawienie Mszy św. dziękczynnej za Jego życie i pontyfikat w niedzielę 17 maja, bądź nazajutrz, bez możliwości oddania czci relikwiom Świętego przez ucałowanie. Usilnie zachęcam do przypominania Jego nauczania, zwłaszcza homilii i katechez wygłaszanych podczas pielgrzymek do Polski. W czasie pandemii pamiętajmy szczególnie o nauce św. Jana Pawła II o preferencyjnej opcji na rzecz ubogich (por.: encyklika „Sollicitudo Rei Socialis”, 42). Obowiązkiem duszpasterzy jest dostrzeżenie ich w parafii. Tegoroczna pielgrzymka mężczyzn i młodzieńców do sanktuarium Matki Bożej Piekarskiej nie odbędzie się w tradycyjnej formie. Natomiast w ostatnią niedzielę maja br. odprawię Mszę św. w bazylice piekarskiej, a homilię wygłosi abp Grzegorz Ryś. Uroczystość ta będzie transmitowana za pośrednictwem telewizji. Szczegóły podamy w najbliższym czasie. Udzielanie sakramentu bierzmowania pozostaje nadal zawieszone. Biorąc pod uwagę aktualnie obowiązujący stan prawny, nie organizujemy: - procesji Bożego Ciała ulicami parafii (możliwa jest w tym dniu procesja eucharystyczna po Mszy św. wokół kościoła z błogosławieństwami); - wakacyjnych rekolekcji formacyjnych; - pieszych pielgrzymek na Jasną Górę.
7. Procedura na wypadek zakażenia koronawirusem Stwierdzenie zakażenia bądź zarządzenie kwarantanny wobec duchownego i jego najbliższych współpracowników – orzeczone przez kompetentne władze państwowe – skutkuje w trybie natychmiastowym poddaniem się rygorom służb sanitarnych i koniecznością zgłoszenia tego faktu do kanclerza Kurii Metropolitalnej lub dyrektora Wydziału Duszpasterstwa. Mając na uwadze dyspozycje wydane w zarządzeniach z dnia 16 i 31 marca br. oraz pojawiające się przypadki zakażenia lub nałożonej na księży kwarantanny, w dalszym ciągu bezwzględnie obowiązuje duchownych zachowanie rezydencji; ograniczenie do koniecznego minimum wyjazdów, a także zawieszenie spotkań rocznikowych, koleżeńskich itp.
8. Transmisje internetowe Drogą internetową transmitujemy jedynie Msze św. i udostępniamy katechezy formacyjne. Możliwość ta zakłada konieczność wzorcowego przygotowania i celebracji liturgii w odniesieniu do wierności przepisom liturgicznym, doboru śpiewów, opracowania homilii czy katechezy. Nie należy udostępniać nagrań obrzędów Mszy św. po ich zakończeniu. Mogą być one jedynie transmitowane w czasie rzeczywistym. Z internetowych stron parafialnych należy zatem usuwać archiwalne nagrania celebracji, a wiernym wyjaśniać sens duchowego uczestnictwa w dokonującej się aktualnie czynności liturgicznej. Wskazują na to dokumenty kościelne, ostatnio Dekret 4 Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dnia 25 marca 2020 r.: „Wierni powinni zostać poinformowani o godzinie rozpoczęcia uroczystości, aby mogli przyłączyć się do modlitwy w swoich domach. Pomocne mogą być środki przekazu nadające na żywo, nie nagrane.”

† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

APEL ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO
Z OKAZJI ŚWIĘTA ŚW. JÓZEFA, ROBOTNIKA
Drodzy Bracia i Siostry! Pokój wam!

W przededniu święta św. Józefa i uroczystości NMP Królowej Polski, wobec
trwającej i nieprzewidywalnej sytuacji pandemii, zwracam się do wszystkich
wiernych archidiecezji katowickiej z prośbą o dalszą, wytrwałą modlitwę
w intencji ustąpienia zagrożeń. Wzywam do modlitwy za tych, którzy w tym
czasie stracili życie, zdrowie, poczucie sensu i bezpieczeństwa, a nawet wiarę!
Nasze wspólne i osobiste modlitwy zanośmy do Boga przez pośrednictwo Matki
Bożej Piekarskiej – Lekarki i św. Józefa, patrona pracujących.
Zachęcam Was do kontynuowania codziennej modlitwy różańcowej
w gronie rodzinnym o godz. 20.30. W maju dołączmy do niej odmawianie Litanii
Loretańskiej i śpiew pieśni maryjnych, które zwyczajowo wybrzmiewały nie tylko
podczas tradycyjnych nabożeństw majowych.
Moi Drodzy, początek maja kojarzymy także z wypoczynkiem i tzw. długim
weekendem. Jednakże z oczywistych powodów tegoroczna „majówka” będzie
zupełnie inna niż poprzednie. Dni wolne od pracy przeżyjemy zasadniczo
w samotności lub z rodziną. W tej sytuacji zwracam się do duszpasterzy
i wiernych świeckich z apelem, aby w pierwszy dzień maja – a jest to pierwszy
piątek miesiąca – podtrzymać pokutny charakter tego dnia, zachowując
wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i podejmując w zjednoczeniu
z Najświętszym Sercem Jezusa inne wyrzeczenia wynagradzające.
Piątek – 1 maja roku 2020 – niech pozostanie dniem postu i modlitwy,
zarówno w intencji szybkiego ustania pandemii, jak i obfitego, nawadniającego
daru deszczu. Polecajmy ponadto Bożej Opatrzności nasz naród, kraj i osoby,
którym powierzono posługę rządzenia, abyśmy, kierując się zasadą wspólnego
dobra, w zgodzie oraz w poczuciu odpowiedzialności za słowa i czyny budowali
pomyślną codzienność i przyszłość naszej Ojczyzny.
Polecając się opiece św. Józefa, módlmy się za tych, którym z powodu
pandemii zagraża bezrobocie. Prośmy o dary Ducha Świętego dla pracodawców,
aby roztropnie korzystając z programów pomocowych państwa, w imię
społecznej solidarności zachowali miejsca pracy; aby mężnie odpierali pokusy
wykorzystywania trudnej sytuacji do działań na niekorzyść pracowników co do
warunków świadczenia pracy i płacy.
Módlmy się również za tych, którzy z powodu pandemii nie mogą
wykonywać swojej pracy; wspierajmy wszystkich, których miejsca pracy są
zagrożone. Ochrona ekonomicznie najsłabszych i sprawiedliwość, równomierne
rozłożenie materialnych kosztów zmagania się ze skutkami epidemii są dzisiaj
szczególnym wymogiem elementarnej uczciwości, solidarności i miłości
społecznej oraz praktykowania uczynków miłosierdzia.
Zawierzam Was Maryi, Królowej Polski i Matce Sprawiedliwości i Miłości
Społecznej.
Wszystkim udzielam pasterskiego błogosławieństwa: w imię Ojca i Syna,
i Ducha Świętego!

