Jubileusze małżeńskie 2020 r.

Msza Święta w intencji jubilatów będzie sprawowana w Katedrze Chrystusa Króla 24 maja 2020 r., o godz. 12.00, jednak bez udziału małżonków.

Zapraszamy do udziału w tej Mszy Świętej za pośrednictwem radia eM oraz transmisji internetowej z Katedry.

Na wspólne świętowanie w Katedrze zapraszamy w przyszłym roku 23 maja 2021 r., godz. 12.00 do Katowickiej Archikatedry.

ZARZĄDZENIE ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO ODNOŚNIE DO SPRAWOWANIA POSŁUGI DUSZPASTERSKIEJ I LITURGICZNEJ

Z DN. 4 MAJA 2020 R.

 

Wstęp

W związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną w województwie śląskim i w archidiecezji katowickiej, obowiązują nadal dotychczasowe akty prawne Metropolity Katowickiego związane z ogłoszeniem stanu epidemicznego i odnoszące się do sprawowania posługi duszpasterskiej i liturgicznej, ze szczególnym uwzględnieniem wskazań zaktualizowanych w niniejszym zarządzeniu.

1. Dyspensa Dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. jest prolongowana i obowiązuje aż do odwołania. Proszę osoby będące w grupie podwyższonego ryzyka zarażenia (chorych, starszych wiekiem i kobiety w stanie błogosławionym) o pozostanie w domu. Nadal serdecznie zachęcam wiernych do uczestniczenia we Mszy św. za pośrednictwem transmisji telewizyjnych, radiowych i internetowych. Zapraszam wszystkich – duchownych i wiernych świeckich – do wytrwałej modlitwy we wspólnotach domowych, w szczególności do modlitwy różańcowej o godz. 20.30 w jedności z Ojcem Św. Franciszkiem; w maju dołączamy do tej modlitwy odmówienie Litanii Loretańskiej.
2. Sprawowanie Eucharystii w kościele Mając na względzie obowiązujące rozporządzenia Ministerstwa Zdrowia podtrzymuję, że w Eucharystii uczestniczą przede wszystkim osoby związane z intencją Mszy św. z zachowaniem zasady – 1 osoba na 15 m2. Z najwyższą troską należy zachować wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa, stosownego dystansu osób, zasłaniania ust i nosa (z wyjątkiem celebransa) oraz dezynfekcji powierzchni i wietrzenia kościoła po każdej Mszy św. (por. https://www.gov.pl/web/koronawirus). Posługa liturgiczna ministrantów i lektorów w wieku szkolnym oraz udzielanie Komunii św. przez nadzwyczajnych szafarzy pozostają nadal zawieszone. Duchowni – odpowiedzialni za poszczególne grupy służby liturgicznej mają obowiązek prowadzenia ich formacji według aktualnych możliwości. Osoby dorosłe posługujące przy ołtarzu zobowiązane są do zachowania wszystkich rygorów sanitarnych i przyjmowania Komunii św. na rękę, podobnie jak pozostali wierni. Mając na uwadze niebezpieczeństwo zakażenia się wirusem drogą 2 kropelkową, kolejny raz usilnie zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę, a celebransom tę formę jej udzielania.
3. Koncelebra Przypominam, że w czasie epidemii należy pozostawić przygotowywanie kielicha, spożywanie z niego i puryfikację głównemu celebransowi. Koncelebransi spożywają Ciało i Krew Pańską przez zanurzenie, po czym główny celebrans spożywa Krew Pańską i puryfikuje naczynia liturgiczne.
4. Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania Zachęcam wiernych do korzystania z sakramentu pokuty i pojednania. Mając jednak na względzie poważne zagrożenie zdrowia i życia, nadal stosujemy w parafiach wyłącznie nadzwyczajną formę spowiedzi św. dla tych, którzy osobiście o to poproszą. Penitencjaria Apostolska w swojej nocie z 20 marca br. stwierdziła: „W obecnej sytuacji zagrożenia pandemią do biskupa diecezjalnego należy zatem wskazanie kapłanom i penitentom, że podczas indywidualnego sprawowania sakramentu pojednania należy zwracać szczególną uwagę na to, aby spowiedź odbywała się w przewietrzonym miejscu poza konfesjonałem, z zachowaniem odpowiedniego dystansu, przy użyciu masek ochronnych, zwracając absolutną uwagę na sakrament i niezbędną dyskrecję”. Miejscem takiej spowiedzi, zamiast konfesjonału, może być salka parafialna bądź inne pomieszczenie. Należy przy tym zachować wskazane środki ostrożności i wzajemnego bezpieczeństwa. Obowiązkiem duszpasterzy jest wyjaśnianie wiernym pozasakramentalnych dróg pojednania z Bogiem i Kościołem. Przypominam jednocześnie, że zawsze, ilekroć istnieje poważna racja, i nie ma sposobności wyspowiadania się, wtedy dla usposobienia duszy do stanu łaski, wierny „jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej”.
5. Uroczystość Wczesnej i Pierwszej Komunii św. Ze względu na niemożliwość określenia czasu zakończenia pandemii, polecam proboszczom zorganizowanie w najbliższym czasie uroczystości wczesnej i pierwszej Komunii św. w ścisłej współpracy z rodzicami i katechetami dla pojedynczych lub kilku rodzin, tak by zachować obowiązujące zasady sanitarne. Odkładanie i planowanie uroczystości komunijnej dla części lub całej grupy dzieci na bliżej nieokreśloną przyszłość nie będzie służyło duchowemu dobru dzieci. Tym niemniej ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice, zawsze w porozumieniu z proboszczem. Bezpośrednie przygotowanie do uroczystości komunijnej powinno mieć również charakter indywidualny (rodzinny – zdalny, bez mnożenia spotkań), zaś pierwszą spowiedź św. należy sprawować według zasad opisanych w punkcie
6. Pierwszej Komunii św. udzielamy podczas Mszy św. w niedzielę i dni powszednie; także podczas Mszy św. dodatkowych, na które tym samym wydaję zgodę. Rodziców i dzieci komunijne należy roztropnie pouczyć o formie przyjęcia Komunii św. na rękę i wyjaśnić racje.
7. Duszpasterstwo Wyrażając wdzięczność wszystkim księżom za podejmowanie w czasie trwania pandemii inicjatyw pastoralnych oraz za troskę o wiernych, zobowiązuję duszpasterzy odpowiedzialnych za poszczególne grupy i wspólnoty parafialne do podtrzymywania kontaktów z nimi w formie nadzwyczajnej: kontaktu telefonicznego i internetowego, a także w miarę możliwości do przekazywania im katechez udostępnianych online. 3 Otwarta zostaje możliwość organizowania spotkań formacyjnych dla dorosłych (katecheza, krąg biblijny) z uwzględnieniem obowiązujących wymagań sanitarnych. Ponieważ w dalszym ciągu zawieszone są tzw. objazdy chorych, duszpasterze powinni utrzymywać z tymi osobami i ich rodzinami kontakt telefoniczny, rozeznając duchowe potrzeby, z Komunią św. i spowiedzią włącznie. Jednak wizytę duszpasterską składamy na wyraźne zaproszenie osoby chorej lub jej rodziny, zachowując szczególny rygor sanitarny. Kapelanów szpitalnych i hospicyjnych zachęcam do stałego kontaktu z dyrekcjami tych ośrodków medycznych w odniesieniu do zakresu ich posługi duszpasterskiej. W związku z 100. rocznicą urodzin św. Jana Pawła II zalecam odprawienie Mszy św. dziękczynnej za Jego życie i pontyfikat w niedzielę 17 maja, bądź nazajutrz, bez możliwości oddania czci relikwiom Świętego przez ucałowanie. Usilnie zachęcam do przypominania Jego nauczania, zwłaszcza homilii i katechez wygłaszanych podczas pielgrzymek do Polski. W czasie pandemii pamiętajmy szczególnie o nauce św. Jana Pawła II o preferencyjnej opcji na rzecz ubogich (por.: encyklika „Sollicitudo Rei Socialis”, 42). Obowiązkiem duszpasterzy jest dostrzeżenie ich w parafii. Tegoroczna pielgrzymka mężczyzn i młodzieńców do sanktuarium Matki Bożej Piekarskiej nie odbędzie się w tradycyjnej formie. Natomiast w ostatnią niedzielę maja br. odprawię Mszę św. w bazylice piekarskiej, a homilię wygłosi abp Grzegorz Ryś. Uroczystość ta będzie transmitowana za pośrednictwem telewizji. Szczegóły podamy w najbliższym czasie. Udzielanie sakramentu bierzmowania pozostaje nadal zawieszone. Biorąc pod uwagę aktualnie obowiązujący stan prawny, nie organizujemy: - procesji Bożego Ciała ulicami parafii (możliwa jest w tym dniu procesja eucharystyczna po Mszy św. wokół kościoła z błogosławieństwami); - wakacyjnych rekolekcji formacyjnych; - pieszych pielgrzymek na Jasną Górę.
8. Procedura na wypadek zakażenia koronawirusem Stwierdzenie zakażenia bądź zarządzenie kwarantanny wobec duchownego i jego najbliższych współpracowników – orzeczone przez kompetentne władze państwowe – skutkuje w trybie natychmiastowym poddaniem się rygorom służb sanitarnych i koniecznością zgłoszenia tego faktu do kanclerza Kurii Metropolitalnej lub dyrektora Wydziału Duszpasterstwa. Mając na uwadze dyspozycje wydane w zarządzeniach z dnia 16 i 31 marca br. oraz pojawiające się przypadki zakażenia lub nałożonej na księży kwarantanny, w dalszym ciągu bezwzględnie obowiązuje duchownych zachowanie rezydencji; ograniczenie do koniecznego minimum wyjazdów, a także zawieszenie spotkań rocznikowych, koleżeńskich itp.
9. Transmisje internetowe Drogą internetową transmitujemy jedynie Msze św. i udostępniamy katechezy formacyjne. Możliwość ta zakłada konieczność wzorcowego przygotowania i celebracji liturgii w odniesieniu do wierności przepisom liturgicznym, doboru śpiewów, opracowania homilii czy katechezy. Nie należy udostępniać nagrań obrzędów Mszy św. po ich zakończeniu. Mogą być one jedynie transmitowane w czasie rzeczywistym. Z internetowych stron parafialnych należy zatem usuwać archiwalne nagrania celebracji, a wiernym wyjaśniać sens duchowego uczestnictwa w dokonującej się aktualnie czynności liturgicznej. Wskazują na to dokumenty kościelne, ostatnio Dekret 4 Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dnia 25 marca 2020 r.: „Wierni powinni zostać poinformowani o godzinie rozpoczęcia uroczystości, aby mogli przyłączyć się do modlitwy w swoich domach. Pomocne mogą być środki przekazu nadające na żywo, nie nagrane.”
   † Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

APEL ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO
Z OKAZJI ŚWIĘTA ŚW. JÓZEFA, ROBOTNIKA

Drodzy Bracia i Siostry! Pokój wam!

W przededniu święta św. Józefa i uroczystości NMP Królowej Polski, wobec
trwającej i nieprzewidywalnej sytuacji pandemii, zwracam się do wszystkich
wiernych archidiecezji katowickiej z prośbą o dalszą, wytrwałą modlitwę
w intencji ustąpienia zagrożeń. Wzywam do modlitwy za tych, którzy w tym
czasie stracili życie, zdrowie, poczucie sensu i bezpieczeństwa, a nawet wiarę!
Nasze wspólne i osobiste modlitwy zanośmy do Boga przez pośrednictwo Matki
Bożej Piekarskiej – Lekarki i św. Józefa, patrona pracujących.
Zachęcam Was do kontynuowania codziennej modlitwy różańcowej
w gronie rodzinnym o godz. 20.30. W maju dołączmy do niej odmawianie Litanii
Loretańskiej i śpiew pieśni maryjnych, które zwyczajowo wybrzmiewały nie tylko
podczas tradycyjnych nabożeństw majowych.
Moi Drodzy, początek maja kojarzymy także z wypoczynkiem i tzw. długim
weekendem. Jednakże z oczywistych powodów tegoroczna „majówka” będzie
zupełnie inna niż poprzednie. Dni wolne od pracy przeżyjemy zasadniczo
w samotności lub z rodziną. W tej sytuacji zwracam się do duszpasterzy
i wiernych świeckich z apelem, aby w pierwszy dzień maja – a jest to pierwszy
piątek miesiąca – podtrzymać pokutny charakter tego dnia, zachowując
wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i podejmując w zjednoczeniu
z Najświętszym Sercem Jezusa inne wyrzeczenia wynagradzające.
Piątek – 1 maja roku 2020 – niech pozostanie dniem postu i modlitwy,
zarówno w intencji szybkiego ustania pandemii, jak i obfitego, nawadniającego
daru deszczu. Polecajmy ponadto Bożej Opatrzności nasz naród, kraj i osoby,
którym powierzono posługę rządzenia, abyśmy, kierując się zasadą wspólnego
dobra, w zgodzie oraz w poczuciu odpowiedzialności za słowa i czyny budowali
pomyślną codzienność i przyszłość naszej Ojczyzny.
Polecając się opiece św. Józefa, módlmy się za tych, którym z powodu
pandemii zagraża bezrobocie. Prośmy o dary Ducha Świętego dla pracodawców,
aby roztropnie korzystając z programów pomocowych państwa, w imię
społecznej solidarności zachowali miejsca pracy; aby mężnie odpierali pokusy
wykorzystywania trudnej sytuacji do działań na niekorzyść pracowników co do
warunków świadczenia pracy i płacy.
Módlmy się również za tych, którzy z powodu pandemii nie mogą
wykonywać swojej pracy; wspierajmy wszystkich, których miejsca pracy są
zagrożone. Ochrona ekonomicznie najsłabszych i sprawiedliwość, równomierne
rozłożenie materialnych kosztów zmagania się ze skutkami epidemii są dzisiaj
szczególnym wymogiem elementarnej uczciwości, solidarności i miłości
społecznej oraz praktykowania uczynków miłosierdzia.
Zawierzam Was Maryi, Królowej Polski i Matce Sprawiedliwości i Miłości
Społecznej.
Wszystkim udzielam pasterskiego błogosławieństwa: w imię Ojca i Syna,
i Ducha Świętego!

 