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita
Katowicki

SŁOWO RADY STAŁEJ KONFERENCJI EPISKOPATU POLSKI
„Pokój tobie, Polsko!” (św. Jan Paweł II, 1983)
W pełnym niepokoju czasie epidemii, a także w sytuacji napięcia związanego
z nadchodzącymi wyborami prezydenckimi, pragniemy zaapelować o odpowiedzialność
za dobro wspólne, jakim jest Polska.
1. Cały świat, w tym także nasza Ojczyzna, przeżywa obecnie dramatyczny, pełen udręki
czas, wywołany przez pandemię. W tej nadzwyczajnej sytuacji najważniejsza jest troska
o każdego człowieka, o jego zdrowie i życie, poczynając od osób najbardziej
poszkodowanych, zarażonych, przeżywających kwarantannę, ogarniętych lękiem
o przyszłość swoją i swoich najbliższych.
Z wdzięcznością myślimy o naszych braciach i siostrach, którzy niosą pomoc osobom
chorym: lekarzach, pielęgniarkach, służbie zdrowia, służbach dostarczających leki, środki
dezynfekcyjne i żywność, wolontariuszach oraz tych wszystkich, którzy ofiarnie służą,
abyśmy w atmosferze solidarności pokonali to bolesne doświadczenie. W tym gronie
zasługującym na najwyższe wyrazy podziękowania znajdują się także osoby duchowne
i zakonne oraz pracownicy Caritas.
Doceniamy dotychczasowe zaangażowanie władz państwowych i samorządowych.
Życzymy odpowiedzialnym za rządy naszym państwem, aby potrafili opracować
i wdrożyć najodpowiedniejsze mechanizmy w celu rychłego pokonania epidemii.
Przypominamy, że racją istnienia każdej władzy jest troska o dobro wspólne, które
obejmuje „całokształt takich warunków życia społecznego, w jakich ludzie mogą pełniej
i szybciej osiągnąć swą własną doskonałość” (Jan XXIII, Mater et Magistra, 65).
2. Na sytuację pandemicznego zagrożenia zdrowia i życia ludzi nakłada się u nas
przewidywany termin wyborów prezydenckich. Ze względu na „słuszną autonomię
porządku demokratycznego” (Centesimus Annus, 47) Kościół nie ma mandatu,
by uczestniczyć w czysto politycznych sporach na temat formy czy terminu wyborów,
a tym bardziej, by opowiadać się za tym lub innym rozwiązaniem. Misją Kościoła w takiej
sytuacji jest jednak zawsze, pełne życzliwości, przypominanie o szczególnej, moralnej
i politycznej odpowiedzialności, jaka spoczywa na uczestnikach życia politycznego.
Apelujemy zatem do sumień ludzi odpowiedzialnych za dobro wspólne naszej Ojczyzny,
zarówno do ludzi sprawujących władzę, jak i do opozycji, aby w tej nadzwyczajnej sytuacji
wypracowali wspólne stanowisko, dotyczące wyborów prezydenckich. Zachęcamy, aby
w dialogu między stronami poszukiwać takich rozwiązań, które nie budziłyby
wątpliwości prawnych i podejrzenia nie tylko o naruszenie obowiązującego ładu
konstytucyjnego, ale i przyjętych w demokratycznym społeczeństwie zasad wolnych
i uczciwych wyborów. Prosimy, aby kierując się najlepszą wolą, w swoich działaniach
szukali dobra wspólnego, którego wyrazem jest dziś zarówno życie, zdrowie oraz
społeczny byt Polaków, jak i szerokie społeczne zaufanie do wspólnie wypracowanych
przez lata procedur wyborczych demokratycznego państwa. W tej trudnej sytuacji, jaką
przeżywamy, powinniśmy dbać o kultywowanie dojrzałej demokracji, ochronę państwa
prawa, budowanie – mimo różnic – kultury solidarności, także w sferze polityki.
2
W procesie dokonywania odpowiedzialnego wyboru kandydata na urząd prezydenta
należy wziąć pod uwagę w szczególny sposób prawość moralną, miłość Ojczyzny
i traktowanie władzy jako służby, kompetencje w dziedzinie życia politycznego
i obywatelskiego, wyrazistą tożsamość, postawę dialogu i umiejętność współpracy,
zdolność do roztropnego rozwiązywania konfliktów, merytoryczne przygotowanie
i wiedzę, a także szacunek dla zasad demokracji, kierowanie się fundamentalnymi
zasadami etycznymi, poszanowanie dla życia od poczęcia do naturalnej śmierci,
gwarancję dla prawnej definicji małżeństwa jako trwałego związku mężczyzny i kobiety,
promocję polityki rodzinnej oraz gwarancje dla rodziców w zakresie prawa
do wychowywania dzieci zgodnie z wyznawaną wiarą i wartościami.
3. Będąc ludźmi wiary, jesteśmy przekonani, że nie wszystko w życiu zależy od geniuszu
człowieka. Wierzymy przecież w Boga i w Jego opatrznościowe czuwanie nad każdym
człowiekiem, nad ludzkością i światem, dlatego przypominamy o wielkiej roli jedności
człowieka z Bogiem oraz o mocy modlitwy.
Wyrażamy wdzięczność Ojcu Świętemu Franciszkowi za Jego List do wszystkich wiernych
na maj 2020 roku. Wraz z Papieżem zachęcamy do odmawiania Różańca Świętego,
szczególnie w środowisku rodzinnym. Zgodnie z polskim zwyczajem zachęcamy
do pielęgnowania nabożeństw majowych. Módlmy się za wstawiennictwem Maryi,
Królowej Polski o opiekę nad nami i pomoc w pokonaniu pandemii. Czyńmy to z głęboką
wiarą i nadzieją, że nasza Matka i Królowa, która wyprowadziła nas z wielu narodowych
nieszczęść i tym razem okaże się nam Nieustającą Pomocą i Wspomożycielką.
Byłoby też rzeczą pożyteczną, aby w pierwszym dniu maja – który przypada w piątek –
odstąpić od praktyki coraz częściej udzielanej dyspensy od wstrzemięźliwości
od pokarmów mięsnych. Bardziej właściwym byłoby uczynić ten dzień dniem pokuty
i postu w intencji zachowania miejsc pracy dla naszych rodaków.
W trudnym czasie epidemii, 3 maja br. na Jasnej Górze będzie miało miejsce zawierzenie
naszej Ojczyzny Matce Bożej Królowej Polski, którego dokona Przewodniczący
Konferencji Episkopatu Arcybiskup Stanisław Gądecki.
„O Maryjo, Pocieszycielko strapionych, weź w ramiona wszystkie swoje niespokojne
dzieci i wyproś, aby Bóg zadziałał Swoją wszechmocną ręką i uwolnił nas od tej straszliwej
epidemii, żeby życie mogło powrócić do normalnego biegu w spokoju. Zawierzamy się
Tobie, która jaśniejesz na naszej drodze jako znak zbawienia i nadziei, o łaskawa,
o litościwa, o słodka Panno Maryjo!” (Papież Franciszek).
Zachęcamy wszystkich, którym leży na sercu dobro Ojczyzny, do gorliwej modlitwy
w rodzinach i parafiach. Prosimy Boga, aby spełniło się życzenie świętego Jana Pawła II –
Pokój Tobie, Polsko!
Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski
Warszawa, 27 kwietnia 2020 r.

Zarządzenie Arcybiskupa Katowickiego odnośnie do sprawowania posługi duszpasterskiej i liturgicznej w związku z częściową zmianą regulacji prawnych dotyczących uczestnictwa wiernych w kulcie religijnym

1. Obowiązują nadal poprzednio wydane akty prawne Metropolity Katowickiego związane z ogłoszeniem stanu epidemicznego i odnośnie do sprawowania posługi duszpasterskiej – vide Zarządzenie z dnia 25 marca br. nr VAI-22/20 – z wyjątkiem poniższego, które wchodzi w życie od poniedziałku 20 kwietnia br.:
   
   a. przywracamy w kościołach i kaplicach parafii archidiecezji katowickiej celebrowanie w niedziele i dni powszednie Mszy św. według stałego harmonogramu. Zaleca się, aby uczestniczyły w nich przede wszystkim osoby związane z przyjętą intencją Mszy św., z zachowaniem zasady wskazanej przez władzę państwową – 1 osoba na 15 m2;
   
   b. w związku z tym, należy zachować wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa, stosownego dystansu osób, zasłaniania ust i nosa (z wyjątkiem celebransa) oraz dezynfekcji powierzchni przestrzeni kościoła. Troska o przestrzeganie wymienionych norm sanitarnych spoczywa na proboszczu / administratorze parafii.
   
   
2. Przypominam, że dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. jest prolongowana i obowiązuje aż do odwołania. Zachęcamy więc wiernych do korzystania z telewizyjnych, radiowych i internetowych transmisji Mszy św. i nabożeństw, w tym do codziennej modlitwy różańcowej o godz. 20.30.
   Prośmy wspólnie o ustanie pandemii. Rozmodlona rodzina – razem uczestnicząca w transmitowanej Mszy św. lub nabożeństwie – staje domowym Kościołem, podstawowym ogniwem w rodzinie Kościoła.
   
   
3. Zarządzenie to należy umieścić w gablotkach oraz na stronie internetowej parafii (startowej/powitalnej).
   
   † Wiktor Skworc
   Arcybiskup Metropolita Katowicki
   
   Katowice, 17 kwietnia 2020 r.

 Niech Chrystus wciąż żyje w Was i dla Was, niech świat wciąż dzięki Waszym pięknym sercom dowiaduje się, że śmierć choć w ostatnim czasie przeraża - jest pokonana; że Grób choć w tym roku jakby nie obecny, zakryty - jest naprawdę pusty, że my możemy i chcemy żyć Jego życiem, Bożym życiem. Bożym Pokojem, którego niech nam wszystkim nie brakuje, nigdy!

Chrystus Zmartwychwstał – Prawdziwie Zmartwychwstał! Alleluja

List Rektora WŚSD na Poniedziałek Wielkanocny 2020 r.

Drodzy w Chrystusie, Bracia i Siostry!

W tym dniu, który Pan uczynił, radujmy się (…) i weselmy. Przecież przeżywamy święto radosne Paschalnej Ofiary - Chrystus zmartwychwstał, jak zapowiedział, radujmy się wszyscy, ponieważ króluje na wieki. W dzisiejszej liturgii zdecydowanie wybrzmiewa wiele podobnych słów wyrażających radość i zachęcających do niej. Czy jednak wyrażają one także naszą radość, czy każdy z nas jest w stanie powtórzyć dzisiaj za królem Dawidem: ucieszyło się moje serce i rozradował się mój język?

Lęk, smutek i niepewność są nieodłącznym elementem ludzkiego życia. Pojawiają się w różnych sytuacjach i na ogół przemijają, choć przecież towarzyszą również niejednemu człowiekowi przez bardzo długi czas, nieraz przez całe życie. Dzisiaj są one zwielokrotnione przez doświadczenie pandemii, zbierającej obfite żniwo śmierci i dotykającej bezpośrednio lub pośrednio każdego z nas. Z jednej strony uświadamiamy sobie naszą kruchość i słabość, a z drugiej - doświadczamy mocy miłości bliźniego, która przyjmuje bardzo różne, konkretne formy, nieraz nawet heroiczne. Za tę świadczoną wobec nas miłość jesteśmy wdzięczni wszystkim ludziom troszczącym się i walczącym o nasze zdrowie i życie. Jest ich tak wielu, że trudno ich tutaj wymienić, aby nikogo nie pominąć. Wspierajmy ich naszymi modlitwami, doceniajmy ich służbę i cieszmy się, że takich ludzi wokół nas nie brakuje.

Nade wszystko szukamy jednak nadziei i oparcia - i znajdujemy je - w Bogu. Jak Psalmista wołamy: Zachowaj mnie, Boże, bo chronię się do Ciebie; mówimy do Pana: «Ty jesteś Panem moim». Pan moim dziedzictwem i przeznaczeniem, to On mój los zabezpiecza (…) On jest po mojej prawicy, nic mną nie zachwieje. Wierzymy bowiem, że Bóg wskrzesił Jezusa – Swojego Syna, zerwawszy więzy śmierci, a On jest z nami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata. Jezus Zmartwychwstały jest z nami także w najtrudniejszych, trudnych do zrozumienia, chwilach naszego życia. Niech nic nie pozbawi nas płynącej stąd radości!

Ta radość splata się jednak z tęsknotą. Nie możemy gromadzić się w naszych parafialnych kościołach na Eucharystii, aby we wspólnocie wierzących przeżyć sakramentalne spotkanie i zjednoczenie z Jezusem. Pasterze odpowiedzialni za powierzonych sobie wiernych musieli podjąć trudne decyzje, jedne z najtrudniejszych w ich życiu. Podjęli je jednak w duchu odpowiedzialności i rozsądku oraz współpracy z osobami, którym została powierzona troska o nasze bezpieczeństwo. Te trudne decyzje i związane z nimi zachęty są zakorzenione w wielowiekowym doświadczeniu Kościoła, który w swojej historii przechodził wielokrotnie przez podobne, dramatyczne próby. Kiedy nie można się gromadzić we wspólnotach parafialnych, trzeba się gromadzić we wspólnotach domowego Kościoła, korzystając w miarę możliwości ze współczesnych środków komunikacji.
A kiedy utrudniona jest możliwość sakramentalnej spowiedzi, należy wzbudzić żal wypływający
z miłości do Boga miłowanego nade wszystko (żal doskonały), który odpuszcza grzechy powszednie oraz przynosi przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe.

O wielkiej tęsknocie za możliwością przystępowania do sakramentów, za obecnością kapłana, słyszeliśmy i czytaliśmy wielokrotnie jeszcze przed wybuchem pandemii. Wielu z nas autentycznie się wzruszało losem zesłańców w Związku Sowieckim, czy więźniów obozów koncentracyjnych. Wzruszeniu towarzyszyła nieraz wdzięczność za to, że mamy kościół parafialny niemal na wyciągnięcie ręki i nie brakuje u nas szafarzy sakramentów. Może wydawało nam się, że tak będzie już zawsze… A przecież i w naszych czasach w wielu regionach świata, nie tylko misyjnych, możliwość przystępowania do sakramentów jest bardzo ograniczona, ponieważ brakuje kapłanów. Niech więc jednym z owoców naszej dzisiejszej tęsknoty będzie wytrwała modlitwa o nowe powołania do służby w Kościele, modlitwa o odwagę dla tych, których Bóg powołuje i o wytrwanie w powołaniu. Tej modlitwie niech towarzyszy także nasza postawa otwartości i pomocy
w rozeznawaniu życiowego powołania oraz umacniania w nim.

Po Świętach Wielkanocnych rozpoczną się zapisy do naszego Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego. Wszystkie informacje będą umieszczone na stronie Internetowej: www.seminarium.katowice.pl Istotnym elementem formacji seminaryjnej są studia teologiczne, odbywane na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego. Studiują na nim nie tylko alumni, ale także ich koleżanki i koledzy, którzy wybrali kształcenie w takich specjalnościach, jak Teologia nauczycielska, Teologia w kulturze, Poradnictwo małżeńskie i rodzinne, Opiekun osoby starszej
i osoby niepełnosprawnej.

Serdecznie dziękuję za duchowe i materialne wsparcie naszego Seminarium i Wydziału Teologicznego, za wszelką życzliwość! Szczególne słowa wdzięczności kieruję do naszych wiernych przyjaciół zrzeszonych w Towarzystwie Przyjaciół Seminarium oraz tych, którzy wytrwale modlą się o nowe powołania do służby Bożej. Wszystkim składam świąteczne życzenia: Niech Zmartwychwstały Chrystus opromienia swoim światłem wszystkie mroki waszego życia, niech wnosi w wasze życie nadzieję i pokój!

Szczęść Boże!