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita
Katowicki

SŁOWO RADY STAŁEJ KONFERENCJI EPISKOPATU POLSKI

„Pokój tobie, Polsko!” (św. Jan Paweł II, 1983)
W pełnym niepokoju czasie epidemii, a także w sytuacji napięcia związanego
z nadchodzącymi wyborami prezydenckimi, pragniemy zaapelować o odpowiedzialność
za dobro wspólne, jakim jest Polska.
1. Cały świat, w tym także nasza Ojczyzna, przeżywa obecnie dramatyczny, pełen udręki
czas, wywołany przez pandemię. W tej nadzwyczajnej sytuacji najważniejsza jest troska
o każdego człowieka, o jego zdrowie i życie, poczynając od osób najbardziej
poszkodowanych, zarażonych, przeżywających kwarantannę, ogarniętych lękiem
o przyszłość swoją i swoich najbliższych.
Z wdzięcznością myślimy o naszych braciach i siostrach, którzy niosą pomoc osobom
chorym: lekarzach, pielęgniarkach, służbie zdrowia, służbach dostarczających leki, środki
dezynfekcyjne i żywność, wolontariuszach oraz tych wszystkich, którzy ofiarnie służą,
abyśmy w atmosferze solidarności pokonali to bolesne doświadczenie. W tym gronie
zasługującym na najwyższe wyrazy podziękowania znajdują się także osoby duchowne
i zakonne oraz pracownicy Caritas.
Doceniamy dotychczasowe zaangażowanie władz państwowych i samorządowych.
Życzymy odpowiedzialnym za rządy naszym państwem, aby potrafili opracować
i wdrożyć najodpowiedniejsze mechanizmy w celu rychłego pokonania epidemii.
Przypominamy, że racją istnienia każdej władzy jest troska o dobro wspólne, które
obejmuje „całokształt takich warunków życia społecznego, w jakich ludzie mogą pełniej
i szybciej osiągnąć swą własną doskonałość” (Jan XXIII, Mater et Magistra, 65).
2. Na sytuację pandemicznego zagrożenia zdrowia i życia ludzi nakłada się u nas
przewidywany termin wyborów prezydenckich. Ze względu na „słuszną autonomię
porządku demokratycznego” (Centesimus Annus, 47) Kościół nie ma mandatu,
by uczestniczyć w czysto politycznych sporach na temat formy czy terminu wyborów,
a tym bardziej, by opowiadać się za tym lub innym rozwiązaniem. Misją Kościoła w takiej
sytuacji jest jednak zawsze, pełne życzliwości, przypominanie o szczególnej, moralnej
i politycznej odpowiedzialności, jaka spoczywa na uczestnikach życia politycznego.
Apelujemy zatem do sumień ludzi odpowiedzialnych za dobro wspólne naszej Ojczyzny,
zarówno do ludzi sprawujących władzę, jak i do opozycji, aby w tej nadzwyczajnej sytuacji
wypracowali wspólne stanowisko, dotyczące wyborów prezydenckich. Zachęcamy, aby
w dialogu między stronami poszukiwać takich rozwiązań, które nie budziłyby
wątpliwości prawnych i podejrzenia nie tylko o naruszenie obowiązującego ładu
konstytucyjnego, ale i przyjętych w demokratycznym społeczeństwie zasad wolnych
i uczciwych wyborów. Prosimy, aby kierując się najlepszą wolą, w swoich działaniach
szukali dobra wspólnego, którego wyrazem jest dziś zarówno życie, zdrowie oraz
społeczny byt Polaków, jak i szerokie społeczne zaufanie do wspólnie wypracowanych
przez lata procedur wyborczych demokratycznego państwa. W tej trudnej sytuacji, jaką
przeżywamy, powinniśmy dbać o kultywowanie dojrzałej demokracji, ochronę państwa
prawa, budowanie – mimo różnic – kultury solidarności, także w sferze polityki.
W procesie dokonywania odpowiedzialnego wyboru kandydata na urząd prezydenta
należy wziąć pod uwagę w szczególny sposób prawość moralną, miłość Ojczyzny
i traktowanie władzy jako służby, kompetencje w dziedzinie życia politycznego
i obywatelskiego, wyrazistą tożsamość, postawę dialogu i umiejętność współpracy,
zdolność do roztropnego rozwiązywania konfliktów, merytoryczne przygotowanie
i wiedzę, a także szacunek dla zasad demokracji, kierowanie się fundamentalnymi
zasadami etycznymi, poszanowanie dla życia od poczęcia do naturalnej śmierci,
gwarancję dla prawnej definicji małżeństwa jako trwałego związku mężczyzny i kobiety,
promocję polityki rodzinnej oraz gwarancje dla rodziców w zakresie prawa
do wychowywania dzieci zgodnie z wyznawaną wiarą i wartościami.
3. Będąc ludźmi wiary, jesteśmy przekonani, że nie wszystko w życiu zależy od geniuszu
człowieka. Wierzymy przecież w Boga i w Jego opatrznościowe czuwanie nad każdym
człowiekiem, nad ludzkością i światem, dlatego przypominamy o wielkiej roli jedności
człowieka z Bogiem oraz o mocy modlitwy.
Wyrażamy wdzięczność Ojcu Świętemu Franciszkowi za Jego List do wszystkich wiernych
na maj 2020 roku. Wraz z Papieżem zachęcamy do odmawiania Różańca Świętego,
szczególnie w środowisku rodzinnym. Zgodnie z polskim zwyczajem zachęcamy
do pielęgnowania nabożeństw majowych. Módlmy się za wstawiennictwem Maryi,
Królowej Polski o opiekę nad nami i pomoc w pokonaniu pandemii. Czyńmy to z głęboką
wiarą i nadzieją, że nasza Matka i Królowa, która wyprowadziła nas z wielu narodowych
nieszczęść i tym razem okaże się nam Nieustającą Pomocą i Wspomożycielką.
Byłoby też rzeczą pożyteczną, aby w pierwszym dniu maja – który przypada w piątek –
odstąpić od praktyki coraz częściej udzielanej dyspensy od wstrzemięźliwości
od pokarmów mięsnych. Bardziej właściwym byłoby uczynić ten dzień dniem pokuty
i postu w intencji zachowania miejsc pracy dla naszych rodaków.
W trudnym czasie epidemii, 3 maja br. na Jasnej Górze będzie miało miejsce zawierzenie
naszej Ojczyzny Matce Bożej Królowej Polski, którego dokona Przewodniczący
Konferencji Episkopatu Arcybiskup Stanisław Gądecki.
„O Maryjo, Pocieszycielko strapionych, weź w ramiona wszystkie swoje niespokojne
dzieci i wyproś, aby Bóg zadziałał Swoją wszechmocną ręką i uwolnił nas od tej straszliwej
epidemii, żeby życie mogło powrócić do normalnego biegu w spokoju. Zawierzamy się
Tobie, która jaśniejesz na naszej drodze jako znak zbawienia i nadziei, o łaskawa,
o litościwa, o słodka Panno Maryjo!” (Papież Franciszek).
Zachęcamy wszystkich, którym leży na sercu dobro Ojczyzny, do gorliwej modlitwy
w rodzinach i parafiach. Prosimy Boga, aby spełniło się życzenie świętego Jana Pawła II –
Pokój Tobie, Polsko!

Rada Stała Konferencji Episkopatu Polski
Warszawa, 27 kwietnia 2020 r.

Zarządzenie Arcybiskupa Katowickiego odnośnie do sprawowania posługi duszpasterskiej i liturgicznej

w związku z częściową zmianą regulacji prawnych dotyczących uczestnictwa wiernych w kulcie religijnym

 

•  Obowiązują nadal poprzednio wydane akty prawne Metropolity Katowickiego związane z ogłoszeniem stanu epidemicznego i odnośnie do sprawowania posługi duszpasterskiej – vide Zarządzenie z dnia 25 marca br. nr VAI-22/20 – z wyjątkiem poniższego, które wchodzi w życie od poniedziałku 20 kwietnia br.:
  
  a. przywracamy w kościołach i kaplicach parafii archidiecezji katowickiej celebrowanie w niedziele i dni powszednie Mszy św. według stałego harmonogramu. Zaleca się, aby uczestniczyły w nich przede wszystkim osoby związane z przyjętą intencją Mszy św., z zachowaniem zasady wskazanej przez władzę państwową – 1 osoba na 15 m2;
  
  b. w związku z tym, należy zachować wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa, stosownego dystansu osób, zasłaniania ust i nosa (z wyjątkiem celebransa) oraz dezynfekcji powierzchni przestrzeni kościoła. Troska o przestrzeganie wymienionych norm sanitarnych spoczywa na proboszczu / administratorze parafii.

• Przypominam, że dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. jest prolongowana i obowiązuje aż do odwołania. Zachęcamy więc wiernych do korzystania z telewizyjnych, radiowych i internetowych transmisji Mszy św. i nabożeństw, w tym do codziennej modlitwy różańcowej o godz. 20.30.
  Prośmy wspólnie o ustanie pandemii. Rozmodlona rodzina – razem uczestnicząca w transmitowanej Mszy św. lub nabożeństwie – staje domowym Kościołem, podstawowym ogniwem w rodzinie Kościoła.
• Zarządzenie to należy umieścić w gablotkach oraz na stronie internetowej parafii (startowej/powitalnej).

 

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita Katowicki

Katowice, 17 kwietnia 2020 r.

Niech Chrystus wciąż żyje w Was i dla Was, niech świat wciąż dzięki Waszym pięknym sercom dowiaduje się, że śmierć choć w ostatnim czasie przeraża - jest pokonana; że Grób choć w tym roku jakby nie obecny, zakryty - jest naprawdę pusty, że my możemy i chcemy żyć Jego życiem, Bożym życiem. Bożym Pokojem, którego niech nam wszystkim nie brakuje, nigdy!

Chrystus Zmartwychwstał – Prawdziwie Zmartwychwstał! Alleluja

 

 

List Rektora WŚSD na Poniedziałek Wielkanocny 2020 r.

 

Drodzy w Chrystusie, Bracia i Siostry!

W tym dniu, który Pan uczynił, radujmy się (…) i weselmy. Przecież przeżywamy święto radosne Paschalnej Ofiary - Chrystus zmartwychwstał, jak zapowiedział, radujmy się wszyscy, ponieważ króluje na wieki. W dzisiejszej liturgii zdecydowanie wybrzmiewa wiele podobnych słów wyrażających radość i zachęcających do niej. Czy jednak wyrażają one także naszą radość, czy każdy z nas jest w stanie powtórzyć dzisiaj za królem Dawidem: ucieszyło się moje serce i rozradował się mój język?

Lęk, smutek i niepewność są nieodłącznym elementem ludzkiego życia. Pojawiają się w różnych sytuacjach i na ogół przemijają, choć przecież towarzyszą również niejednemu człowiekowi przez bardzo długi czas, nieraz przez całe życie. Dzisiaj są one zwielokrotnione przez doświadczenie pandemii, zbierającej obfite żniwo śmierci i dotykającej bezpośrednio lub pośrednio każdego z nas. Z jednej strony uświadamiamy sobie naszą kruchość i słabość, a z drugiej - doświadczamy mocy miłości bliźniego, która przyjmuje bardzo różne, konkretne formy, nieraz nawet heroiczne. Za tę świadczoną wobec nas miłość jesteśmy wdzięczni wszystkim ludziom troszczącym się i walczącym o nasze zdrowie i życie. Jest ich tak wielu, że trudno ich tutaj wymienić, aby nikogo nie pominąć. Wspierajmy ich naszymi modlitwami, doceniajmy ich służbę i cieszmy się, że takich ludzi wokół nas nie brakuje.