1. dr Marek Panek, rektor WŚSD

WIKTOR SKWORC
ARCYBISKUP METROPOLITA
KATOWICKI
Duchowe przeżycie Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy.
Słowo pasterskie Arcybiskupa Katowickiego.
Drodzy Diecezjanie, Bracia i Siostry, Kochane Rodziny!
I. Wprowadzenie.
Przed nami Wielkanoc, szczyt całego roku liturgicznego, największe i najważniejsze
święta naszej chrześcijańskiej wiary. Ze względu na wprowadzone ograniczenia, liturgia
Wielkiego Tygodnia i świąt Zmartwychwstania Pańskiego będzie celebrowana
w katedrach i kościołach bez obecności wiernych. Duchowe uczestnictwo w tych
ceremoniach będzie jednak możliwe w naszych domowych wspólnotach dzięki
rozmaitym formom transmisji. Zachęcam więc wszystkich diecezjan do przeżywania
tajemnicy paschalnej Jezusa Chrystusa za pośrednictwem mediów. Ta nietypowa forma
religijnego zaangażowania nie zmienia ani istoty, ani treści obchodów Triduum
Paschalnego i Wielkiej Nocy. Wszyscy jesteśmy zaproszeni do świętowania zwycięstwa
Pana Jezusa nad grzechem i śmiercią.
W swej głębokiej treści, Święta Wielkanocne każdemu z nas stwarzają możliwość
doświadczenia osobistego spotkania ze Zmartwychwstałym Panem, Dawcą miłości
i pokoju. W paschalnych obchodach przeprowadza nas niczym nowy Mojżesz przez
pustynię, która w okresie szerzącej się pandemii nabrała wyjątkowej symboliki. Także
naszym udziałem obecnie stało się doświadczenie pustki, zagrożenia, lęku, a nawet
cierpienia i śmierci. Towarzyszy nam również osamotnienie, wynikające z konieczności
ograniczenia relacji z szeroką pojętą rodziną, przyjaciółmi i znajomymi. W takim czasie
właśnie Zmartwychwstały Pan wychodzi nam na spotkanie z pozdrowieniem pełnym
nadziei: „Pokój wam!” (J 20,19), „Nie bójcie się!” (Mt 28,10) W tych słowach odkrywamy
motywację do wewnętrznej przemiany i wspólnych działań zmierzających do pokonania
zagrożeń związanych z epidemią.
Zgodnie z tym, co już wcześniej Wam przekazałem, część liturgicznych obrzędów
Triduum Paschalnego zostanie uproszczona lub ograniczona. Najważniejsza jest jednak
Eucharystia – wielka tajemnica wiary. Podobnie jak uczniowie wędrujący do Emaus,
Zmartwychwstałego Pana poznajemy po/przy łamaniu chleba (por. Łk 24,30–31). W tym
kontekście uczestnictwo w Mszy św. staje się naszą powinnością. Zachęcam Was
do odpowiedniego przygotowania się do udziału w Mszy św. transmitowanej
za pośrednictwem mediów. Niechaj przygotowanie to ma charakter wspólnotowy,
2
rodzinny, w gronie osób najbliższych. Zatroszczcie się razem zarówno o zewnętrzne,
jak i wewnętrzne wyciszenie; wzbudźcie intencje Waszej modlitwy oraz doskonały akt
żalu na początku Eucharystii. Otwórzcie Wasze serca na działanie słowa Bożego
i przyjęcie owoców duchowej Komunii z Jezusem Chrystusem. Pamiętajcie o możliwości
duchowej Komunii z Chrystusem za każdym razem, kiedy z odpowiednio usposobionym
sercem, będziecie uczestniczyli w Mszach św. transmitowanych.
Sprawując razem z Biskupami Pomocniczymi liturgię Wielkiego Tygodnia
i Wielkanocy w naszej katowickiej archikatedrze, będę się modlił za całą wspólnotę
naszego lokalnego Kościoła, za wszystkie rodziny, duchowieństwo i osoby życia
konsekrowanego, szczególnie zaś za braci i siostry dotkniętych osamotnieniem,
cierpieniem i chorobą. Pragnę się za Wami wstawiać w modlitwie i udzielić pasterskiego
błogosławieństwa na dni przed nami, na ciągle jeszcze nieprzewidywalną przyszłość.
Przed nami Wielki Tydzień. Wierzymy, że w pasji Chrystusa wyraża się nie tylko
zwycięska moc krzyża nad śmiercią i grzechem, ale przede wszystkim wypływa z niej
nieskończona miłość do każdego człowieka; miłość, dzięki której nasz Pan wyprowadza
dobro z trudnych, życiowych sytuacji. Uznając Bożą miłość wyrażoną w Chrystusowej
męce i śmierci, zachęcam każdego z Was do pojednania się Bogiem poprzez akt żalu
doskonałego. W tej wyjątkowej sytuacji zastępuje on sakrament pokuty. Osobiste grzechy
wyznamy w spowiedzi w późniejszym czasie; wtedy, kiedy tylko będzie to możliwe.
Proszę Was i wzywam do pojednania się z bliźnimi, z wszystkimi bez wyjątku, aby pokój
Chrystusa Zmartwychwstałego zamieszkał w Waszych sercach. Pamiętajmy,
że miłosierdzie i przebaczenie prowadzi do radości, ukojenia i pokoju. Jest warunkiem
naszego zbawienia! (por. MV 2).
II. Duszpasterskie impulsy:
1. na Wielki Czwartek
W Wielki Czwartek wspominamy i przeżywamy ustanowienie Eucharystii
i sakramentu kapłaństwa. Przeczytajcie w swoich rodzinach fragment Ewangelii
opisujący ustanowienie Eucharystii (np. Łk 22,7–23) Zachęcam Was do uczestniczenia
w Mszy św. Wieczerzy Pańskiej dzięki zaplanowanym transmisjom. Pamiętajcie
o możliwości Komunii duchowej.
W liturgii tego dnia rezygnujemy z tradycyjnego obrzędu obmycia nóg. Ten gest
upamiętnia postawę Pana Jezusa, który podczas Ostatniej Wieczerzy umywał stopy
Apostołom. W ten sposób potwierdził, że prawdziwa miłość realizuje się w służbie
bez granic. Obrzęd umycia nóg pociąga za sobą logikę daru z siebie, który doprowadził
Chrystusa do przyjęcia największych cierpień i śmierci. Zapraszam każdego z Was
do podjęcia w tym dniu uczynków miłosierdzia, które są dziełami miłości, przez które
przychodzimy z pomocą naszemu bliźniemu w potrzebach jego ciała i duszy (KKK 2447).
Postarajmy się o drobne „dzieło miłości” wobec osób najbliższych.
Spróbujcie znaleźć kilka minut ciszy, aby podziękować za eucharystyczną obecność
Pana Jezusa. W tym dniu proszę was o modlitwę za kapłanów oraz w intencji nowych
powołań do służby Bożej w Kościele. Proszę o szczególną modlitwę wspierającą
odpowiedzialną i teraz bardzo trudną posługę kapelanów szpitalnych. Pamiętajcie
o waszych duszpasterzach i o alumnach Seminarium, pochodzących z waszych
parafialnych wspólnot. Jeśli macie do dyspozycji ich numer telefonu czy adres mailowy,
to może warto przesłać im krótki sygnał- znak wsparcia i modlitwy.
3
2. na Wielki Piątek
Wielki Piątek niech będzie dniem ciszy. To dzień postu ścisłego i wstrzemięźliwości
od pokarmów mięsnych. Ofiarujmy to wyrzeczenie w intencji ustania pandemii. Warto
w tym dniu znaleźć czas, aby przed krzyżem przeprowadzić rachunek sumienia,
tym bardziej, że nie będziemy mogli skorzystać z tradycyjnej spowiedzi. Jeśli to możliwe,
odprawcie wspólnie Drogę Krzyżową. Modlitwę przy stacjach może podać każdy
z domowników, mówiąc o co prosi Pana. Możecie także wspólnie odmówić Litanię
do Najświętszego Serca Jezusowego, kończąc każde wezwanie słowami: „Przebite Serce
Jezusa, zmiłuj się nad nami”. Modlitwa ta stanie się dobrą okazją do adoracji krzyża
w waszych domach. Ustawcie więc krzyż na odpowiednio przygotowanym stole, zapalcie
przy nim świecę. Niech każdy z domowników odda cześć temu krzyżowi, a stół niech
stanie się znakiem Waszej wzajemnej miłości i pokoju. Pojednajcie się z waszymi bliskimi,
z każdym.
Zachęcam również do przeżycia wielkopiątkowej liturgii za pośrednictwem
transmisji, w tym do modlitewnej jedności z papieżem Franciszkiem, podczas
prowadzonego przez niego nabożeństwa Drogi Krzyżowej na Watykanie.
3. na Wielką Sobotę
Przypominam, że w tym dniu w naszych parafialnych kościołach nie będzie
błogosławienia pokarmów na stół wielkanocny. Proponuję, aby w tym roku wrócić
do starożytnej tradycji wzajemnego błogosławienia siebie w domach. Niech rodzice
uczynią znak krzyża na czołach dzieci i odwrotnie, niech ten sam gest uczynią wobec
siebie małżonkowie. Przypomnijcie sobie przyjęty chrzest, przez który zostaliśmy
włączeni w śmierć Chrystusa i w Jego Zmartwychwstanie. Może warto z dziećmi przejrzeć
fotografie z chrztu św. Liturgia chrzcielna jest bowiem bardzo ważnym elementem liturgii
Wigilii Paschalnej. Proszę Was też o wspólne, rodzinne odmówienie w tym dniu, najlepiej
przy zapalonej świecy – paschale, wyznania wiary, tej modlitwy, którą odmawiamy
podczas niedzielnej Eucharystii (Credo). Wypowiadając słowa „i zmartwychwstał dnia
trzeciego, jak oznajmia Pismo”, zatrzymajcie się na chwilę ciszy, przyklęknijcie,
rozważając tę prawdę, która stanowi centrum naszego chrześcijańskiego życia.
Zachęcam także do skorzystania z telewizyjnych, radiowych lub internetowych
transmisji liturgii Wigilii Paschalnej, aby możliwie jak najgłębiej przeżyć Misterium
Paschalne. Pamiętajcie o możliwości Komunii duchowej, poprzedzając ją zawsze
wzbudzeniem doskonałego żalu. Odśpiewajcie wspólnie w rodzinie radosne paschalne
„Alleluja”.
4. na uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego
Zachęcam Was do wspólnej modlitwy przed bardziej uroczystym niż zwykle
śniadaniem w Niedzielę Wielkanocną. Zachęcam do pobłogosławienia pokarmów,
przygotowanych na stole do spożycia. Jeśli to możliwe, modlitwę błogosławieństwa niech
poprowadzi ojciec jako głowa rodziny. Możecie skorzystać z obrzędu, udostępnionego już
na internetowej stronie archidiecezji lub parafii. W modlitwie przy wielkanocnym stole
o pamiętajcie wszystkich, którzy w tych trudnych okolicznościach niosą pomoc, narażając
4
swoje własne życie. Pamiętajcie o ofiarach panującej pandemii, powierzajcie ich
miłosierdziu Pana, który jest Życiem i Zmartwychwstaniem.
Zachęcam Was do rodzinnego uczestniczenia w Mszy św. wielkanocnej
za pośrednictwem mediów. W południe przyjmijmy w miarę możliwości papieskie
błogosławieństwo Urbi et Orbi („Miastu i Światu”). W tym dniu przekażcie Waszym
bliskim życzenia wielkanocne telefonicznie lub mailowo. Wedle możliwości przesyłajmy
sobie pozdrowienia świąteczne – nieraz w bardzo pomysłowych formach –
za pośrednictwem innych komunikatorów. Publikujmy je w mediach społecznościowych.
Niech całą wirtualną rzeczywistość wypełni ta radosna wieść: „Jezus żyje! Pan prawdziwie
zmartwychwstał! Alleluja!”. Pozdrawiajmy się paschalnym pozdrowieniem: Chrystus
zmartwychwstał! Prawdziwie zmartwychwstał!
Bracia i Siostry! Drodzy Diecezjanie!
Jako pasterz archidiecezji katowickiej zapewniam Was o duchowej bliskości.
Jestem z Wami w darze wstawienniczej modlitwy. Kiedy będę przewodniczył liturgii
Triduum Paschalnego i Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego w katedrze, zawsze będę
pamiętał o Was i o Waszych intencjach. Na koniec tego listu, zwracam się do Was słowami
prośby wypowiadanej w czasie liturgii Mszy Krzyżma św. w Wielki Czwartek: „Módlcie się
także za mnie, abym wiernie wypełniał urząd apostolski, który został mnie niegodnemu
powierzony i wśród was był żywym wizerunkiem Chrystusa-Kapłana, Dobrego Pasterza,
Nauczyciela i sługi wszystkich”.
Nie ukrywam, że w ostatnich tygodniach – w związku z zaistniałą sytuacją
zewnętrzną - mając na uwadze zdrowie wszystkich i wspólne dobro, musiałem podjąć
szereg decyzji. Były to bez wątpienia najtrudniejsze w mojej dotychczasowej biskupiej
posłudze. Żyję jednak nadzieją, że zaistniałe zagrożenie osłabnie, wygaśnie, a my dzięki
Bożej Opatrzności i wysiłkowi wielu osób i środowisk, będziemy mogli powrócić nie tylko
do codziennych zadań, ale także do wspólnego wychwalania Pana w naszych parafialnych,
jakże pięknych wieczernikach - kościołach, za którymi tęsknimy!
Pozdrawiam Was serdecznie, kreślę znak krzyża na Waszych czołach i z serca
błogosławię: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

+Wiktor Skworc
Arcybiskup
Metropolita Katowicki
Katowice, 3 kwietnia 2020 r.
VA I – 24/20

 ZARZĄDZENIE ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO

ODNOŚNIE DO SPRAWOWANIA POSŁUGI DUSZPASTERSKIEJ I LITURGICZNEJ

W NAJBLIŻSZYCH TYGODNIACH

Wstęp

Kościół powszechny znalazł się w nadzwyczajnej sytuacji. Pierwszy raz od wieków Ojciec Święty będzie sprawował Liturgię Wielkiego Tygodnia bez udziału wiernych.
Z głęboką wiarąw Bożą obecność oraz w poczuciu wielkiej odpowiedzialności za zdrowie
i życie wiernych i całego społeczeństwa, bazując na wcześniejszych dokumentach KEP oraz zarządzeniach Metropolity Katowickiego, przekazuję duchownym diecezjalnym
i zakonnym posługującym w archidiecezji katowickiej wskazania, zobowiązując
do wiernego ich przestrzegania na podstawie KPK kan. 273i 274 par. 2.