Nade wszystko szukamy jednak nadziei i oparcia - i znajdujemy je - w Bogu. Jak Psalmista wołamy: Zachowaj mnie, Boże, bo chronię się do Ciebie; mówimy do Pana: «Ty jesteś Panem moim». Pan moim dziedzictwem i przeznaczeniem, to On mój los zabezpiecza (…) On jest po mojej prawicy, nic mną nie zachwieje. Wierzymy bowiem, że Bóg wskrzesił Jezusa – Swojego Syna, zerwawszy więzy śmierci, a On jest z nami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata. Jezus Zmartwychwstały jest z nami także w najtrudniejszych, trudnych do zrozumienia, chwilach naszego życia. Niech nic nie pozbawi nas płynącej stąd radości!

Ta radość splata się jednak z tęsknotą. Nie możemy gromadzić się w naszych parafialnych kościołach na Eucharystii, aby we wspólnocie wierzących przeżyć sakramentalne spotkanie i zjednoczenie z Jezusem. Pasterze odpowiedzialni za powierzonych sobie wiernych musieli podjąć trudne decyzje, jedne z najtrudniejszych w ich życiu. Podjęli je jednak w duchu odpowiedzialności i rozsądku oraz współpracy z osobami, którym została powierzona troska o nasze bezpieczeństwo. Te trudne decyzje i związane z nimi zachęty są zakorzenione w wielowiekowym doświadczeniu Kościoła, który w swojej historii przechodził wielokrotnie przez podobne, dramatyczne próby. Kiedy nie można się gromadzić we wspólnotach parafialnych, trzeba się gromadzić we wspólnotach domowego Kościoła, korzystając w miarę możliwości ze współczesnych środków komunikacji.
A kiedy utrudniona jest możliwość sakramentalnej spowiedzi, należy wzbudzić żal wypływający
z miłości do Boga miłowanego nade wszystko (żal doskonały), który odpuszcza grzechy powszednie oraz przynosi przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe.

O wielkiej tęsknocie za możliwością przystępowania do sakramentów, za obecnością kapłana, słyszeliśmy i czytaliśmy wielokrotnie jeszcze przed wybuchem pandemii. Wielu z nas autentycznie się wzruszało losem zesłańców w Związku Sowieckim, czy więźniów obozów koncentracyjnych. Wzruszeniu towarzyszyła nieraz wdzięczność za to, że mamy kościół parafialny niemal na wyciągnięcie ręki i nie brakuje u nas szafarzy sakramentów. Może wydawało nam się, że tak będzie już zawsze… A przecież i w naszych czasach w wielu regionach świata, nie tylko misyjnych, możliwość przystępowania do sakramentów jest bardzo ograniczona, ponieważ brakuje kapłanów. Niech więc jednym z owoców naszej dzisiejszej tęsknoty będzie wytrwała modlitwa o nowe powołania do służby w Kościele, modlitwa o odwagę dla tych, których Bóg powołuje i o wytrwanie w powołaniu. Tej modlitwie niech towarzyszy także nasza postawa otwartości i pomocy
w rozeznawaniu życiowego powołania oraz umacniania w nim.

Po Świętach Wielkanocnych rozpoczną się zapisy do naszego Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego. Wszystkie informacje będą umieszczone na stronie Internetowej: www.seminarium.katowice.pl Istotnym elementem formacji seminaryjnej są studia teologiczne, odbywane na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego. Studiują na nim nie tylko alumni, ale także ich koleżanki i koledzy, którzy wybrali kształcenie w takich specjalnościach, jak Teologia nauczycielska, Teologia w kulturze, Poradnictwo małżeńskie i rodzinne, Opiekun osoby starszej
i osoby niepełnosprawnej.

Serdecznie dziękuję za duchowe i materialne wsparcie naszego Seminarium i Wydziału Teologicznego, za wszelką życzliwość! Szczególne słowa wdzięczności kieruję do naszych wiernych przyjaciół zrzeszonych w Towarzystwie Przyjaciół Seminarium oraz tych, którzy wytrwale modlą się o nowe powołania do służby Bożej. Wszystkim składam świąteczne życzenia: Niech Zmartwychwstały Chrystus opromienia swoim światłem wszystkie mroki waszego życia, niech wnosi w wasze życie nadzieję i pokój!

Szczęść Boże!

dr Marek Panek, rektor WŚSD

WIKTOR SKWORC
ARCYBISKUP METROPOLITA
KATOWICKI
Duchowe przeżycie Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy.
Słowo pasterskie Arcybiskupa Katowickiego.

Drodzy Diecezjanie, Bracia i Siostry, Kochane Rodziny!

I. Wprowadzenie.
Przed nami Wielkanoc, szczyt całego roku liturgicznego, największe i najważniejsze
święta naszej chrześcijańskiej wiary. Ze względu na wprowadzone ograniczenia, liturgia
Wielkiego Tygodnia i świąt Zmartwychwstania Pańskiego będzie celebrowana
w katedrach i kościołach bez obecności wiernych. Duchowe uczestnictwo w tych
ceremoniach będzie jednak możliwe w naszych domowych wspólnotach dzięki
rozmaitym formom transmisji. Zachęcam więc wszystkich diecezjan do przeżywania
tajemnicy paschalnej Jezusa Chrystusa za pośrednictwem mediów. Ta nietypowa forma
religijnego zaangażowania nie zmienia ani istoty, ani treści obchodów Triduum
Paschalnego i Wielkiej Nocy. Wszyscy jesteśmy zaproszeni do świętowania zwycięstwa
Pana Jezusa nad grzechem i śmiercią.
W swej głębokiej treści, Święta Wielkanocne każdemu z nas stwarzają możliwość
doświadczenia osobistego spotkania ze Zmartwychwstałym Panem, Dawcą miłości
i pokoju. W paschalnych obchodach przeprowadza nas niczym nowy Mojżesz przez
pustynię, która w okresie szerzącej się pandemii nabrała wyjątkowej symboliki. Także
naszym udziałem obecnie stało się doświadczenie pustki, zagrożenia, lęku, a nawet
cierpienia i śmierci. Towarzyszy nam również osamotnienie, wynikające z konieczności
ograniczenia relacji z szeroką pojętą rodziną, przyjaciółmi i znajomymi. W takim czasie
właśnie Zmartwychwstały Pan wychodzi nam na spotkanie z pozdrowieniem pełnym
nadziei: „Pokój wam!” (J 20,19), „Nie bójcie się!” (Mt 28,10) W tych słowach odkrywamy
motywację do wewnętrznej przemiany i wspólnych działań zmierzających do pokonania
zagrożeń związanych z epidemią.
Zgodnie z tym, co już wcześniej Wam przekazałem, część liturgicznych obrzędów
Triduum Paschalnego zostanie uproszczona lub ograniczona. Najważniejsza jest jednak
Eucharystia – wielka tajemnica wiary. Podobnie jak uczniowie wędrujący do Emaus,
Zmartwychwstałego Pana poznajemy po/przy łamaniu chleba (por. Łk 24,30–31). W tym
kontekście uczestnictwo w Mszy św. staje się naszą powinnością. Zachęcam Was
do odpowiedniego przygotowania się do udziału w Mszy św. transmitowanej
za pośrednictwem mediów. Niechaj przygotowanie to ma charakter wspólnotowy,
rodzinny, w gronie osób najbliższych. Zatroszczcie się razem zarówno o zewnętrzne,
jak i wewnętrzne wyciszenie; wzbudźcie intencje Waszej modlitwy oraz doskonały akt
żalu na początku Eucharystii. Otwórzcie Wasze serca na działanie słowa Bożego
i przyjęcie owoców duchowej Komunii z Jezusem Chrystusem. Pamiętajcie o możliwości
duchowej Komunii z Chrystusem za każdym razem, kiedy z odpowiednio usposobionym
sercem, będziecie uczestniczyli w Mszach św. transmitowanych.
Sprawując razem z Biskupami Pomocniczymi liturgię Wielkiego Tygodnia
i Wielkanocy w naszej katowickiej archikatedrze, będę się modlił za całą wspólnotę
naszego lokalnego Kościoła, za wszystkie rodziny, duchowieństwo i osoby życia
konsekrowanego, szczególnie zaś za braci i siostry dotkniętych osamotnieniem,
cierpieniem i chorobą. Pragnę się za Wami wstawiać w modlitwie i udzielić pasterskiego
błogosławieństwa na dni przed nami, na ciągle jeszcze nieprzewidywalną przyszłość.
Przed nami Wielki Tydzień. Wierzymy, że w pasji Chrystusa wyraża się nie tylko
zwycięska moc krzyża nad śmiercią i grzechem, ale przede wszystkim wypływa z niej
nieskończona miłość do każdego człowieka; miłość, dzięki której nasz Pan wyprowadza
dobro z trudnych, życiowych sytuacji. Uznając Bożą miłość wyrażoną w Chrystusowej
męce i śmierci, zachęcam każdego z Was do pojednania się Bogiem poprzez akt żalu
doskonałego. W tej wyjątkowej sytuacji zastępuje on sakrament pokuty. Osobiste grzechy
wyznamy w spowiedzi w późniejszym czasie; wtedy, kiedy tylko będzie to możliwe.
Proszę Was i wzywam do pojednania się z bliźnimi, z wszystkimi bez wyjątku, aby pokój
Chrystusa Zmartwychwstałego zamieszkał w Waszych sercach. Pamiętajmy,
że miłosierdzie i przebaczenie prowadzi do radości, ukojenia i pokoju. Jest warunkiem
naszego zbawienia! (por. MV 2).

II. Duszpasterskie impulsy:
1. na Wielki Czwartek
W Wielki Czwartek wspominamy i przeżywamy ustanowienie Eucharystii
i sakramentu kapłaństwa. Przeczytajcie w swoich rodzinach fragment Ewangelii
opisujący ustanowienie Eucharystii (np. Łk 22,7–23) Zachęcam Was do uczestniczenia
w Mszy św. Wieczerzy Pańskiej dzięki zaplanowanym transmisjom. Pamiętajcie
o możliwości Komunii duchowej.
W liturgii tego dnia rezygnujemy z tradycyjnego obrzędu obmycia nóg. Ten gest
upamiętnia postawę Pana Jezusa, który podczas Ostatniej Wieczerzy umywał stopy
Apostołom. W ten sposób potwierdził, że prawdziwa miłość realizuje się w służbie
bez granic. Obrzęd umycia nóg pociąga za sobą logikę daru z siebie, który doprowadził
Chrystusa do przyjęcia największych cierpień i śmierci. Zapraszam każdego z Was
do podjęcia w tym dniu uczynków miłosierdzia, które są dziełami miłości, przez które
przychodzimy z pomocą naszemu bliźniemu w potrzebach jego ciała i duszy (KKK 2447).
Postarajmy się o drobne „dzieło miłości” wobec osób najbliższych.
Spróbujcie znaleźć kilka minut ciszy, aby podziękować za eucharystyczną obecność
Pana Jezusa. W tym dniu proszę was o modlitwę za kapłanów oraz w intencji nowych
powołań do służby Bożej w Kościele. Proszę o szczególną modlitwę wspierającą
odpowiedzialną i teraz bardzo trudną posługę kapelanów szpitalnych. Pamiętajcie
o waszych duszpasterzach i o alumnach Seminarium, pochodzących z waszych
parafialnych wspólnot. Jeśli macie do dyspozycji ich numer telefonu czy adres mailowy,
to może warto przesłać im krótki sygnał- znak wsparcia i modlitwy.

2. na Wielki Piątek
Wielki Piątek niech będzie dniem ciszy. To dzień postu ścisłego i wstrzemięźliwości
od pokarmów mięsnych. Ofiarujmy to wyrzeczenie w intencji ustania pandemii. Warto
w tym dniu znaleźć czas, aby przed krzyżem przeprowadzić rachunek sumienia,
tym bardziej, że nie będziemy mogli skorzystać z tradycyjnej spowiedzi. Jeśli to możliwe,
odprawcie wspólnie Drogę Krzyżową. Modlitwę przy stacjach może podać każdy
z domowników, mówiąc o co prosi Pana. Możecie także wspólnie odmówić Litanię
do Najświętszego Serca Jezusowego, kończąc każde wezwanie słowami: „Przebite Serce
Jezusa, zmiłuj się nad nami”. Modlitwa ta stanie się dobrą okazją do adoracji krzyża
w waszych domach. Ustawcie więc krzyż na odpowiednio przygotowanym stole, zapalcie
przy nim świecę. Niech każdy z domowników odda cześć temu krzyżowi, a stół niech
stanie się znakiem Waszej wzajemnej miłości i pokoju. Pojednajcie się z waszymi bliskimi,
z każdym.
Zachęcam również do przeżycia wielkopiątkowej liturgii za pośrednictwem
transmisji, w tym do modlitewnej jedności z papieżem Franciszkiem, podczas
prowadzonego przez niego nabożeństwa Drogi Krzyżowej na Watykanie.

3. na Wielką Sobotę
Przypominam, że w tym dniu w naszych parafialnych kościołach nie będzie
błogosławienia pokarmów na stół wielkanocny. Proponuję, aby w tym roku wrócić
do starożytnej tradycji wzajemnego błogosławienia siebie w domach. Niech rodzice
uczynią znak krzyża na czołach dzieci i odwrotnie, niech ten sam gest uczynią wobec
siebie małżonkowie. Przypomnijcie sobie przyjęty chrzest, przez który zostaliśmy
włączeni w śmierć Chrystusa i w Jego Zmartwychwstanie. Może warto z dziećmi przejrzeć
fotografie z chrztu św. Liturgia chrzcielna jest bowiem bardzo ważnym elementem liturgii
Wigilii Paschalnej. Proszę Was też o wspólne, rodzinne odmówienie w tym dniu, najlepiej
przy zapalonej świecy – paschale, wyznania wiary, tej modlitwy, którą odmawiamy
podczas niedzielnej Eucharystii (Credo). Wypowiadając słowa „i zmartwychwstał dnia
trzeciego, jak oznajmia Pismo”, zatrzymajcie się na chwilę ciszy, przyklęknijcie,
rozważając tę prawdę, która stanowi centrum naszego chrześcijańskiego życia.
Zachęcam także do skorzystania z telewizyjnych, radiowych lub internetowych
transmisji liturgii Wigilii Paschalnej, aby możliwie jak najgłębiej przeżyć Misterium
Paschalne. Pamiętajcie o możliwości Komunii duchowej, poprzedzając ją zawsze
wzbudzeniem doskonałego żalu. Odśpiewajcie wspólnie w rodzinie radosne paschalne
„Alleluja”.

4. na uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego
Zachęcam Was do wspólnej modlitwy przed bardziej uroczystym niż zwykle
śniadaniem w Niedzielę Wielkanocną. Zachęcam do pobłogosławienia pokarmów,
przygotowanych na stole do spożycia. Jeśli to możliwe, modlitwę błogosławieństwa niech
poprowadzi ojciec jako głowa rodziny. Możecie skorzystać z obrzędu, udostępnionego już
na internetowej stronie archidiecezji lub parafii. W modlitwie przy wielkanocnym stole
o pamiętajcie wszystkich, którzy w tych trudnych okolicznościach niosą pomoc, narażając
swoje własne życie. Pamiętajcie o ofiarach panującej pandemii, powierzajcie ich
miłosierdziu Pana, który jest Życiem i Zmartwychwstaniem.
Zachęcam Was do rodzinnego uczestniczenia w Mszy św. wielkanocnej
za pośrednictwem mediów. W południe przyjmijmy w miarę możliwości papieskie
błogosławieństwo Urbi et Orbi („Miastu i Światu”). W tym dniu przekażcie Waszym
bliskim życzenia wielkanocne telefonicznie lub mailowo. Wedle możliwości przesyłajmy
sobie pozdrowienia świąteczne – nieraz w bardzo pomysłowych formach –
za pośrednictwem innych komunikatorów. Publikujmy je w mediach społecznościowych.
Niech całą wirtualną rzeczywistość wypełni ta radosna wieść: „Jezus żyje! Pan prawdziwie
zmartwychwstał! Alleluja!”. Pozdrawiajmy się paschalnym pozdrowieniem: Chrystus
zmartwychwstał! Prawdziwie zmartwychwstał!
Bracia i Siostry! Drodzy Diecezjanie!
Jako pasterz archidiecezji katowickiej zapewniam Was o duchowej bliskości.
Jestem z Wami w darze wstawienniczej modlitwy. Kiedy będę przewodniczył liturgii
Triduum Paschalnego i Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego w katedrze, zawsze będę
pamiętał o Was i o Waszych intencjach. Na koniec tego listu, zwracam się do Was słowami
prośby wypowiadanej w czasie liturgii Mszy Krzyżma św. w Wielki Czwartek: „Módlcie się
także za mnie, abym wiernie wypełniał urząd apostolski, który został mnie niegodnemu
powierzony i wśród was był żywym wizerunkiem Chrystusa-Kapłana, Dobrego Pasterza,
Nauczyciela i sługi wszystkich”.
Nie ukrywam, że w ostatnich tygodniach – w związku z zaistniałą sytuacją
zewnętrzną - mając na uwadze zdrowie wszystkich i wspólne dobro, musiałem podjąć
szereg decyzji. Były to bez wątpienia najtrudniejsze w mojej dotychczasowej biskupiej
posłudze. Żyję jednak nadzieją, że zaistniałe zagrożenie osłabnie, wygaśnie, a my dzięki
Bożej Opatrzności i wysiłkowi wielu osób i środowisk, będziemy mogli powrócić nie tylko
do codziennych zadań, ale także do wspólnego wychwalania Pana w naszych parafialnych,
jakże pięknych wieczernikach - kościołach, za którymi tęsknimy!
Pozdrawiam Was serdecznie, kreślę znak krzyża na Waszych czołach i z serca
błogosławię: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