 1. Dyspensa

Z dniem 29 marca br. dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. jest prolongowana i obowiązuje aż do odwołania. Serdecznie zachęcam wiernych
do uczestniczenia we Mszy św., nabożeństwach i rekolekcjach za pośrednictwem transmisji telewizyjnych, radiowych i internetowych.

Mając na względzie najnowsze rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca br., kierując się pasterską troską o zachowanie zdrowia wiernych i celebransów, zarządzam aż do odwołania celebrowanie wszystkich Mszy św. i Triduum Paschalnego
bez obecności wiernych. To samo dotyczy kaplic w klasztorach i domach zakonnych. Poza celebracjami kościoły pozostają otwarte jako miejsca na indywidualną modlitwę.

Zapraszam wszystkich – duchownych i wiernych świeckich – do wytrwałej modlitwy
we wspólnotach domowych w duchu słów Jezusa Chrystusa: „Jeśli dwaj z was na ziemi zgodnieo coś prosić będą, to wszystkiego użyczy im mój Ojciec, który jest w niebie. Bo gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię moje, tam jestem pośród nich” (Mt 18,19-20).

Szczególnie ważna jest nasza wspólnotowa modlitwa różańcowa o godz. 20.30, połączona z Apelem Jasnogórskim i modlitwą do Matki Bożej Piekarskiej, Lekarki. Niech
w tej nadzwyczajnej sytuacji rodziny stają się coraz bardziej domowymi Kościołami, tworzącymi rodzinę Kościoła naszej archidiecezji. Wezwaniem do tej modlitewnej jedności niech będzie głos dzwonów naszych kościołów o godz. 20.15.

1. Sakrament pokuty i pojednania
2. Kodeks Prawa Kanonicznego (kan. 960-961) wyraźnie wskazuje, że w razie niemożliwości fizycznej obecności penitenta stosuje się inne drogi pojednania, a nie spowiedź. Zawsze, ilekroć istnieje poważna racja i nie ma sposobności wyspowiadania się, wtedy dla usposobienia duszy do stanu łaski, wierny „jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej”. Katechizm Kościoła Katolickiego w nr 1452 objaśnia,że „żal, który wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany żalem doskonałym lub żalem z miłości. Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe”. 

O UZYSKANIU PRZEBACZENIA GRZECHÓW CIĘZKICH W SYTUACJI NADZWYCZAJNEJ POZA SPOWIEDZIĄ W WYJAŚNIENIU KS. DR. HAB. JACKA KEMPY, WtlUŚ

Kodeks Prawa Kanonicznego w kan. 960 przedstawia naukę Kościoła o konieczności spowiedzi: „Indywidualna i integralna spowiedź oraz rozgrzeszenie stanowią jedyny zwyczajny sposób, przez który wierny, świadomy grzechu ciężkiego, dostępuje pojednania z Bogiem i Kościołem. Jedynie niemożliwość fizyczna lub moralna zwalnia od takiej spowiedzi. W takim wypadku pojednanie może się dokonać również innymi sposobami”.

Kościół wskazuje taki sposób uzyskania przebaczenia grzechów ciężkich w wyjątkowej sytuacji niemożności wyspowiadania się. Jest nim wzbudzenie żalu doskonałego za grzechy oraz szczere pragnienie  (postanowienie) wyspowiadania się.

Katechizm Kościoła Katolickiego(nr 1452) opisując doskonały żal za grzechy stwierdza: „Gdy żal wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany «żalem doskonałym» lub «żalem z miłości». Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe”. Nauka ta opiera się na orzeczeniu Soboru Trydenckiego, który w nauce o sakramencie pokuty uczy o skrusze, czyli o żalu doskonałym:„…chociaż zdarza się, iż skrucha ta jest niekiedy dzięki miłości doskonała
i pojednuje z Bogiem zanim jeszcze sakrament zostanie przyjęty, niemniej jednak pojednania tego nie należy przypisywać samej skrusze bez zawartego w niej pragnienia sakramentu” (rozdz. 4).

Nauka ta należy do Tradycji Kościoła. Nie umniejsza ona w żaden sposób wagi sakramentu pokuty. Wręcz przeciwnie, pokazuje jego wartość: do otrzymania przebaczenia wszystkich grzechów w takiej wyjątkowej sytuacji potrzebny jest nie tylko żal doskonały, ale też pragnienie spowiedzi. W przyszłości wyrazi się ono ostatecznie w czynie: w akcie spowiedzi, gdy miną nieusuwalne przeszkody.

Przy przypomnieniu tej ostatniej zasady, kierującej uwagę ku przyszłej spowiedzi, należy pamiętać, że osoba żałująca za swoje grzechy i pragnąca spowiedzi już teraz otrzymuje przebaczenie – „takie samo” (nie ma innego) jak w spowiedzi, czyli otrzymuje łaskę uświęcającą. Może zatem przyjmować Komunię świętą (w sposób sakramentalny lub duchowy).

Co do zachowania zwykłych warunków spowiedzi wypada przypomnieć, że szczery i doskonały żal za grzechy zakłada realizację wszystkich pozostałych warunków: rachunku sumienia, postanowienia poprawy, zadośćuczynienia. Ponieważ ten ostatni nie wiąże się w tym przypadku z obligatoryjną pokutą nakładaną przez spowiednika, to można zakładać, że dobrowolna pokuta będzie owocna, ale jej kształt pozostaje w gestii osoby jednającej się z Bogiem.

              W związku z tym w parafiach nie będzie możliwości skorzystania z sakramentu pokuty w zwyczajnej formie! Jednak w                                   sytuacjach wyjątkowych, wyrazem duszpasterskiej troski będzie umożliwienie skorzystania z sakramentu pokuty i pojednania                 tym wiernym, którzyo to osobiście poproszą. Wskazane jest uprzednie, telefoniczne umówienie. Miejscem takiej spowiedzi                          niech będzie zakrystia, salka parafialna bądź inne pomieszczenie. Należy przy tym zachować wskazane środki ostrożności i                         wzajemnego bezpieczeństwa – petenta i spowiednika.

3. Niemożliwa jest spowiedź przez środki komunikacji elektronicznej (np. telefon, komunikator internetowy itp.). Stolica Apostolska nigdy nie zezwoliła na spowiedź przez telefon,a wszystkie dotychczasowe wypowiedzi wyraźnie zakazują spowiedzi „na odległość” i wskazują,że w przestrzeni wirtualnej „nie ma sakramentów”.

            Komunia święta

1. W wykładni trzeciego przykazania kościelnego („Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą”) Konferencja Episkopatu Polski ustaliła (1985 r.),że okres, w którym obowiązuje to przykazanie obejmuje czas od Środy Popielcowej do Niedzieli Trójcy Świętej. Ze względu za zaistniałą sytuację usilnie zachęcam wiernych do korzystaniaz Komunii duchowej, po wzbudzeniu skruchy i żalu doskonałego.

            Wielki Tydzień/Triduum Paschalne

1. Porządek/organizację Liturgii Wielkiego Tygodnia reguluje dekret Kongregacji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dn. 19.03.2020 r. 

2. Niedziela Palmowa . 

3. Uczestnictwo w celebracjach Triduum Paschalnego nie jest nakazane (Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wigilia Paschalna). Obowiązkowy jest udział w Mszy św. w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego, jednak także w tym dniu obowiązują ogłoszone ograniczenia prawne i aktualna jest udzielona dyspensa.  

4. W Wielkim Tygodniu zalecam utrzymanie tradycyjnych godzin zaplanowanych
   w parafii celebracji, choć będą sprawowane bez obecności wiernych. Należy powiadomić parafian o czasie ich rozpoczęcia, ażeby mogli włączyć się duchowo w modlitwę w swoich domach.

            Wielki Czwartek

1. Msza Krzyżma św. przeniesiona jest na inny termin. Korzystamy nadal z Oleju Chorych pobłogosławionego przed rokiem w Wielki Czwartek.  

           Wielki Piątek

1. Zachęcam duchowieństwo do odmawiania Ciemnej Jutrzni w kapłańskich wspólnotach na probostwie lub w kościele.
2. W Liturgii Męki Pańskiej do modlitwy powszechnej dołączamy intencję specjalną
3. Nie urządzamy Bożego Grobu i adoracji Krzyża. Zachęcamy wiernych do adoracji Krzyża w swoich mieszkaniach.

            Wielka Sobota

1. Nie ma tradycyjnego obrzędu błogosławienia pokarmów. Zamiast tego proponujemy wiernym obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym. 

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO STOŁU PRZED UROCZYSTYM POSIŁKIEM W NIEDZIELĘ ZMARTWYCHWSTANIA PAŃSKIEGO

„Obrzędy błogosławieństw dostosowane do zwyczajów diecezji polskich”,  2, Katowice 2001, nr. 1347-1350)

Ojciec rodziny lub przewodniczący zapala świecę umieszczoną na stole i mówi:

Chrystus zmartwychwstał. Alleluja.

Wszyscy odpowiadają:

Prawdziwie zmartwychwstał. Alleluja.