 

+Wiktor Skworc
Arcybiskup
Metropolita Katowicki
Katowice, 3 kwietnia 2020 r.
VA I – 24/20

ZARZĄDZENIE ARCYBISKUPA KATOWICKIEGO

ODNOŚNIE DO SPRAWOWANIA POSŁUGI DUSZPASTERSKIEJ I LITURGICZNEJ

W NAJBLIŻSZYCH TYGODNIACH

 

Wstęp

Kościół powszechny znalazł się w nadzwyczajnej sytuacji. Pierwszy raz od wieków Ojciec Święty będzie sprawował Liturgię Wielkiego Tygodnia bez udziału wiernych.
Z głęboką wiarąw Bożą obecność oraz w poczuciu wielkiej odpowiedzialności za zdrowie i życie wiernych i całego społeczeństwa, bazując na wcześniejszych dokumentach KEP oraz zarządzeniach Metropolity Katowickiego, przekazuję duchownym diecezjalnym i zakonnym posługującym w archidiecezji katowickiej wskazania, zobowiązując do wiernego ich przestrzegania na podstawie KPK kan. 273i 274 par. 2.

 

1. Dyspensa

Z dniem 29 marca br. dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. jest prolongowana i obowiązuje aż do odwołania. Serdecznie zachęcam wiernych do uczestniczenia we Mszy św., nabożeństwach i rekolekcjach za pośrednictwem transmisji telewizyjnych, radiowych i internetowych. Mając na względzie najnowsze rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca br., kierując się pasterską troską o zachowanie zdrowia wiernych i celebransów, zarządzam aż do odwołania celebrowanie wszystkich Mszy św. i Triduum Paschalnego bez obecności wiernych. To samo dotyczy kaplic w klasztorach i domach zakonnych. Poza celebracjami kościoły pozostają otwarte jako miejsca na indywidualną modlitwę. Zapraszam wszystkich – duchownych i wiernych świeckich – do wytrwałej modlitwy we wspólnotach domowych w duchu słów Jezusa Chrystusa: „Jeśli dwaj z was na ziemi zgodnieo coś prosić będą, to wszystkiego użyczy im mój Ojciec, który jest w niebie. Bo gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię moje, tam jestem pośród nich” (Mt 18,19-20). Szczególnie ważna jest nasza wspólnotowa modlitwa różańcowa o godz. 20.30, połączona z Apelem Jasnogórskim i modlitwą do Matki Bożej Piekarskiej, Lekarki. Niech w tej nadzwyczajnej sytuacji rodziny stają się coraz bardziej domowymi Kościołami, tworzącymi rodzinę Kościoła naszej archidiecezji. Wezwaniem do tej modlitewnej jedności niech będzie głos dzwonów naszych kościołów o godz. 20.15.

 

Sakrament pokuty i pojednania
Kodeks Prawa Kanonicznego (kan. 960-961) wyraźnie wskazuje, że w razie niemożliwości fizycznej obecności penitenta stosuje się inne drogi pojednania, a nie spowiedź. Zawsze, ilekroć istnieje poważna racja i nie ma sposobności wyspowiadania się, wtedy dla usposobienia duszy do stanu łaski, wierny „jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej”. Katechizm Kościoła Katolickiego w nr 1452 objaśnia,że „żal, który wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany żalem doskonałym lub żalem z miłości. Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe”.

 

 

O UZYSKANIU PRZEBACZENIA GRZECHÓW CIĘZKICH W SYTUACJI NADZWYCZAJNEJ

POZA SPOWIEDZIĄ W WYJAŚNIENIU KS. DR. HAB. JACKA KEMPY, WtlUŚ

 

Kodeks Prawa Kanonicznego w kan. 960 przedstawia naukę Kościoła o konieczności spowiedzi: „Indywidualna i integralna spowiedź oraz rozgrzeszenie stanowią jedyny zwyczajny sposób, przez który wierny, świadomy grzechu ciężkiego, dostępuje pojednania z Bogiem i Kościołem. Jedynie niemożliwość fizyczna lub moralna zwalnia od takiej spowiedzi. W takim wypadku pojednanie może się dokonać również innymi sposobami”.

Kościół wskazuje taki sposób uzyskania przebaczenia grzechów ciężkich w wyjątkowej sytuacji niemożności wyspowiadania się. Jest nim wzbudzenie żalu doskonałego za grzechy oraz szczere pragnienie (postanowienie) wyspowiadania się.

Katechizm Kościoła Katolickiego(nr 1452) opisując doskonały żal za grzechy stwierdza: „Gdy żal wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany «żalem doskonałym» lub «żalem z miłości». Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe”. Nauka ta opiera się na orzeczeniu Soboru Trydenckiego, który w nauce o sakramencie pokuty uczy o skrusze, czyli o żalu doskonałym:„…chociaż zdarza się, iż skrucha ta jest niekiedy dzięki miłości doskonała
i pojednuje z Bogiem zanim jeszcze sakrament zostanie przyjęty, niemniej jednak pojednania tego nie należy przypisywać samej skrusze bez zawartego w niej pragnienia sakramentu” (rozdz. 4).

Nauka ta należy do Tradycji Kościoła. Nie umniejsza ona w żaden sposób wagi sakramentu pokuty. Wręcz przeciwnie, pokazuje jego wartość: do otrzymania przebaczenia wszystkich grzechów w takiej wyjątkowej sytuacji potrzebny jest nie tylko żal doskonały, ale też pragnienie spowiedzi. W przyszłości wyrazi się ono ostatecznie w czynie: w akcie spowiedzi, gdy miną nieusuwalne przeszkody.

Przy przypomnieniu tej ostatniej zasady, kierującej uwagę ku przyszłej spowiedzi, należy pamiętać, że osoba żałująca za swoje grzechy i pragnąca spowiedzi już teraz otrzymuje przebaczenie – „takie samo” (nie ma innego) jak w spowiedzi, czyli otrzymuje łaskę uświęcającą. Może zatem przyjmować Komunię świętą (w sposób sakramentalny lub duchowy).

Co do zachowania zwykłych warunków spowiedzi wypada przypomnieć, że szczery i doskonały żal za grzechy zakłada realizację wszystkich pozostałych warunków: rachunku sumienia, postanowienia poprawy, zadośćuczynienia. Ponieważ ten ostatni nie wiąże się w tym przypadku z obligatoryjną pokutą nakładaną przez spowiednika, to można zakładać, że dobrowolna pokuta będzie owocna, ale jej kształt pozostaje w gestii osoby jednającej się z Bogiem.

 

 

W związku z tym w parafiach nie będzie możliwości skorzystania z sakramentu pokuty w zwyczajnej formie! Jednak w sytuacjach wyjątkowych, wyrazem duszpasterskiej troski będzie umożliwienie skorzystania z sakramentu pokuty i pojednania tym wiernym, którzyo to osobiście poproszą. Wskazane jest uprzednie, telefoniczne umówienie. Miejscem takiej spowiedzi niech będzie zakrystia, salka parafialna bądź inne pomieszczenie. Należy przy tym zachować wskazane środki ostrożności i wzajemnego bezpieczeństwa – petenta i spowiednika.

 

Niemożliwa jest spowiedź przez środki komunikacji elektronicznej (np. telefon, komunikator internetowy itp.). Stolica Apostolska nigdy nie zezwoliła na spowiedź przez telefon,a wszystkie dotychczasowe wypowiedzi wyraźnie zakazują spowiedzi „na odległość” i wskazują,że w przestrzeni wirtualnej „nie ma sakramentów”.

Komunia święta

W wykładni trzeciego przykazania kościelnego („Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą”) Konferencja Episkopatu Polski ustaliła (1985 r.),że okres, w którym obowiązuje to przykazanie obejmuje czas od Środy Popielcowej do Niedzieli Trójcy Świętej. Ze względu za zaistniałą sytuację usilnie zachęcam wiernych do korzystaniaz Komunii duchowej, po wzbudzeniu skruchy i żalu doskonałego.