Następnie ktoś z uczestników odczytuje tekst Pisma Świętego.

1 Tes 5, 16-18: Zawsze się radujcie. 

Bracia i siostry, posłuchajcie słów świętego Pawła Apostoła do Tesaloniczan.

Zawsze się radujcie, nieustannie się módlcie. W Każdym położeniu dziękujcie,
taka jest bowiem wola Boża w Jezusie Chrystusie względem was.

Albo:

Mt 6, 31 ab.32b-33: Nie troszczcie się zbytnio i nie mówcie: co będziemy jeść?

Bracia i siostry, posłuchajmy słów Ewangelii według świętego Mateusza.

Jezus powiedział do swoich uczniów: „Nie troszczcie się zbytnio i nie mówicie:
co będziemy  jeść? co będziemy pić? Przecież Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego potrzebujecie. Starajcie się naprzód o królestwo Boga i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane”.

Po odczytaniu tekstu przewodniczący mówi:

Módlmy się.

Z radością wysławiamy Ciebie, Panie Jezu Chryste, który po swoim zmartwychwstaniu ukazałeś się uczniom przy łamaniu chleba. Bądź z nami, kiedy z wdzięcznością spożywać będziemy te dary, i jak dzisiaj w braciach przyjmujemy Ciebie w gościnę, przyjmij nas jako biesiadników w Twoim królestwie. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.

Wszyscy: Amen.

Po posiłku ojciec rodziny lub przewodniczący mówi:

Uczniowie poznali Pana. Alleluja

Wszyscy: Przy łamaniu chleba. Alleluja.

Módlmy się:

Boże, źródło życia, napełnij nasze serca paschalną radością i podobnie jak dałeś nam pokarm pochodzący z ziemi, spraw, aby zawsze trwało w nas nowe życie, które wysłużył nam Chrystus przez swoją śmierć i zmartwychwstanie i w swoim miłosierdziu nam go udzielił. Który żyje i króluje na wieki wieków.

Wszyscy: Amen.

              Wigilia Paschalna/Wielkanoc

1. Zachowujemy przepisy liturgiczne dotyczące czasu celebracji Wigilii Paschalnej, chociaż będziemy ją sprawować bez obecności wiernych.  

2. Na początku Wigilii Paschalnej i przy obrzędzie światła należy pominąć rozpalanie ogniska i procesję. W praktyce więc liturgię rozpoczynamy w prezbiterium, gdzie po zapaleniu paschału przechodzi się bezpośrednio do Orędzia Wielkanocnego (Exsultet). Potem następuje liturgia Słowa. W czasie liturgii chrzcielnej należy tylko odnowić przyrzeczenia chrzcielne (por. Missale Romanum, s. 371, n. 55), nie stosując pokropienia. Potem następuje liturgia eucharystyczna. Nie ma procesji rezurekcyjnej.  

1. Uroczystość Pierwszej Komunii św.
2. Do Wielkanocy odwołane są wszystkie spotkania z dziećmi komunijnymi i ich rodzicami. Przyjmujemy zasadę, że jeżeli szkoły pozostają zamknięte i dzieci mają pozostawaćw domach, nie organizujemy dla nich także żadnych zajęć w parafii
   (w tym pierwszych spowiedzi).  

2. Po Wielkanocy:
3. wariant I: jeżeli stan epidemii nie zostanie odwołany i dzieci nie wrócą do szkół, należy odwołać wszystkie I Komunie Święte do czasu ustania epidemii.
4. wariant II: jeżeli po Wielkanocy dzieci wrócą do szkół i stan epidemii zostanie odwołany, decyzję o przyjęciu I Komunii Świętej należy pozostawić rodzicom w porozumieniuz księdzem proboszczem. Każdy przypadek należy rozpatrzyć indywidualnie, nie może decydować głosowanie lub wola większości.  

3. Gdyby rodzice zdecydowali się na I Komunię Świętą swojego dziecka w pierwotnym (zwykle majowym) terminie, należy uczynić to z zachowaniem najwyższych środków ostrożności, w małych grupach lub nawet pojedynczo, niekoniecznie w niedzielę.  

4. Gdyby rodzice nie zdecydowali się na I Komunię Świętą swojego dziecka w pierwotnym terminie, należy im to umożliwić w terminie późniejszym, kiedy sami uznają, że zagrożenie dla ich dzieci minęło.  

5. Duszpasterzy zachęcam, by byli w stałym kontakcie (jeśli nie osobistym, to telefonicznym lub mailowym) z rodzinami dzieci komunijnych i wsłuchiwali się w ich opinie.  

• Pogrzeb

         W dniu pogrzebu można celebrować Mszę św. żałobną bez udziału wiernych i ciała zmarłego(ew. urny). Obrzędy pogrzebu                            ograniczamy wyłącznie do stacji przy grobie z udziałem najbliższej rodziny, w liczbie nie większej niż 5 osób.

Powyższe wskazania mogą ulec modyfikacji.

Zakończenie

Sługa Boży ks. Jan Franciszek Macha 2 kwietnia 1942 r. napisał w mysłowickim więzieniu, mieszczącym się niedaleko kościoła: „Dzisiaj w Wielki Czwartek otrzymałem zezwolenie do pisania. Jestem chwała Bogu zdrowy. Jest mi bardzo ciężko, że nie mogę brać udziału w tych pięknych ceremoniach Wielkiego Tygodnia. Jest mi bardzo smutno jak słyszę jak dzwony kościelne dzwonią. Jestem w ten czas w myślach tam przy ołtarzu, który jest około 200 m oddalony od mojej celi.Czas postu już za nami. Następnie zaśpiewamy
to wesołe «Alleluja». Niestety, ja nie mogę z wami śpiewać, ale wychwalam Boga na ten sposób, który jest tutaj możliwy i proszę Wszechmocnego, żeby Was kochani Rodzice pocieszył. (…)”.

Drodzy Bracia!

W tym szczególnym czasie próby naszej wiary i pasterskiej miłości, zapewniam
o mojej bliskościi modlitwie. Jestem – podobnie jak Biskupi Pomocniczy – do waszej dyspozycji.  Wspólnie wychwalajmy Boga na ten sposób, który jest możliwy, radując się otwartymi kościołami, sprawowaniem posługi sakramentalnej, nowymi możliwościami ewangelizacji, katechizacjii duszpasterstwa oraz budowania wspólnoty Kościoła.

Na koniec zwracam się do was ponownie słowami prośby wypowiadanej w czasie liturgii Mszy Krzyżma św.: „Módlcie się także za mnie, abym wiernie wypełniał urząd apostolski, który został mnie niegodnemu powierzony i wśród was był żywym wizerunkiem Chrystusa-Kapłana, Dobrego Pasterza, Nauczyciela i sługi wszystkich”. Polecam Was i Waszą posługę Jezusowi Chrystusowi Najwyższemu Kapłanowi i z serca Wam błogosławię.

Katowice, 25 marca 2020 r., w uroczystość Zwiastowania Pańskiego.

VA I – 22/20

† Wiktor Skworc

Arcybiskup Metropolita

Katowicki

Do Pana należy ziemia i wszystko, co ją napełnia,świat cały i jego mieszkańcy. (Ps 24,1) 

Słowo Biskupów z Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na Światowy Dzień Wody

Niebawem, 22 marca 2020 r., obchodzić będziemy kolejny Światowy Dzień Wodyustanowiony przed prawie trzydziestu laty przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Z tej okazji, zwracamy się do wiernych i do ludzi dobrej woli z przesłaniem dotyczącym naszej odpowiedzialności za dar Boży, jakim jest woda.

Gdy na początku XIII wieku św. Franciszek z Asyżu zachwycony dziełem Stwórcy pisał: „Pochwalony bądź, Panie mój, przez siostrę wodę, która jest bardzo pożyteczna i pokorna, i cenna, i czysta”. - nie zdawał sobie sprawy z proroczego wymiaru swojej modlitwy. Z jednej strony wyznawał, że woda, tak jak inne żywioły, jest Bożym stworzeniem, wobec którego powinniśmy odczuwać braterską więź, z drugiej, wskazywał na jej niezwykłe cechy.

Wśród Bożych dzieł woda jest w szczególny sposób wyróżniona. To nad nią unosił się Boży Duch u początku stworzenia (Rdz 1,2). To ona została wpisana w dzieje zbawienia i w sakramentalne znaki Kościoła, a w porządku doczesnym, zgodnie z Bożym zamysłem, jest dobrem koniecznym dla naszego życia tu, na ziemi. Pamiętając, że jest darem Bożym, mamy troszczyć się o nią w taki sposób, by mogła służyć całemu światu i jego mieszkańcom, niezależnie od czasu i miejsca.

Papież Franciszek w encyklice Laudato si’ pisze: „…odpowiedzialność wobec ziemi należącej do Boga oznacza, że człowiek obdarzony inteligencją musi szanować prawa natury i delikatną równowagę między bytami tego świata…” (LS 68). Zwraca również uwagę, że „Prawdziwy rozwój człowieka ma charakter moralny (…), powinien być również ukierunkowany na świat przyrody i brać pod uwagę naturę każdego bytu oraz ich wzajemne powiązanie w uporządkowany system. Dlatego zdolność człowieka do przekształcenia rzeczywistości powinna być rozwijana na podstawie pierwotnego przeznaczenia rzeczy, wyznaczonego jej przez Boga” (LS 5). Dalej papież mówi: „Czysta woda pitna jest sprawą najwyższej wagi, ponieważ jest niezbędna do życia człowieka oraz wspierania ekosystemów lądowych i wodnych. Źródła słodkiej wody zaopatrują rolnictwo, hodowlę oraz przemysł, jej jakość wpływa na nasze zdrowie”(LS 28).

            W najnowszej adhortacji Querida Amazonia, papież Franciszek zwraca uwagę na znaczenie wody w ekosystemie i w kulturze ludów żyjących wzdłuż Amazonki. Ze względu na nieodpowiedzialność i ludzką chciwość, piękne dziedzictwo Amazonii jest zagrożone. W takiej sytuacji, zdaniem papieża Franciszka, trzeba wsłuchać się na nowo w głos Chrystusa: „Pan, który pierwszy troszczy się o nas, uczy nas troszczyć się o naszych braci i siostry i o środowisko, które On każdego dnia nam darowuje. Taka jest pierwsza ekologia, jakiej potrzebujemy”(QA 41).

Wielu mieszkańców naszego kraju może sądzić, że problemy, o których mówi papież Franciszek nas nie dotyczą. Ten sąd jest jednak mylny. Choć, być może, nie odczuliśmy jeszcze bezpośrednio zmniejszania się zasobów wody, to jednak słowo „susza” pojawia się w potocznym języku coraz częściej. Polska posiada najmniejsze naturalne zasoby wodne z wszystkich krajów Europy. Wciąż mamy w naszym kraju miejscowości i regiony, w których dostęp do wody pitnej jest utrudniony. Obniża się poziom wód gruntowych. Dodatkowo zmieniający się klimat, w którym zamazują się granice pomiędzy porami roku, charakteryzuje się niestety brakiem dostatecznej ilości opadów. Cierpi na tym m.in.: rolnictwo, sadownictwo, transport, turystyka, a pośrednio, wszystkie powiązane z nimi dziedziny życia.

Pojawia się w związku z tym potrzeba bardzo świadomego gromadzenia wody opadowej - deszczówki. Z jednej strony, to zadanie na poziomie wielkich inwestycji krajowych, a z drugiej, sprawa wymagająca dobrej woli i działania w poszczególnych gospodarstwach rolnych oraz obszarach z zabudową jednorodzinną. Wodę należy nie tylko gromadzić, ale i oszczędzać. Trzeba korzystać z takich sposobów produkcji przemysłowej i rolnej, które są nisko wodochłonne. Należy też krzewić nawyk oszczędzania wody w zwykłych gospodarstwach domowych.

Woda jest żywiołem, z którym należy roztropnie się obchodzić. Wśród nasilających się zjawisk atmosferycznych, mamy gwałtowne opady deszczu powodujące podtopienia i zdarzające się dość często powodzie. Można im przeciwdziałać poprzez budowanie suchych zbiorników wodnych, mądrą regulację rzek, respektowanie naturalnych terenów zalewowych, ale też przez zwyczajną roztropność w asfaltowaniu i betonowaniu naszych miast i wsi. Nie wolno zabetonowywać naszej ziemi, bo woda musi do niej wrócić, by dalej móc nam służyć.

Wodę, która, jak mówił św. Franciszek, jest „pokorna” i „czysta”, należy chronić. Grzechem przeciwko Stwórcy, człowiekowi i stworzeniu jest: marnotrawienie wody, zatruwanie jej ściekami, które nie trafiają, tak jak powinny, do kanalizacji, zaśmiecanie rzek, jezior, zbiorników wodnych, kanalizacji śmieciami oraz odpadami. Potępić też należy sprowadzanie, często z zagranicy i porzucanie czy wylewanie w przypadkowych miejscach toksycznych odpadów, które prędzej lub później zanieczyszczą wody gruntowe i rzeki. Te i tym podobne praktyki są moralnie naganne i trzeba je nazwać grzechami ekologicznymi.

Należy również zauważyć, że wielu jest takich, którzy podobnie jak Biedaczyna z Asyżu, wiedzą, że woda jest „cenna” i „pożyteczna”. Cieszymy się, że rodzi się coraz większa świadomość odpowiedzialności za każdą kroplę wody,
a co za tym idzie, uczenie się coraz bardziej oszczędnego i rozsądnego z niej korzystania. Cieszymy się też, że obserwuje się odpowiedzialne podejście do kwestii oczyszczania ścieków, czyli przywracania człowiekowi i światu wody bez toksycznych elementów. Nie bez powodu, zamiast mówić o „oczyszczalni ścieków”, zaczyna się używać nazwy: „zakład ochrony wód”. Tak jest w pewnych krajach Europy i – co witamy z wielką radością – w niektórych miastach Polski.

Ważną rolę do spełnienia mają również katolickie parafie, które powinny promować postawy proekologiczne poprzez propagowanie idei papieża Franciszka zawartych w encyklice Laudato si’. Zadaniem duszpasterzy jest wskazywanie na potrzebę poszanowania środowiska naturalnego i na moralny wymiar codziennych czynności, które wspomagają bądź szkodzą środowisku naturalnemu.

Kwestia odpowiedzialnego podejścia do problematyki wody ma wymiar moralny. Jest też naszym chrześcijańskim świadectwem wobec świata. W czasie Wielkiego Postu, Chrystus Pan nam przypomina: „Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie” (Mt 5,16). Obyśmy byli wdzięczni Bogu za każdą krople wody, potrafili się nią zachwycać, a doceniając dar życia i to, co go podtrzymuje, czynili wrażliwymi nasze sumienia.

Sosnowiec –Katowice – Gliwice | 22 marca 2020 r.

Zarządzenie nr 1/2020 Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski
z dnia 12 marca 2020 r.

Z wiarą w Opatrzność Bożą i w trosce o życie i zdrowie społeczeństwa i w nawiązaniu do komunikatów Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski podejmujemy decyzję o wprowadzeniu prewencyjnych środków ostrożności w sytuacji zagrożenia koronawirusem.

Kościół od dwóch tysiącleci służy osobom chorym i potrzebującym, nawet w czasach epidemii, nie rezygnując z głoszenia Ewangelii oraz sprawowania sakramentów świętych.

1. Mając na uwadze zagrożenie zdrowia oraz życia (zgodnie z kan. 87 § 1, kan. 1245 i kan. 1248 § 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego), rekomendujemy biskupom diecezjalnym udzielenie dyspensy od obowiązku niedzielnego uczestnictwa we Mszy Świętej do dnia 29 marca br. następującym wiernym:
2. osobom w podeszłym wieku,
3. osobom z objawami infekcji (np. kaszel, katar, podwyższona temperatura, itp.),
4. dzieciom i młodzieży szkolnej oraz dorosłym, którzy sprawują nad nimibezpośrednią opiekę,
5. osobom, które czują obawę przed zarażeniem.

Skorzystanie z dyspensy oznacza, że nieobecność na Mszy niedzielnej we wskazanym czasie nie jest grzechem. Jednocześnie zachęcamy, aby osoby korzystające z dyspensy trwały na osobistej i rodzinnej modlitwie. Zachęcamy też do duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła poprzez transmisje radiowe, telewizyjne lub internetowe.

2. W czasie liturgii do dnia 29 marca br. należy przestrzegać w kościołach następujących zasad:
3. kapłani i nadzwyczajni szafarze Komunii Świętej przed rozpoczęciem liturgii powinni dokładnie umyć ręce i kierować się zasadami higieny,
4. przypominamy, że przepisy liturgiczne Kościoła przewidują przyjmowanieKomunii Świętej na rękę, do czego teraz zachęcamy,
5. znak pokoju należy przekazywać przez skinienie głowy, bez podawania rąk,
6. cześć Krzyżowi należy oddawać przez przyklęknięcie lub głęboki skłon, bez kontaktu bezpośredniego,
7. należy powstrzymać się ponadto od oddawania czci relikwiom poprzez pocałunek lub dotknięcie,
8. na kratki konfesjonałów należy nałożyć folie ochronne,
9. rezygnujemy z napełniania kropielnic kościelnych wodą święconą.

3. W obecnej sytuacji przypominamy, że „tak jak szpitale leczą choroby ciała, tak kościoły służą m.in. leczeniu chorób ducha, dlatego jest niewyobrażalne, abyśmy nie modlili się
   w naszych kościołach” (Komunikat Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski,
   abp. S. Gądeckiego, 10.03.2020). W związku z tym zachęcamy wszystkich wiernych, aby poza liturgią nawiedzali kościoły na gorliwą modlitwę osobistą. Polecamy duszpasterzom:
4. aby kościoły pozostawały otwarte w ciągu dnia,
5. aby kapłani troszczyli się o dodatkowe okazje do spowiedzi i adoracji Najświętszego Sakramentu,
6. aby – przy zachowaniu należytych zasad higieny – kapłani i nadzwyczajni szafarze odwiedzali chorych i starszych parafian z posługą sakramentalną.

4. Jednocześnie informujemy, że do dnia 29 marca br.:
5. liturgie z udzieleniem sakramentu bierzmowania przeniesione zostają na terminy późniejsze,
6. zawieszone zostają pielgrzymki maturzystów na Jasną Górę oraz rekolekcje szkolne organizowane przez parafie. Jednocześnie prosimy środki społecznego przekazu oraz duchownych o propozycje rekolekcji w Internecie, które w ten sposób mogą być przeżywane w domu,
7. sprawy rekolekcji dla dorosłych oraz organizację innych spotkań pozostawia się roztropnemu rozeznaniu księży proboszczów.