Wielki Tydzień/Triduum Paschalne

Porządek/organizację Liturgii Wielkiego Tygodnia reguluje dekret Kongregacji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dn. 19.03.2020 r.

Niedziela Palmowa
Uczestnictwo w celebracjach Triduum Paschalnego nie jest nakazane (Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wigilia Paschalna). Obowiązkowy jest udział w Mszy św. w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego, jednak także w tym dniu obowiązują ogłoszone ograniczenia prawne i aktualna jest udzielona dyspensa.

W Wielkim Tygodniu zalecam utrzymanie tradycyjnych godzin zaplanowanych w parafii celebracji, choć będą sprawowane bez obecności wiernych. Należy powiadomić parafian o czasie ich rozpoczęcia, ażeby mogli włączyć się duchowo w modlitwę w swoich domach.

Wielki Czwartek

Msza Krzyżma św. przeniesiona jest na inny termin. Korzystamy nadal z Oleju Chorych pobłogosławionego przed rokiem w Wielki Czwartek.

Wielki Piątek

Zachęcam duchowieństwo do odmawiania Ciemnej Jutrzni w kapłańskich wspólnotach na probostwie lub w kościele.

W Liturgii Męki Pańskiej do modlitwy powszechnej dołączamy intencję specjalną

Nie urządzamy Bożego Grobu i adoracji Krzyża. Zachęcamy wiernych do adoracji Krzyża w swoich mieszkaniach.

Wielka Sobota

Nie ma tradycyjnego obrzędu błogosławienia pokarmów. Zamiast tego proponujemy wiernym obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym.

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO STOŁU PRZED UROCZYSTYM POSIŁKIEM W NIEDZIELĘ ZMARTWYCHWSTANIA PAŃSKIEGO

„Obrzędy błogosławieństw dostosowane do zwyczajów diecezji polskich”, 2, Katowice 2001, nr. 1347-1350)

 

Ojciec rodziny lub przewodniczący zapala świecę umieszczoną na stole i mówi:

Chrystus zmartwychwstał. Alleluja.

 

Wszyscy odpowiadają:

Prawdziwie zmartwychwstał. Alleluja.

 

Następnie ktoś z uczestników odczytuje tekst Pisma Świętego.

 

1 Tes 5, 16-18: Zawsze się radujcie.

Bracia i siostry, posłuchajcie słów świętego Pawła Apostoła do Tesaloniczan.

Zawsze się radujcie, nieustannie się módlcie. W Każdym położeniu dziękujcie,
taka jest bowiem wola Boża w Jezusie Chrystusie względem was.

 

Albo:

 

Mt 6, 31 ab.32b-33: Nie troszczcie się zbytnio i nie mówcie: co będziemy jeść?

Bracia i siostry, posłuchajmy słów Ewangelii według świętego Mateusza.

Jezus powiedział do swoich uczniów: „Nie troszczcie się zbytnio i nie mówicie:
co będziemy jeść? co będziemy pić? Przecież Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego potrzebujecie. Starajcie się naprzód o królestwo Boga i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane”.

 

Po odczytaniu tekstu przewodniczący mówi:

 

Módlmy się.

Z radością wysławiamy Ciebie, Panie Jezu Chryste, który po swoim zmartwychwstaniu ukazałeś się uczniom przy łamaniu chleba. Bądź z nami, kiedy z wdzięcznością spożywać będziemy te dary, i jak dzisiaj w braciach przyjmujemy Ciebie w gościnę, przyjmij nas jako biesiadników w Twoim królestwie. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.

 

Wszyscy: Amen.

 

Po posiłku ojciec rodziny lub przewodniczący mówi:

Uczniowie poznali Pana. Alleluja

 

Wszyscy: Przy łamaniu chleba. Alleluja.

 

Módlmy się:

Boże, źródło życia, napełnij nasze serca paschalną radością i podobnie jak dałeś nam pokarm pochodzący z ziemi, spraw, aby zawsze trwało w nas nowe życie, które wysłużył nam Chrystus przez swoją śmierć i zmartwychwstanie i w swoim miłosierdziu nam go udzielił. Który żyje i króluje na wieki wieków.

 

Wszyscy: Amen.

 

 

Wigilia Paschalna/Wielkanoc

1. Zachowujemy przepisy liturgiczne dotyczące czasu celebracji Wigilii Paschalnej, chociaż będziemy ją sprawować bez obecności wiernych.
   Na początku Wigilii Paschalnej i przy obrzędzie światła należy pominąć rozpalanie ogniska i procesję. W praktyce więc liturgię rozpoczynamy w prezbiterium, gdzie po zapaleniu paschału przechodzi się bezpośrednio do Orędzia Wielkanocnego (Exsultet). Potem następuje liturgia Słowa. W czasie liturgii chrzcielnej należy tylko odnowić przyrzeczenia chrzcielne (por. Missale Romanum, s. 371, n. 55), nie stosując pokropienia. Potem następuje liturgia eucharystyczna. Nie ma procesji rezurekcyjnej.
2. Uroczystość Pierwszej Komunii św.
3. Do Wielkanocy odwołane są wszystkie spotkania z dziećmi komunijnymi i ich rodzicami. Przyjmujemy zasadę, że jeżeli szkoły pozostają zamknięte i dzieci mają pozostawaćw domach, nie organizujemy dla nich także żadnych zajęć w parafii (w tym pierwszych spowiedzi).

 

Po Wielkanocy:

• wariant I: jeżeli stan epidemii nie zostanie odwołany i dzieci nie wrócą do szkół, należy odwołać wszystkie I Komunie Święte do czasu ustania epidemii.
• wariant II: jeżeli po Wielkanocy dzieci wrócą do szkół i stan epidemii zostanie odwołany, decyzję o przyjęciu I Komunii Świętej należy pozostawić rodzicom w porozumieniuz księdzem proboszczem. Każdy przypadek należy rozpatrzyć indywidualnie, nie może decydować głosowanie lub wola większości.
• Gdyby rodzice zdecydowali się na I Komunię Świętą swojego dziecka w pierwotnym (zwykle majowym) terminie, należy uczynić to z zachowaniem najwyższych środków ostrożności, w małych grupach lub nawet pojedynczo, niekoniecznie w niedzielę.
• Gdyby rodzice nie zdecydowali się na I Komunię Świętą swojego dziecka w pierwotnym terminie, należy im to umożliwić w terminie późniejszym, kiedy sami uznają, że zagrożenie dla ich dzieci minęło.
• Duszpasterzy zachęcam, by byli w stałym kontakcie (jeśli nie osobistym, to telefonicznym lub mailowym) z rodzinami dzieci komunijnych i wsłuchiwali się w ich opinie.

Pogrzeb
W dniu pogrzebu można celebrować Mszę św. żałobną bez udziału wiernych i ciała zmarłego(ew. urny). Obrzędy pogrzebu ograniczamy wyłącznie do stacji przy grobie z udziałem najbliższej rodziny, w liczbie nie większej niż 5 osób.

 

Powyższe wskazania mogą ulec modyfikacji.

 

Zakończenie

Sługa Boży ks. Jan Franciszek Macha 2 kwietnia 1942 r. napisał w mysłowickim więzieniu, mieszczącym się niedaleko kościoła: „Dzisiaj w Wielki Czwartek otrzymałem zezwolenie do pisania. Jestem chwała Bogu zdrowy. Jest mi bardzo ciężko, że nie mogę brać udziału w tych pięknych ceremoniach Wielkiego Tygodnia. Jest mi bardzo smutno jak słyszę jak dzwony kościelne dzwonią. Jestem w ten czas w myślach tam przy ołtarzu, który jest około 200 m oddalony od mojej celi.Czas postu już za nami. Następnie zaśpiewamy to wesołe «Alleluja». Niestety, ja nie mogę z wami śpiewać, ale wychwalam Boga na ten sposób, który jest tutaj możliwy i proszę Wszechmocnego, żeby Was kochani Rodzice pocieszył. (…)”.

 

Drodzy Bracia!

W tym szczególnym czasie próby naszej wiary i pasterskiej miłości, zapewniam o mojej bliskościi modlitwie. Jestem – podobnie jak Biskupi Pomocniczy – do waszej dyspozycji. Wspólnie wychwalajmy Boga na ten sposób, który jest możliwy, radując się otwartymi kościołami, sprawowaniem posługi sakramentalnej, nowymi możliwościami ewangelizacji, katechizacjii duszpasterstwa oraz budowania wspólnoty Kościoła. Na koniec zwracam się do was ponownie słowami prośby wypowiadanej w czasie liturgii Mszy Krzyżma św.: „Módlcie się także za mnie, abym wiernie wypełniał urząd apostolski, który został mnie niegodnemu powierzony i wśród was był żywym wizerunkiem Chrystusa-Kapłana, Dobrego Pasterza, Nauczyciela i sługi wszystkich”. Polecam Was i Waszą posługę Jezusowi Chrystusowi Najwyższemu Kapłanowi i z serca Wam błogosławię.