Prosimy o solidarność z osobami starszymi i potrzebującymi, np. poprzez pomoc w zakupach. Prosimy wszystkich ludzi wierzących o modlitwę w intencji ochrony przed chorobami, a także o pokój serc i łaskę głębokiego nawrócenia dla każdego z nas. Dobremu Bogu polecajmy wszystkich zmarłych na skutek koronawirusa. Módlmy się o zdrowie dla chorych, tych, którzy się nimi opiekują, lekarzy i personelu medycznego oraz wszystkich służb sanitarnych. Módlmy się o wygaśnięcie epidemii. Zgodnie z Tradycją Kościoła zachęcamy do śpiewania w naszych kościołach suplikacji „Święty Boże, Święty Mocny… Od powietrza, głodu, ognia i wojny, zachowaj nas Panie”.

Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski

Warszawa, 12 marca 2020 r.

ZALECENIA SZCZEGÓŁOWE METROPOLITY KATOWICKIEGO
DO ZARZĄDZENIA RADY STAŁEJ KEP Z DN. 12 MARCA BR.

1. W dn. 13–29 marca br. zawieszam odprawianie wszystkich nabożeństw w kościołach,
za wyjątkiem codziennej Mszy św.
2. W podanych dniach br. należy zawiesić wszystkie spotkania grup formacyjnych
i modlitewnych w parafiach i domach rekolekcyjnych, a także zaplanowane dni
skupienia, rekolekcje wielkopostne, w tym szkolne oraz spotkania formacyjne
duszpasterzy lub odwołać. Odwołuję także przewidziane wizytacje kanonicze
w parafiach i udzielanie sakramentu bierzmowania.
3. Zapraszam wiernych do codziennej modlitwy indywidualnej i w rodzinach.
Przypominam o możliwości uczestniczenia w niedzielnej Mszy św. za pośrednictwem
radia lub telewizji:
• transmisje telewizyjne: o godz. 7.00 w TVP 1, o godz. 9.30 w Telewizji Trwam,
o godz. 13.00 w TV Polonia;
• transmisje radiowe: o godz. 9.00 w Programie Pierwszym PR, o godz. 10.30 w Radiu
Katowice, o godz. 12.00 w Radiu eM;
• można też korzystać z transmisji internetowych Mszy św. proponowanych przez
poszczególne parafie.
4. Wychodząc naprzeciw duchowym potrzebom wiernych, Radio eM wprowadza zmiany
w codziennej ramówce:
• od poniedziałku do soboty o godz. 18.00 – transmisja Mszy św. z katedry;
•w piątki o godz. 17.15 – transmisja nabożeństwa Drogi Krzyżowej; w niedziele
o godz. 17. 15 transmisja Gorzkich Żali;
• codzienne rozważania rekolekcyjne prezentowane na antenie Radia eM
w następujących godzinach: 10.50, 18.45, 22.50. Rekolekcje wygłoszą księża:
Jerzy Szymik, Jacek Plech i Piotr Brząkalik;
•przypominam, że codziennie na antenie Radia eM istnieje możliwość wspólnej
modlitwy Koronką do Bożego Miłosierdzia o godz. 15.00 oraz modlitwy różańcowej
(pn–pt) o godz. 5.30. Ponadto nadawana jest także Ewangelia z danego dnia
z komentarzem o godz. 5.50, 6.50, 12.10, 23.10 oraz komentarz do czytania z liturgii
Słowa o godz. 6.20, 23.20.

5. Powierzając zaistniałą sytuację Bożej Opatrzności, polecam duszpasterzom podczas
każdej Mszy św. wprowadzenie do modlitwy wiernych stosownego wezwania
o ustanie epidemii, a także śpiew Suplikacji.
6. Mając na uwadze niebezpieczeństwo zakażenia się wirusem drogą kropelkową, usilnie
zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę; przypominam także
o możliwości przyjęcia Komunii św. w sposób duchowy.
7. Osoby samotne w podeszłym wieku i niepełnosprawne, które nie są w stanie uzyskać
pomocy, mogą zwrócić się telefonicznie do parafii. Proboszczowie zadbają wtedy
o stosowne wsparcie.
8. Duszpasterze zobowiązani są do:
• rezydencji na probostwie i pozostania do pełnej dyspozycji wiernych, pomimo
wymienionych wyżej ograniczeń w funkcjonowaniu parafii; zachęcam do modlitwy
i duchowego wsparcia wspólnoty parafialnej;
• przekazania i wyjaśnienia wiernym moich zaleceń oraz do regularnego
przypominania o nich np. przed każdą Mszą św.;
•wraz z służbą liturgiczną zachowania szczególnej higieny podczas pełnionych posług
liturgicznych: mycia dłoni ciepłą wodą z mydłem przed każdym nabożeństwem oraz
bezpośrednio po zakończeniu rozdzielania Komunii św.; w razie jakichkolwiek
objawów chorobowych np. przeziębienia, duszpasterzy zobowiązuję do domowej
kwarantanny
i unikania kontaktu z innymi;
• podczas koncelebrowania Eucharystii do przyjmowania Komunii św. przez
„zanurzenie”;
• powstrzymania się od udzielania wiernym Komunii św. pod dwiema postaciami;
• regularnego mycia i dezynfekowania powierzchni dotykanych przez wiernych
np. ławek, stolików, poręczy i klamek, jak również przemywania ciepłą wodą
z odpowiednim detergentem naczyń liturgicznych po każdej Mszy św.;
Przeżywając w tej nadzwyczajnej sytuacji okres Wielkiego Postu, zachęcam
duszpasterzy i wiernych świeckich do praktyk pokutnych: modlitwy, postu i jałmużny.
Z pasterskim błogosławieństwem.

Szczęść Boże.
† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita
Katowicki

ZARZĄDZENIE METROPOLITY KATOWICKIEGO

W ZWIĄZKU Z OGŁOSZENIEM W POLSCE STANU EPIDEMICZNEGO.

1. Obowiązują nadal wszystkie poprzednio wydane akty prawne: Zarządzenie Rady Stałej, Dyspensa Metropolity Katowickiego od obowiązku niedzielnego uczestnictwa we Maszy św.oraz Zalecenia szczegółowe Metropolity Katowickiego z dnia 12 marca br.

2. Jednak w związku z ogłoszonym stanem zagrożenia epidemicznego w Polsce
   i stosując się do rozporządzeń organów państwowych z 13 marca br.,wprowadzającychczasowo ograniczenia dot. m.in. liczby uczestników wszelkich zgromadzeń, w tym religijnych do 50 osób, przypominam o udzielonej dyspensie od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej liturgii, która aktualnie dotyczy – ze względu na wprowadzony stan epidemiczny – wszystkich wiernych archidiecezji.

         Usilnie zalecam wiernym korzystanie z telewizyjnych, radiowych i internetowych transmisji Mszy św. i wielkopostnychnabożeństw.Rodzina – modląca się wspólnie, razem uczestnicząca w transmitowanejMszy św. stajedomowym Kościołem, podstawowym ogniwem wrodzinie Kościoła.

3. Należy ponadto:
4. Ograniczyć możliwość uczestnictwa we Mszach św. do wiernych Bezpośrednio związanych z przyjętą intencją Mszy św. lub w przypadku pogrzebu do najbliższej rodziny;
5. w kaplicach domów zakonnych i w zakładach opiekiograniczyć udział wiernych wyłącznie do mieszkańcówi pracowników;
6. pamietać o obowiązku otwarcia kościołów w ciągu dnia, celem umożliwienia wiernym indywidualnej modlitwy i adoracji Najświętszego Sakramentu oraz korzystania z sakramentu pokuty;
7. zawiesić posługę służby liturgicznej (ministrantów, lektorów, kantorów, animatorów);
8. zachęcić katechetów i katechetki, aby korzystając ze współczesnych możliwości komunikacji, utrzymywali łączność z katechizowanymi dziećmi i młodzieżą,
   i wspierali w ten sposób rodziców oraz opiekunów w okresie próby naszej jedności
   i solidarności;
9. ograniczyć posługę wobec osób chorych do wiatyku udzielanego wiernym
   w wypadku bezpośredniego zagrożenia życia;
10. podjąć codziennie pełnienie w kancelarii i przy parafialnym telefonie Duszpasterskich dyżurów w celu udzielania informacji i duszpasterskiej pomocy oraz duchowego wsparcia.
11. Wzywam kapłanów i osoby życia konsekrowanego, aby każdego dnia o godzinie 20.30 odmawiali różaniec w intencji osób chorych oraz tych, którzy się nimi opiekują, jak również służb medycznych i sanitarnych. W tym samym czasie do duchowej łączności z osobami duchownymi i konsekrowanymi zapraszam wszystkich wiernych. Przeżywając Wielki Post, prośmy nadal w naszych rodzinach o nawrócenie i pokój serc.

         Polecam Was, szczególnie osoby chore, przebywające w kwarantannie, a także służby sanitarne i medyczne Bożej Opatrzności, przez wstawiennictwo Matki Bożej Piekarskiej, naszej Śląskiej Lekarki i serca błogosławię.

† Wiktor Skworc

Arcybiskup Metropolita Katowicki

Katowice, 14 marca 2020 r.