 

Katowice, 25 marca 2020 r., w uroczystość Zwiastowania Pańskiego.

VA I – 22/20

 

† Wiktor Skworc

Arcybiskup Metropolita

Katowicki

Do Pana należy ziemia i wszystko, co ją napełnia,świat cały i jego mieszkańcy. (Ps 24,1)

Słowo Biskupów z Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na Światowy Dzień Wody

 

Niebawem, 22 marca 2020 r., obchodzić będziemy kolejny Światowy Dzień Wodyustanowiony przed prawie trzydziestu laty przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Z tej okazji, zwracamy się do wiernych i do ludzi dobrej woli z przesłaniem dotyczącym naszej odpowiedzialności za dar Boży, jakim jest woda.

Gdy na początku XIII wieku św. Franciszek z Asyżu zachwycony dziełem Stwórcy pisał: „Pochwalony bądź, Panie mój, przez siostrę wodę, która jest bardzo pożyteczna i pokorna, i cenna, i czysta”. - nie zdawał sobie sprawy z proroczego wymiaru swojej modlitwy. Z jednej strony wyznawał, że woda, tak jak inne żywioły, jest Bożym stworzeniem, wobec którego powinniśmy odczuwać braterską więź, z drugiej, wskazywał na jej niezwykłe cechy.

Wśród Bożych dzieł woda jest w szczególny sposób wyróżniona. To nad nią unosił się Boży Duch u początku stworzenia (Rdz 1,2). To ona została wpisana w dzieje zbawienia i w sakramentalne znaki Kościoła, a w porządku doczesnym, zgodnie z Bożym zamysłem, jest dobrem koniecznym dla naszego życia tu, na ziemi. Pamiętając, że jest darem Bożym, mamy troszczyć się o nią w taki sposób, by mogła służyć całemu światu i jego mieszkańcom, niezależnie od czasu i miejsca.

Papież Franciszek w encyklice Laudato si’ pisze: „…odpowiedzialność wobec ziemi należącej do Boga oznacza, że człowiek obdarzony inteligencją musi szanować prawa natury i delikatną równowagę między bytami tego świata…” (LS 68). Zwraca również uwagę, że „Prawdziwy rozwój człowieka ma charakter moralny (…), powinien być również ukierunkowany na świat przyrody i brać pod uwagę naturę każdego bytu oraz ich wzajemne powiązanie w uporządkowany system. Dlatego zdolność człowieka do przekształcenia rzeczywistości powinna być rozwijana na podstawie pierwotnego przeznaczenia rzeczy, wyznaczonego jej przez Boga” (LS 5). Dalej papież mówi: „Czysta woda pitna jest sprawą najwyższej wagi, ponieważ jest niezbędna do życia człowieka oraz wspierania ekosystemów lądowych i wodnych. Źródła słodkiej wody zaopatrują rolnictwo, hodowlę oraz przemysł, jej jakość wpływa na nasze zdrowie”(LS 28).

W najnowszej adhortacji Querida Amazonia, papież Franciszek zwraca uwagę na znaczenie wody w ekosystemie i w kulturze ludów żyjących wzdłuż Amazonki. Ze względu na nieodpowiedzialność i ludzką chciwość, piękne dziedzictwo Amazonii jest zagrożone. W takiej sytuacji, zdaniem papieża Franciszka, trzeba wsłuchać się na nowo w głos Chrystusa: „Pan, który pierwszy troszczy się o nas, uczy nas troszczyć się o naszych braci i siostry i o środowisko, które On każdego dnia nam darowuje. Taka jest pierwsza ekologia, jakiej potrzebujemy”(QA 41).

Wielu mieszkańców naszego kraju może sądzić, że problemy, o których mówi papież Franciszek nas nie dotyczą. Ten sąd jest jednak mylny. Choć, być może, nie odczuliśmy jeszcze bezpośrednio zmniejszania się zasobów wody, to jednak słowo „susza” pojawia się w potocznym języku coraz częściej. Polska posiada najmniejsze naturalne zasoby wodne z wszystkich krajów Europy. Wciąż mamy w naszym kraju miejscowości i regiony, w których dostęp do wody pitnej jest utrudniony. Obniża się poziom wód gruntowych. Dodatkowo zmieniający się klimat, w którym zamazują się granice pomiędzy porami roku, charakteryzuje się niestety brakiem dostatecznej ilości opadów. Cierpi na tym m.in.: rolnictwo, sadownictwo, transport, turystyka, a pośrednio, wszystkie powiązane z nimi dziedziny życia.

Pojawia się w związku z tym potrzeba bardzo świadomego gromadzenia wody opadowej - deszczówki. Z jednej strony, to zadanie na poziomie wielkich inwestycji krajowych, a z drugiej, sprawa wymagająca dobrej woli i działania w poszczególnych gospodarstwach rolnych oraz obszarach z zabudową jednorodzinną. Wodę należy nie tylko gromadzić, ale i oszczędzać. Trzeba korzystać z takich sposobów produkcji przemysłowej i rolnej, które są nisko wodochłonne. Należy też krzewić nawyk oszczędzania wody w zwykłych gospodarstwach domowych.

Woda jest żywiołem, z którym należy roztropnie się obchodzić. Wśród nasilających się zjawisk atmosferycznych, mamy gwałtowne opady deszczu powodujące podtopienia i zdarzające się dość często powodzie. Można im przeciwdziałać poprzez budowanie suchych zbiorników wodnych, mądrą regulację rzek, respektowanie naturalnych terenów zalewowych, ale też przez zwyczajną roztropność w asfaltowaniu i betonowaniu naszych miast i wsi. Nie wolno zabetonowywać naszej ziemi, bo woda musi do niej wrócić, by dalej móc nam służyć.

Wodę, która, jak mówił św. Franciszek, jest „pokorna” i „czysta”, należy chronić. Grzechem przeciwko Stwórcy, człowiekowi i stworzeniu jest: marnotrawienie wody, zatruwanie jej ściekami, które nie trafiają, tak jak powinny, do kanalizacji, zaśmiecanie rzek, jezior, zbiorników wodnych, kanalizacji śmieciami oraz odpadami. Potępić też należy sprowadzanie, często z zagranicy i porzucanie czy wylewanie w przypadkowych miejscach toksycznych odpadów, które prędzej lub później zanieczyszczą wody gruntowe i rzeki. Te i tym podobne praktyki są moralnie naganne i trzeba je nazwać grzechami ekologicznymi.

Należy również zauważyć, że wielu jest takich, którzy podobnie jak Biedaczyna z Asyżu, wiedzą, że woda jest „cenna” i „pożyteczna”. Cieszymy się, że rodzi się coraz większa świadomość odpowiedzialności za każdą kroplę wody,
a co za tym idzie, uczenie się coraz bardziej oszczędnego i rozsądnego z niej korzystania. Cieszymy się też, że obserwuje się odpowiedzialne podejście do kwestii oczyszczania ścieków, czyli przywracania człowiekowi i światu wody bez toksycznych elementów. Nie bez powodu, zamiast mówić o „oczyszczalni ścieków”, zaczyna się używać nazwy: „zakład ochrony wód”. Tak jest w pewnych krajach Europy i – co witamy z wielką radością – w niektórych miastach Polski.

Ważną rolę do spełnienia mają również katolickie parafie, które powinny promować postawy proekologiczne poprzez propagowanie idei papieża Franciszka zawartych w encyklice Laudato si’. Zadaniem duszpasterzy jest wskazywanie na potrzebę poszanowania środowiska naturalnego i na moralny wymiar codziennych czynności, które wspomagają bądź szkodzą środowisku naturalnemu.

Kwestia odpowiedzialnego podejścia do problematyki wody ma wymiar moralny. Jest też naszym chrześcijańskim świadectwem wobec świata. W czasie Wielkiego Postu, Chrystus Pan nam przypomina: „Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie” (Mt 5,16). Obyśmy byli wdzięczni Bogu za każdą krople wody, potrafili się nią zachwycać, a doceniając dar życia i to, co go podtrzymuje, czynili wrażliwymi nasze sumienia.

 

 

 

†Grzegorz Kaszak

Biskup Sosnowiecki

 

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita
Katowicki

 

†Jan Kopiec

Biskup Gliwicki

 

Sosnowiec –Katowice – Gliwice | 22 marca 2020 r.